Tropischekleurenpsychologie

Rijdend over de Koningin Julianabrug zie je aan de oceaanzijde de geel- en oranjegekleurde muren van het Curaçao Medical Center uitsteken vanuit de kleurrijke wijk Otrobanda. Het nieuwe ziekenhuis (2019) is volgens de architecten ontworpen om de historie en omgeving van het eiland terug te laten komen in het gebouw en daarmee te zorgen voor verbinding en positiviteit.

Wat bij binnenkomst in het atrium opvalt zijn de gele muren, de hoeveelheid licht en de aan weerszijde openstaande luiken waardoor de wind door de centrale hal waait. De muren hebben de kleur van blijdschap en de Curaçaose zon; van het Penha-gebouw en Fort Amsterdam. Logisch eigenlijk dat in de ontvangstruimte voor een sociale kleur en veel licht is gekozen. De beddenafdelingen liggen aan de waterzijde. ‘Een kamer met zeezicht’ is dus gegarandeerd. Het CMC-logo weerspiegelt het kleurenpalet van deze afdelingen: de A-, B-, C- en D-vleugel zijn – van binnen en buiten – respectievelijk oranje, geel, roze en blauw geverfd. Achter de balies en op de gangen vind je de daarbij passende afbeeldingen van zeeanemonen, flamingo’s, cactussen en geelgekleurde huisjes. Zou dit inderdaad bijdragen aan verbinding en positiviteit in het ziekenhuis?

Voor de consulten nefrologie loop ik op maandag langs A tot en met D om mijn patiënten te beoordelen. Vroeg in de ochtend verzamelen de dialysepatiënten zich rondom de binnentuin voor afdeling A0. De tuinmannen zijn er om de tuin in tropisch tempo aan te harken. De dialyseafdeling in de A-vleugel is efficiënt en professioneel ingericht, waarbij de computercentra als cockpits een moderne uitstraling geven. De muren waar de patiënten tijdens hun dialyse tegenaan kijken zijn fel oranje. Oranje, de kleur van landhuis Zeelandia, straalt warmte, aanmoediging en creativiteit uit. Iets wat een dialysepatiënt goed kan gebruiken. Ik beoordeel de patiënt met koorts en vraag terloops wat hij van die oranje muren vindt. ‘Veel beter dan wit’, zegt hij. Bloedkweken worden afgenomen en ik loop door naar de B-vleugel van de interne geneeskunde en chirurgie.

Onderweg word ik begroet door de breed lachende logistiek medewerkers in hun blauwe shirts: ‘Bon dia, bon siman!’ Op de B-afdeling zijn veel nefroklanten met diabetische voeten, amputaties en bacteriëmieën. De muren van hun kamers zijn zachtgeel. Bij de interne geneeskunde staat de gele kleur natuurlijk voor opheldering en wijsheid en bij de chirurgie voor snelheid en zelfvertrouwen. Ik vraag mijn patiënte met SLE-nefritis wat ze ervan vindt. ‘Nu je het zegt, het heeft wel een positieve uitstraling.’

Via de centrale hal loop ik door naar de C-vleugel (gynaecologie en neurologie). De vrijwilligers in paarse shirts staan bij de roltrappen klaar om iedereen de weg te wijzen. ‘Bon dia, bon siman!’ De gynaecologie- en neurologiepatiënten hebben mogelijk baat bij ‘het roze-effect’ van hun afdeling. De kleur van liefde, vrouwelijkheid en zorgzaamheid heeft een kalmerend, koesterend en meelevend effect. Het is de kleur van de flamingo en de kerk van Sint Willibrordus. Door naar de D-vleugel. Langs schilderijen van vissen, levensbomen en duikers komen we bij de D1, cardiologie en longgeneeskunde, en de D2, kindergeneeskunde. Bij de balie wachten de secretaresses met hun Caribische krullen, roze lipstick en rode acrylnagels met smart op mijn ontslagbrief. Alhier zie je direct, de kleur is vertrouwd, loyaal en veilig blauw. De kleur van de Julianabrug; van de hemel en de zee, die in Curaçao écht blauw zijn. Mijn patiënt met cardiorenaal syndroom had de blauwe muur achter zich nog niet opgemerkt. Zijn familie wel: ‘Ja, straalt wel rust uit.’ Ik print de ontslagbrief en sluit de consulten af met wat lekkers bij de kiosk. ‘Een pastechi keshi en aardbeiensmoothie, alsjeblief dushi.’

Een ‘healing environment’ wordt mogelijk gecreëerd met behulp van muziek, natuur, aroma’s of zelfs virtual reality. In de zorgmarketing wordt blauwe en groene kleurenstrategie toegepast. Moeten we nu in Nederland de wachtkamers blauw verven en de verpleegafdelingen oranje? Tijdens deze ochtendronde zijn de verbinding en positiviteit van de Curaçaose cultuur absoluut voelbaar. Dat voert natuurlijk verder dan de kleuren op de muur. Soms voel ik dat de Curaçaose verpleegkundige meer verbinding met de patiënt heeft dan ik. Het belangrijkste is de kleur die we als zorgverleners uitstralen. De kleuren van positiviteit en tijd. De kleuren van Curaçao.