Ja graag!

‘Koffie?’ ‘Nee dank u wel.’ Meestal excuseer ik mij als tijdens een visite een koffie of een ander drankje wordt aangeboden. Deels door het soms ontbreken van tijd om dit koffietje rustig op te kunnen drinken, deels door bepaalde ervaringen rondom de hygiëne thuis bij sommige van mijn patiënten.

Na de vervuilde huizen van sommige zorgweigeraars of mensen met een verzamelstoornis te hebben meegemaakt, is er bij mij terughoudendheid in het aannemen van dit soort aanbiedingen ingeslopen. Helaas. Los van het feit dat het aantal tropische bacteriestammen in mijn oude studentenhuis waarschijnlijk vele malen hoger lag dan bij de gemiddelde zorgmijder (en ik dus eigenlijk niet zo moeilijk moet doen), zal ik veel interessante gesprekken met patiënten zijn misgelopen. Misschien maar eens tijd voor verandering.

Het is maandagochtend vijf over acht als de spoedlijn gaat met de vraag of er met spoed iemand kan komen. ‘Het gaat niet goed hier.’ Ik pak snel mijn tas en kijk de assistente lief aan met de vraag of zij het, niet al te dankbare taakje van het spreekuur omplannen, op zich kan nemen. Het ging het hele weekend al slecht, maar de familie wilde graag wachten op hun eigen huisarts. Ik loop binnen bij een al langer ernstig zieke man van 85 jaar in verband met een snel achteruitgaand ziektebeeld. Na lichamelijk onderzoek en gesprekken met partner en dochter komen we samen tot de conclusie dat palliatieve sedatie eigenlijk de enige goede oplossing is. Rustig sterven was zijn laatste wens. Een moeilijk, emotioneel besluit. Tranen vloeien. Bij het zien hiervan moet ik mezelf ook even groothouden. Een niet gebruikelijke handeling, maar ik besluit de partner maar een knuffel te geven. Ik geef de eerste medicatie zelf en kom in afwachting van de pompen een paar uur later terug.

Het is net na het middaguur en de man slaapt redelijk vredig. Dochter en partner zitten inmiddels aan een glas wijn. ‘Tjsa we wisten van gekheid ook niet meer wat we moesten gaan doen.’ Geef ze ongelijk. Er wordt gevraagd of ik iets wil drinken. ‘Rivella, wijn?’ Deze aanbieding ga ik eens niet afslaan. Doe mij maar water alstublieft. ‘Water?! Dat veroorzaakt alleen maar roest!’ Oké, slechte optie. ‘Doe dan maar een rivellaatje alstublieft.’ Ik dacht eigenlijk dat dat al tien jaar niet meer werd gemaakt, maar ik laat me verrassen. De partner begint met het vertellen over 58 jaar gelukkig huwelijk. Moet je eens voorstellen hoeveel mooie verhalen daaruit voortkomen! Zélfs de geheimen van een gelukkig huwelijk worden gedeeld. We bespreken het beloop van de laatste dagen en de dames uiten hun dankbaarheid. Hoe zielig de situatie ook is, er bekruipt me een sterk gevoel van liefde voor mijn vak. Hoe mooi dat je op dit soort kritieke momenten zoveel voor iemand kunt betekenen. Met een paar mooie verhalen en gratis huwelijksadvies op zak fiets ik terug naar de praktijk. De man overlijdt rustig de volgende dag.

Een paar dagen later komt de partner zelf de rouwkaart brengen op de praktijk. Bovenaan de kaart staat de tekst: ‘Hij is heengegaan in alle rust, omringd door familie. Precies zoals hij wilde.’ Nu ik door alle verhalen nog beter weet wat voor man er achter hem schuilde, was het voor mij duidelijk hoe ik me in de toekomst bij visites wil gaan opstellen. Koffie? Ja graag!