Politiek correct, dat wel…
9 reactiesEen autochtone patiënte die sinds ruim dertig jaar in behandeling is wegens schizofrenie met paranoïde kenmerken, wordt al jaren geplaagd door angsten en al dan niet vermeend bedreigende situaties door opeenvolgende personen.
Zij komt alleen op rustige tijdstippen even uit huis en weet de supermarkt te vermijden door de boodschappen te laten bezorgen.
Door zich te verschuilen achter artrotische klachten rationaliseert deze academica haar zelfgekozen isolement, en laat zij, sinds gedwongen medicatie, slechts enkele noodzakelijke contacten uit de psychiatrische hulpverlening toe, alsmede haar ouders, broer, en zus met aanhang.
Nu haar situatie enkele jaren gestabiliseerd is komt het contact met de huisarts eindelijk tot stand. Die weet haar te motiveren om via een vrijwilligersorganisatie een ‘gezelschapsmaatje’ te zoeken, in de hoop dat de zelfisolatie langzaam zou kunnen verminderen.
Aangezien patiënte bang is voor onbekenden is het een grote stap voor haar. Ondanks dat het aangeboden maatje een dame is, is zij angstig en onzeker omdat het een allochtone vrouw betreft en vraagt zij of er mogelijkheden zijn voor een autochtoon vrouwelijk maatje.
Volgens zowel het aangeboden maatje als de casemanager van de ggz is dit discriminatie.
Aangezien dus omwille van politieke correctheid niet kan worden voldaan aan de wensen van patiënte wordt zij zo verder in haar isolement gedrukt, hetgeen uiteraard niet bevorderlijk is voor haar (partiële) genezing.
Vanouds is er altijd een vrije behandelaars- en artsenkeuze geweest, hetgeen door institutionalisering en schaalvergroting alsook macht van de verzekeraars echter ook in de somatische geneeskunde langzaamaan nog slechts deels realiseerbaar is. Maar in electieve situaties is het in principe nog steeds mogelijk een behandelaar van keuze te zoeken.
Helaas blijkt dat voor patiënten met paranoïde angsten politieke correctheid soms belangrijker wordt geacht dan een effectieve behandeling.
N. el Mokadem
Huisarts, Den Haag
Als huisarts met Marokkaanse wortels ben ik helaas vaak genoeg geweigerd omdat ik “bruin”, “kopvoddendragend” en “wat al dan niet meer “ ben.
Soms was er niemand anders te kiezen in de praktijk en kwamen ze schoorvoetend toch over de drempel.
Al...s die drempel eenmaal genomen was, ontstonden er toch vaak mooie gesprekken over angst en onbekend maakt onbemind…
Die patienten die mij als mens en dokter leerden kennen , kregen de kans om over eigen vooroordelen en angsten heen te groeien.
In een veilige setting onwerkelijke angsten overwinnen of op zijn minst een plek geven is wat we al onze patienten gunnen, ook deze angstig- paranoide academica….
M.J. Fortuijn
Psychiater, Haarlem
In onze instelling voor psychotrauma is deze vraag ook heel actueel. De wens een vrouwelijke therapeut te krijgen als het trauma seksueel geweld door een man betreft, wordt vaak gehonoreerd. De wens geen behandelaar te krijgen met dezelfde etnische ...achtergrond omdat dat herinneringen triggert aan trauma's in het land van hetkomst, ligt al wat moeilijker. Overigens maken we dat probleem niet als iemand juist een behandelaar met dezelfde achtergrond wil, omdat dat a priori vertrouwder voelt (positieve discriminatie?). De wens van een (overigens ook allochtone) patient om niet behandeld te worden door een collega van Afrikaanse afkomst, zonder dat dit traumagerelateerd was, is bestempeld als grensoverschrijdend, want discriminatie.
In het gunstigste geval wil je natuurlijk dat de generalisatie van angst wordt tegen gegaan en zou een mannelijke behandelaar in het seksueel geweld voorbeeld ook moeten kunnen. Maar als de angst te groot wordt, stopt het redelijke denken. Zou dat in de beschreven casus ook het geval kunnen zijn? Is daar over gesproken, viel er over te praten? Ik vind sommige reacties wel erg absoluut gesteld: het lijkt me dat er afweging van kwaden (discriminatie toestaan vs. verdere isolatie patient) moet zijn. Is dat gebeurd? Het lijkt ergens ook nog wel op de casuistiek waarin een vrouwelijke arts seksueel geintimideerd werd door een mannelijke patient en toch de behandeling niet mocht afsluiten. Dit is nou een mooie casus voor een moreel beraad, waarbij zowel de wettelijke als de ethische kaders uitgebreider aandacht zouden moeten krijgen.
[Reactie gewijzigd door Fortuijn, Jedidja op 05-12-2023 21:25]
M. Hofkamp
kinderarts n.p.
Een ernstig angstige Tukker die een Fries als maatje aangeboden krijgt en daar terughoudend op reageert omdat dit 'zo vreemd' voor hem is - hij zou wellicht wel met een Tukker een gespreksrelatie aan durven te knopen. Discriminatie ? of gewoon mensel...ijkheid?
N. Zariouh
Huisarts
De auteur beschrijft een situatie waarin een vrijwilliger met een migratie achtergrond wordt geweigerd door een patiënt. Deze patiënt wenst een ‘autochtone’ vrijwilliger. De auteur vindt dat op basis van het principe ‘vrije keuze’ in een ‘electieve’ ...situatie de patiënt dit zo mag eisen. De ggz waar deze ‘allochtone’ vrijwilliger werkt weigert vervolgens aan dit verzoek te voldoen. De auteur zegt dat deze ‘politieke correctheid’ een effectieve behandeling in de weg staat. Wat een vreselijk cynische opmerking. Het niet accepteren van discriminatie van vrijwilligers wegschrijven als politieke correctheid vind ik een kwalijke zaak.
Als deze patient bij u in de praktijk komt en uw assistente met een migratieachtergrond weigert. Voldoet u dan steeds aan dit verzoek? Wat voor signaal geeft u hiermee af ? En geldt dit dan alleen voor deze angstige paranoïde patient of ook voor die dementerende oudere dame/heer die geen ‘allochtone’ hulpverleners aan de deur wensen?
Als praktijkhoudend huisarts heb ik dit soort situaties namelijk vaak genoeg mee gemaakt. Stap 1 is aangeven dat discriminatie onacceptabel is. Stap 2 is uitleg geven en laten zien dat wij ‘allochtone’ hulpverleners helemaal niet zo eng zijn. Als dit niet helpt houdt het op en mogen deze patiënten inderdaad zich ergens anders melden.
Arts, Barendrecht
Kennelijk mogen de irrationele angsten van een patiënt met schizofrenie voor in dit geval o.a. mensen met een “andere” achtergrond niet tot het ziektebeeld gerekend worden en moet dat afgestraft worden onder de noemer discriminatie.
N. Zariouh
Huisarts
Zullen we dan voldoen aan elke irrationele angst van elke patiënt? Het is u vraagt wij draaien toch?
O.R. Buyne
Chirurg, Nijmegen
De auteur beschrijft dat een patiënte met schizofrenie hulp van een hulpverlener van niet Nederlandse afkomst afwijst. Dit wordt gezien als discriminatie door de hulpverlenende instantie (ggz) en derhalve niet geaccepteerd.. De auteur vindt dat h...ier politiek correct handelen boven het belang van de patiënte wordt gesteld. Ik vraag mij af of in deze situatie er überhaupt met de patiënte is gesproken over haar ideeën mbt deze hulpverlener. Tevens wordt met de term “politiek correct” geen recht gedaan aan wat hier gebeurt. Dit heet namelijk discriminatie. Ik mis daarmee het erkennen van het feit dat discriminatie NOOIT goed is. Zelfs niet wanneer dit gegeven de omstandigheden voor nu wellicht niet anders kan. Het is jammer dat dit stuk eindigt in de wat cynische opmerking over politieke correctheid boven een effectieve behandeling stellen. Het is een gemiste kans om op genuanceerde wijze een belangrijk maatschappelijk probleem in perspectief te stellen met de dagelijkse praktijk.
Vriendelijke groeten,
Otmar Buyne, chirurg
L.K. Lam
geriater
Maar even hè, dit ís toch ook discriminatie!
Helemaal terecht dus dat zowel het maatje alsook de casemanager niet in de wens van patiënt mee willen gaan.
Jammer dat ze op zo weinig begrip kunnen rekenen van de schrijver van dit stuk.
A.J. Colon
neuroloog
Als iemand mij geen hand wil geven bij binnenkomst omdat ik een man ben is dit ook discriminatie, en dat accepteer ik om de behandelrelatie niet in gevaar te brengen. Geachte collega Lam, ik hoop dat u mij deze acceptatie van discriminatie kunt verge...ven.