Wanneer laat je je patiënt stikken?
6 reactiesAfgelopen nacht werd ik wakker en zag ik hem liggen met zijn ogen dicht. Vervolgens met zijn ogen open. Daarna weer met zijn ogen dicht. Verwarrende beelden, begeleid door even verwarrende emoties: angst, geruststelling, verdriet. Daarnaast voelde ik vooral vermoeidheid en een lichte misselijkheid.
Afgelopen voorjaar had hij zich na een paar ernstige pogingen om zijn leven te beëindigen bij ons gemeld. Hij wilde euthanasie. Liever vandaag dan morgen. Al die jaren had hij zijn sterke doodswens voor ons verborgen gehouden. Hij wilde ons er niet mee lastigvallen en het heft in eigen hand houden. Nu had hij faalangst ontwikkeld om nieuwe pogingen te doen. Toch was hij des te vastberadener dat hij niet meer wilde leven. De bijna-doodervaring had als een verlossing gevoeld.
Hij kwam op een moment dat ik te horen had gekregen dat het Expertisecentrum Euthanasie de aanvragen niet meer aankon. De vraag om euthanasie moest naar de psychiatrische praktijk. De mens is gedoemd tot het maken van keuzes. Dat is mij niet vaak op een dringender en pijnlijker manier duidelijk geworden. Het voelde alsof ik mijn patiënt letterlijk of figuurlijk kon laten stikken.
Ik probeerde nog een psychiater met ervaring op dit vlak te strikken, maar dat was nog niet zo makkelijk en daarmee zou ik het blijven vermijden. Ik ging bij mezelf na hoe ik een dergelijke dood acceptabel zou kunnen vinden. Dat was alleen als hij zelf het drankje dronk. Daarmee bleef het zijn handeling en zijn keuze.
Vele uitvoerige gesprekken volgden. Over zijn lijdensdruk (altijd al als een alien op de verkeerde planeet), zijn ziekte (nu niet depressief of psychotisch), zijn wilsbekwaamheid en het (behandel)perspectief (was er niet). Het contact werd er beter op en we voelden ons meer verbonden met hem. Hij voelde zich serieus genomen en ik had de stiekeme hoop dat ik hem op deze manier weer kon verleiden om voor het leven te kiezen. Dat deed hij niet. Hij deed zelfs nog vergeefse pogingen om zijn leven te beëindigen, omdat hij het euthanasieproces te lang vond duren en het niet fijn vond van ons afhankelijk te zijn.
De datum werd gepland en het zou gaan gebeuren. Zonder een greintje twijfel dronk hij het giftige drankje op, waarna hij in een diep coma raakte. We hebben onze patiënt laten stikken, maar wel zoals hij dat zelf wilde.
Vanzelfsprekend laat de gebeurtenis me niet onberoerd. Nu ben ik blij met de grote steun vanuit mijn team, de organisatie en mijn familie. Prompt trof ik in het meest recente nummer van Medisch Contact een artikel aan dat rechtdoet aan de moeilijke hulpvraag die ons steeds vaker gesteld wordt (‘We vragen psychiaters om een draai van 180 graden te maken’). Alleen samen kunnen we deze hulpvraag dragen.
Denk je aan zelfdoding? Bel 0880-0113 of chat op www.113.nl
S. Kuhn
Verzorgende IG, Berkel en Rodenrijs
Ik vind het knap hoe u het gesprek aangaat, ik merk in de verpleeghuiszorg dat het gesprek vaak moeilijk is en lang. Wij zien mensen met dementie al langer lijden, maar zijn met handen gebonden, aan wat familie wil of de persoon zelf. Vaak als je het... aan degene zelf vraagt is het antwoord pijnlijk duidelijk, maar ja wij hebben geen laatste zeggenschap.
M.D. Oosterhoff
psychiater, Thesinge
Ik kan alleen maar toejuichen, dat je onder ogen wilde zien, dat de tijd om lichtpuntjes te zoeken voorbij was en de duisternis erkend moest worden en dat je de consequentie daarvan hebt genomen.
Het is essentieel, dat de psychiaters in het veld dat... gaan doen. Het is nooit de bedoeling van het Expertisecentrum Euthanasie geweest dat het allemaal naar hen verwezen werd en het is ook niet de oplossing, zeker niet met de enorme wachttijden die zijn ontstaan. Bovendien roept spreken over de mogelijkheid van euthanasie soms ook de moed op om toch nog een keer te proberen de weg aar het leven te vinden.
Je bent een van de eerste, die over de dam komt. Ik hoop in het belang van de doodzieke patiënten dat er velen zullen volgen. Het tij lijkt te keren.
M.D. Oosterhoff
psychiater, Thesinge
Ik merk, dat mijn waardering voor wat je persoonlijk deed een beetje ondergesneeuwd is geraakt in mijn enthousiasme voor de zaak in zijn algemeenheid. Ik wil die ook uitspreken. Over de dam komen is een proces wat tijd en moed vraagt en soms slapeloz...e nachten. Hulde daarvoor
Oud huisarts, Harlingen
Goed wat u deed. Mijn ervaring is, dat tijdens de gesprekken een band ontstaat. En al klinkt het paradoxaal, het wordt minder zwaar, als je op iemand gesteld bentgeraakt en het gevoel krijgt, dat het beste, wat je nog hebt te bieden is: het lijden he...lpen stoppen.
R. Rasker
Haio
Wat fijn dat u dit heeft kunnen doen voor uw patiënt. Met alle zorgvuldigheid en ook op een manier dat u zelf ook verder kan.
Je gunt patiënten een behandeling die geneest, helaas is dit niet altijd mogelijk. Dan ben ik blij dat er een mogelijkheid... is om iemand een zacht einde te geven.
B. Bos
Specialist ouderengeneeskunde , Leiden
Chapeau collega, u heeft alles gedaan voor deze patiënt wat in uw vermogen lag. En u heeft hem niet in de steek gelaten, u heeft het nauwe pad gevolgd dat hij insloeg en u bent bij hem aan zijn zijde gebleven. Ik hoop dat u toch met enige trots er...op terug zal kunnen kijken. Ik ben in ieder geval trots op u.