Meer over Praktijkperikel

Ondanks alle digitale mogelijkheden op de operatiekamer, neem ik nog altijd een blaadje mee met het overzicht van de ingrepen. Vaak zet ik er opmerkingen bij, voor mezelf en voor het (dagelijks wisselende) ok-personeel. Altijd goed om bijzonderheden van tevoren te verduidelijken, net als in het verkeer: hoe duidelijker, hoe veiliger. Zo’n notitie kan van alles zijn: ‘hyperventilatie’, ‘tolk mee’, ‘latexallergie’. Want ook onder plaatselijke verdoving kan gebrekkige communicatie al gauw tot problemen leiden.

In Middelburg is de zee nooit ver weg. Terwijl de meeuwen onvermoeid krijsen, start ik met mijn spreekuur. Een man meldt zich in verband met benauwdheid. Als ik doorvraag naar zijn beperkingen, zegt hij dat hij de duinen niet meer op kan lopen, waar dat eerder geen probleem was. Even later verschijnt een jongen van 10 jaar met een ontregeling van astma. Hij wilde in de golven duiken, maar een hoestbui weerhield hem.

Twee weken geleden had ik het genoegen kennis te maken met een jongeman van 95 jaar die graag 105 wilde worden. Die maandagochtend had ik zaaldienst, iets waar ik normaal gesproken niet ontzettend gemotiveerd voor ben. Tot ik bij de heer in kwestie op kamer 20 belandde.

‘O, we zitten net lekker beneden aan de appeltaart’, meldt patiënte mij als ik haar opbel. Ze stond op mijn spreekuuroverzicht wel als aanwezig, maar reageerde niet toen ik haar naam riep in de wachtkamer van de polikliniek. ‘Er stond op het scherm dat u 45 minuten uitliep, dus we gingen eerst maar eens aan de koffie met wat lekkers.’

Ze had een lichte verstandelijke beperking. Ze woonde ‘begeleid’: had een eigen woning, functioneerde zelfstandig in de wijk, maar kon desgewenst bellen met begeleiding dichtbij.

We hadden elkaar twee jaar niet gezien. Ingevallen wangen, hoekige lijnen, zijn kleren vielen ruim om hem heen. Ik schrok er een beetje van. Hij kon zich met moeite verstaanbaar maken. Het gesprek vroeg van ons beiden veel inspanning. Met zorg koos ik mijn vragen.

Als waarnemend huisarts kom ik nog eens ergens en komt mij veel ter ore. Onder meer dat er in huisartsenland problemen zijn met zogenaamde 'commerciëlen'. Vandaag krijg ik er voor het eerst direct mee te maken.

Al bij de uitreiking van mijn artsenbul ruim dertig jaar geleden, werd mij duidelijk gemaakt dat die bul slechts vijf jaar geldig zou zijn. Want ik moet bijblijven en bijscholen. Terecht. Er is intussen veel veranderd, ook in mijn huisartsenvak.

Het ochtendspreekuur liep niet heel gesmeerd. Het was de worsteling na het weekend. Ik had het overleg met de assistentes afgerond en daar was het; het Telefonisch Spreekuur doemde op in mijn agenda.

Het is een warme en drukke dag, het ene spoedje volgt het andere op. Vlak na de lunch komt een patiënt voor een crisisbeoordeling op mijn spreekuur. Het gaat niet goed met hem. Hij is impulsief en is even geleden dakloos geworden door onhandige keuzes in het leven. Hij is verslaafd en zijn goede vrienden/steunsysteem zijn overbelast en kunnen er niet meer voor hem zijn.

Op een avond rond 22.00 uur kreeg ik, bevriend arts op 80 kilometer afstand, een telefoontje van een digibete 90-plusser dat zijn even oude echtgenote de hele dag in bed had gelegen vanwege zodanig ernstige plotse nekpijn dat overeind komen onmogelijk was.

Als ik aan het werk ben op het gezondheidscentrum van het azc is mijn eerste vraag altijd: hoe gaat het met u? Direct naar de klachten vragen vinden veel mensen van buitenlandse afkomst lastig. Dus ik krijg eerst te horen dat ‘het wel goed gaat’.

In ons land lijk veel maakbaar te zijn, maar in de zorg is dat nogal eens een uitdaging. Zo ook in de medisch-specialistische revalidatiezorg, en dan vooral in de overdracht van klinische opname naar een verpleeg-/verzorgingshuis of thuiszorginstelling.

Vandaag, als net afgestudeerde huisarts, dienst op de huisartsenpost. Ik zie er wat tegenop vanwege de vrij volle dagen, de nogal eens ingewikkelde klachten­presentatie en de forse boosheid van sommige patiënten.

De zorg is voor 7 procent schuldig aan de CO2-uitstoot van ons land. Daar komt bij dat de SEH een grootgebruiker is van plastic en andere wegwerpartikelen. Als SEH-artsen hebben wij dan ook besloten om ons aan te sluiten bij de Groene SEH. Om dit een beetje kracht bij te zetten hadden we een paar mooie grote planten aangeschaft. Eén voor in de wachtkamer, één voor bij de receptie en één voor in de overlegruimte. Het zag er goed uit.

Ze had een lichte verstandelijke beperking. Ze woonde ‘begeleid’: had een eigen woning, functioneerde zelfstandig in de wijk, maar kon desgewenst bellen met begeleiding dichtbij. Enkele dagen per week had ze een maaltijdservice en enkele dagen kookte ze zelf. Ze had lagerugklachten met uitstraling en was geopereerd door een neurochirurg, die een operabele discushernia zag, maar niet de patiënte eromheen.

Eind van mijn vrije dinsdagmiddag, een berichtje in de Siilo-app: een onbekende fysiotherapeute stuurt een bericht om door te geven dat ze een brief heeft gestuurd met informatie over een patiënt. Die komt per edifact in mijn HIS binnen, en ik besluit dan toch maar, vanuit huis, te kijken in de postkamer van mijn HIS. Het zou immers belangrijk kunnen zijn.

Strak om 8 uur zit ik achter mijn bureau. Direct in de vijfde versnelling. Doel: alle post lezen en verwerken voordat de eerste patiënt mijn spreekkamer binnenkomt.

Het verbaasde me hoe opgelucht ik was toen ik ziek werd. Alsof ik niet al die tijd al had geweten dat de ­tijdelijke oplossing lag in het indrukken van de pauzeknop. Die ik vervolgens in min of meer gezonde toestand niet had durven indrukken.

14 maart 2023: Een 55-jarige vrouw bezoekt mijn spreekuur op verdenking van een recidiverende depressie. Zij gebruikt sinds twintig jaar fluvoxamine, die gestart is toen zij een postnatale depressie doormaakte. In het psychiatrisch onderzoek noteer ik dat er sprake zou kunnen zijn van een organisch psychosyndroom.

Mijn diagnose prostaatkanker kreeg ik telefonisch te horen. Als huisarts zelf met mijn spreekuur bezig, zocht ik naar een plek om rustig met de uroloog te kunnen spreken. Alleen in het toilet bleek die mogelijkheid te bestaan. Het was kanker. Na twee minuten mijn spreekuur hervat met een patiënt die kwam voor rugklachten sinds vier dagen.

Een 12-jarige patiënte van mij, een leuk meisje met een bril, moet van haar verzekering een briefje bij me komen halen. Ze doet aan free running, en dat gaat lastig met een bril. Ze wil liever contactlenzen.

Mijn vrouw ontving vandaag van haar zorgverzekeraar een afschrift van de gemaakte zorgkosten in het afgelopen jaar, en de kosten van het eigen risico en de eigen bijdrage. Er waren twee posten van 115,78 euro (31 januari en 1 mei 2022) en een post van 886 euro (31 januari 2022).

Toen ik de Multidisciplinaire richtlijn Autismespectrumstoornis las dacht ik bij mezelf: lieve help, ik ben wel bevoegd maar niet bekwaam? Voor het stellen van de diagnose is namelijk een heel team nodig en een uitgebreid psychologisch onderzoek waaronder een rorschachtest. Ook dan is het moeilijk om de diagnose te stellen en moet dat met een zekere voorzichtigheid gebeuren.

‘Ik weet het zeker, ik wil dood.’ Mensen met een duurzaam doodsverlangen kunnen ervoor kiezen om bewust af te zien van eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen. Zo ook een man die recentelijk in ons hospice werd opgenomen. Hij: overtuigd van zijn wens en doorzettingsvermogen, ik: overtuigd dat hij wilsbekwaam dit besluit had genomen.