Meer over levenseinde

Niet iedereen weet voldoende van de mogelijkheden rond het levens­einde. Daarom organiseert de NVVE vanaf 6 februari de ‘Week van de euthanasie’.

Een huisarts uit Groningen is door de politierechter vrijgesproken voor het geven van een valse verklaring over de doodsoorzaak van een 96-jarige patiënt. Zij verklaarde dat er sprake was van een natuurlijk overlijden, terwijl er vermoedens bestonden dat er sprake was van een niet-natuurlijk overlijden.

Huisarts Robert-Jan van Rijn benoemt covid-19 als doodsoorzaak van een patiënt, waarna de coronakritische zoon van de overledene een hetze tegen de arts begint.

Coöperatie Laatste Wil (CLW) heeft niets bereikt met haar zaak bij de rechtbank in Den Haag tegen het strafrechtelijk handhaven van het verbod op hulp bij zelfdoding na een als voltooid beschouwd leven. De rechtbank oordeelt dat de staat ‘niet onrechtmatig heeft gehandeld, handelt of zal handelen jegens CLW en haar achterban door het verbod op hulp bij zelfdoding onverkort te handhaven’.

De vijftiende herziene druk van Uitweg. Een waardig levenseinde in eigen hand van psychiater Boudewijn Chabot biedt niet alleen een wegwijzer voor mensen die het levenseinde op waardige wijze zelf in de hand willen houden, maar ook voor beleidsmakers en zorgverleners die worstelen met de vraag hoe om te gaan met de toenemende vraag om euthanasie, waardoor het lijkt alsof euthanasie een vanzelfsprekendheid en zelfs een recht aan het worden is.

Als iemand met vergevorderde dementie euthanasie wil, moet een onafhankelijk arts beoordelen of dat verzoek aan de zorgvuldigheidseisen voldoet, en daarnaast wordt een tweede arts met expertise ter zake gevraagd. Is het niet beter om die tweede beoordeling te laten doen door een arts die de patiënt kent, vragen Eva Asscher en Suzanne van de Vathorst zich af.

Huisarts én patiënt Mirjam Willemsen staat centraal in de documentaire ‘Dying to live’, die vanavond wordt vertoond op de Belgische tv-zender Canvas.

Steeds meer euthanasiepatiënten willen wel hun organen doneren, maar niet in het ziekenhuis afscheid nemen van hun dierbaren. Daarom bedachten huisarts Han Mulder en intensivist Hans Sonneveld ‘verlengde euthanasie’, waarbij de patiënt al thuis in slaap wordt gebracht.

Huisarts Maarten Scholten is mede door zijn werk in het Verenigd Koninkrijk de laatste jaren anders gaan denken over (het doel van) palliatieve sedatie. Het is zeker niet de enige manier om waardig te sterven, zo heeft hij ervaren.

Voor mensen die plannen hebben om te stoppen met eten en drinken als middel om te overlijden publiceert de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde een brochure. Huisarts en onderzoeker Eva Bolt schreef deze naar aanleiding van interviews met mensen die bewust waren gestopt met eten en drinken, én hun naasten en zorgverleners.

Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep in de zaak van de 62-jarige huisarts George W. uit Maastricht. Hij werd eind juli door de rechtbank in Roermond vrijgesproken voor de moord op zijn schoonmoeder. Er was een celstraf van twaalf jaar geëist.

Er bestaan nog steeds verschillen van inzicht tussen de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie, het Openbaar Ministerie en de KNMG over een aantal onderwerpen in de EuthanasieCode. Desondanks is vandaag de volledig herziene code van kracht geworden. De KNMG adviseert in gevallen waar de professionele richtlijnen afwijken van de EuthanasieCode, de professionele richtlijnen te volgen.

Om actieve levensbeëindiging mogelijk te maken voor ongeneeslijk zieke kinderen van 1 tot 12 jaar die uitzichtloos en ondraaglijk leiden, wil minister Kuipers van VWS de huidige regeling die dat mogelijk maakt voor kinderen onder de 1 jaar uitbreiden. Hij heeft hiertoe een conceptregeling naar de Tweede Kamer gestuurd.

Zorgminister Ernst Kuipers wil voorkomen dat ouderen die niet ernstig ziek zijn, toch een stervenswens hebben. ‘Daar blijf ik me voor inzetten’, zei Kuipers in zijn eerste Kamerdebat over medisch-ethische kwesties, waaronder euthanasie. Dat doet hij terwijl in de maatschappij en in de politiek volop discussie wordt gevoerd over verdergaande hulp bij zelfdoding.

De zorgvuldigheidseisen in het wetsvoorstel voltooid leven van voormalig D66-Kamerlid Pia Dijkstra bieden onvoldoende bescherming tegen onvrijwillige, overhaaste of onvoldoende geïnformeerde beslissingen over het levenseinde. Dat stelt de Raad van State in een vandaag openbaar gemaakt advies.

Een ongeneeslijke ziekte van een jong kind leidt voor kind, ouders en het medische behandelteam vaak tot ingrijpende dilemma’s rond doorgaan of stoppen met behandelen.

22 procent van de jongeren tussen de 12 en 25 jaar dacht er tijdens de laatste lockdown in de periode december 2021 tot en met februari 2022 serieus aan een einde aan het leven te maken. Daarnaast hadden veel jongeren last van stress, psychische klachten, vermoeidheid, prikkelbaarheid, problemen met geheugen en/of concentratie, hoofdpijn en slaapproblemen.

Waar de één zich in de beginjaren nog ongelooflijk eenzaam voelde als hij euthanasie uitvoerde, voelt de ander zich nu goed geholpen en gesteund. Huisartsen Flip Sutorius (70) en Marloes Tack (40) blikken samen terug op wat de euthanasiewet – die op 1 april 20 jaar bestaat – heeft veranderd.

Precies 20 jaar geleden legaliseerde Nederland als eerste land ter wereld euthanasie. In deze nieuwste aflevering van de Artsen Podcast bespreken we de impact van deze wet, wat deze wet arts en patiënt heeft gebracht en hoe deze wet nu, 20 jaar later, past in onze maatschappij. Uiteraard gaan we ook in op de impact van een euthanasieverzoek op het werk van een arts: hoe gaat u daarmee om en welke hulp kunt u inschakelen?

Kwetsbare kinderen lijden op dit moment onnodig in de palliatieve fase. De regeling levens­beëindiging gaat daarvoor geen soelaas bieden. Om onnodig lijden te voorkomen moeten de palliatieve mogelijkheden die er nu al zijn worden verbeterd en beter worden ingezet.

Mijn vrouw overleed op 21 maart 2019 smartelijk, ondanks haar euthanasieverklaring. Ik had de verpleeghuisarts gevraagd haar te euthanaseren, maar hij zei dan strafbaar te zijn. Ze kreeg vier etmalen palliatieve sedatie – feitelijk was het versterven met pijn- en onrustmedicatie: een onmenselijk traject. Ze was al mager en mijn liefde werd een skelet. Ik heb daarom de kist gesloten gelaten.

De week van de euthanasie start weer op 12 februari. Tijdens dit initiatief van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde staat het gesprek met arts en naasten centraal. Ook wordt dit jaar extra ingegaan op wilsverklaringen en het schriftelijk euthanasieverzoek.

Bij pijnbestrijding of staken van de behandeling lukt het vaak niet om goed aan te sluiten bij moslimculturen. Het kan zelfs zorgen voor wantrouwen in de behandelrelatie.

‘Na 298 dagen in het ziekenhuis en het revalidatiecentrum ben je eindelijk thuis’, bericht een zoon op LinkedIn over zijn 71-jarige vader. Een bericht waar opluchting, liefde en dankbaarheid in doorklinkt.

In het negende seizoen Over mijn lijk ontmoet Tim Hofman zes jonge mensen die ongeneeslijk ziek zijn en alles uit de laatste fase van hun leven proberen te halen.