Zelfs een team met enkel Cristiano Ronaldo’s zal niet optimaal presteren
Plaats een reactie
Recent zat ik in het nablok van mijn coschap chirurgie. Een bevlogen chirurg vroeg ons hoe we het artsenberoep aantrekkelijk houden voor jonge dokters. Antwoorden als werk-privébalans volgden snel. Het was een medestudent die iets nieuws toevoegde, iets wat niet direct bij me was opgekomen: meer diversiteit binnen het team.
De chirurg reageerde enthousiast en stelde verdiepende vragen. Ik vulde aan dat diversiteit in de breedste zin van het woord belangrijk is. Als voetballiefhebber maakte ik hiervoor de vergelijking met een voetbalteam. Een team met alleen maar dezelfde soort spelers zal nooit optimaal presteren, zelfs niet als het vol zit met ‘prime’ Cristiano Ronaldo’s (en al helemaal niet bij Messi’s…).
Het lijkt me overduidelijk dat een voetbalteam bestaande uit louter keepers of spitsen niet bepaald ver zou komen in de Champions League. Vergelijkbaar hiermee, maar op een veel complexer niveau, is diversiteit in de artsenpopulatie essentieel voor de kwaliteit van de gezondheidszorg. Niet slechts op het gebied van vaardigheden en expertise. Naast de noodzaak van onder andere teamcaptains en artsen met competenties als onderwijs, bestuur of onderzoek, is het belangrijk dat de artsenpopulatie een breed scala aan achtergronden en perspectieven vertegenwoordigt. Alleen zo waarborgen we hoogwaardige zorg voor iedereen.
Onderzoek toont aan dat patiënten met een niet-westerse achtergrond en patiënten uit lage sociaaleconomische klassen zorg van lagere kwaliteit ontvangen. Bij deze groepen is er tevens sprake van een verhoogde morbiditeit en mortaliteit vergeleken met niet-minderheden.1 Deze ongelijkheid kan deels worden toegeschreven aan onvoldoende kennis wat betreft diagnostiek en therapie bij patiënten met niet-westerse achtergronden.2 Daarnaast spelen taalbarrières, laaggeletterdheid en beperkte interculturele competenties een aanzienlijke rol. Ze bemoeilijken effectieve communicatie tussen arts en patiënt. Een recent betreurenswaardig voorval uit Tsjechië doet bij velen wellicht een belletje rinkelen. Een arts voerde bij de verkeerde patiënte een abortus uit. Het excuus? Beide patiënten waren van Aziatische afkomst en de taalbarrière bemoeilijkte de communicatie.3 Hoewel dit een tragisch en zeldzaam incident is, zien we in dagelijkse praktijk wel subtielere voorbeelden terug. Als co-assistent hoor ik bijvoorbeeld regelmatig in de wandelgangen van het ziekenhuis dat patiënten met een migratieachtergrond meer no-shows hebben en vaker therapieontrouw zijn. Helaas bevestigt onderzoek deze observaties.4 5
Veel van de no-shows en het gebrek aan therapietrouw komen naar mijn mening voort uit een gebrek aan begrip bij patiënten. Culturele verschillen en taalbarrières spelen hierbij een rol. Zo weet ik bijvoorbeeld dat reguliere medische controles verre van vanzelfsprekend zijn in het Marokkaanse bergdorpje waar mijn ouders vandaan komen. Daar raadplegen mensen doorgaans pas een dokter als de nood hoog is. Bij therapieontrouw speelt de taalbarrière naar mijn idee een cruciale rol. Het is niet vreemd dat een patiënt twijfelt aan de noodzaak om medicatie trouw in te nemen als de patiënt niet goed begrijpt wat het medicijn doet, het medicijn niet direct verlichting biedt voor bestaande klachten, en de patiënt om zich heen hoort dat medicatie vaak bijwerkingen heeft.
Gesteund door wetenschappelijk onderzoek, ben ik ervan overtuigd dat een diverse artsenpopulatie de kwaliteit van de zorg voor minderheidsgroepen aanzienlijk verbetert.6 Artsen met een meertalige en verrijkte culturele achtergrond kunnen hun competenties bij deze patiënten inzetten om informatie helder over te brengen, dieper in de context van de patiënt te duiken, en ook niet onbelangrijk: een betere arts-patiëntrelatie op te bouwen door het gevoel van begrip en erkenning te bevorderen.
Hoe zorgen we voor een diverse artsenpopulatie? Nou, dat begint bij de selectie van toekomstige geneeskundestudenten. Binnen de projectgroep Diversiteit & Selectie van De Geneeskundestudent hebben we onderzoek verricht binnen dit thema. De bevindingen en daaropvolgende concrete aanbevelingen zijn recent gepubliceerd en te vinden in ons onderzoeksrapport ‘Diversiteit en Selectie 2024’.7
voetnoten
1.Egede LE. Race, ethnicity, culture, and disparities in health care. Journal of General Internal Medicine. 2006. Te raadplegen via: https://link.springer.com/article/10.1111/j.1525-1497.2006.0512.x
2.Pharos. Rapport ziekenhuiszorg voor migranten. 2018. Te raadplegen via: https://www.pharos.nl/wp-content/uploads/2018/10/Ziekenhuiszorg_voor_migranten_rapport_Pharos.pdf
3.De Telegraaf. Ziekenhuis Praag betuigt spijt na abortus bij verkeerde patiënt. 2024. Te raadplegen via: https://www.telegraaf.nl/nieuws/1332816030/ziekenhuis-praag-betuigt-spijt-na-abortus-bij-verkeerde-patient
4.Shimotsu S et al. Increased Likelihoofd of Missed Appointments (‘’No Shows’’) for Racial/Ethnic Minorities in a Safety Net Health System. Journal of Primary care & Community health. 2015. Te raadplegen via: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26286688/
5.Xie Z et al. Racial and ethnic disparities in medication adherence among privately insured patients in the United States. Te raadplegen via: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6375669/
6.Saha S et al. Patient-physician racial concordance and the perceived quality and use of health care. JAMA Internal Medicine. 1999. Te raadplegen via: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10326942/
7.Amiri Simkooei S et al. Onderzoeksrapport Diversiteit & Selectie. De Geneeskundestudent. 2024. Te raadplegen via: https://degeneeskundestudent.nl/projecten/onderzoeksrapporten/
- Er zijn nog geen reacties
