Meer over zelfdoding

In het parlement gaan momenteel stemmen op om voor belangrijke beslissingen de leeftijdgrens flink te verhogen. Te denken valt aan zwanger worden, trouwen, een studie kiezen, een huis kopen of in het leger gaan. Er leven ernstige zorgen over het aantal jongeren dat na uitgezonden te zijn, terugkeert met een PTSS. Volgens de parlementariërs hebben nieuwe wetenschappelijke inzichten duidelijk gemaakt, dat de huidige leeftijdgrens van 18 jaar is achterhaald. De hersenen zijn dan nog lang niet uitgerijpt en dat vergroot de kans op onjuiste beslissingen.

Het is vrijdag, 16:00. Binnen het ziekenhuis is dat het moment wanneer het kan stormen. Nu ben ik niet (meer) in het ziekenhuis. Ik ben op locatie bij de Arbodienst waar ik werk. Niet een plek waar het snel stormt.

Suïcidecijfers onder artsen zijn weliswaar gedaald, maar ze zijn wereldwijd nog steeds hoger dan in de algemene bevolking, vooral onder vrouwelijke artsen. Dat blijkt uit een systematische review annex meta-analyse door Claudia Zimmermann e.a. die is verschenen in The BMJ.

Psychiaters zijn zeer terughoudend om zelf euthanasie toe te passen bij hun patiënten. Het gaat immers om het doden van een lichamelijk gezond persoon. Authanasie, ofwel steun en advies bij zelfeuthanasie, biedt volgens psychiater Johan Havenaar een waardige en minder schuldbeladen uitweg.

Afgelopen voorjaar had hij zich na een paar ernstige pogingen om zijn leven te beëindigen bij ons gemeld. Hij wilde euthanasie. Liever vandaag dan morgen. Al die jaren had hij zijn sterke doodswens voor ons verborgen gehouden. Hij wilde ons er niet mee lastigvallen en het heft in eigen hand houden.

Op het Museumplein staat sinds 12 juli een standbeeld van 2½ bij 4 meter van een ineengedoken jongere die een felgele hoody draagt. Het beeld heet ‘Stille strijd’ en is gemaakt door de kunstenares Saskia Stolz, oprichter van kunstplatform Power of Art House.

Een huisarts uit Groningen is door de politierechter vrijgesproken voor het geven van een valse verklaring over de doodsoorzaak van een 96-jarige patiënt. Zij verklaarde dat er sprake was van een natuurlijk overlijden, terwijl er vermoedens bestonden dat er sprake was van een niet-natuurlijk overlijden.

Coöperatie Laatste Wil (CLW) heeft niets bereikt met haar zaak bij de rechtbank in Den Haag tegen het strafrechtelijk handhaven van het verbod op hulp bij zelfdoding na een als voltooid beschouwd leven. De rechtbank oordeelt dat de staat ‘niet onrechtmatig heeft gehandeld, handelt of zal handelen jegens CLW en haar achterban door het verbod op hulp bij zelfdoding onverkort te handhaven’.

Zelfmoord kan worden voorkomen, mede door aandacht te besteden aan gender in de preventie. Hoogleraar Danuta Wasserman, hoofd van het Zweedse nationale instituut voor suïcideonderzoek en -preventie, wijst op de ‘genderparadox’ met betrekking tot suïcide. Kort gezegd: mannen plegen vaker zelfmoord, vrouwen hebben meer gedachten over zelfmoord.

Het is niet makkelijk om over zelfmoord een luchtige roman te schrijven, maar Miriam Toews is het met Niemand zoals ik gelukt. Het gezin van de hoofdpersoon is tamelijk vrijgevochten in een verstikkende geloofsomgeving, een menno­nitisch milieu in Canada. Er is een suggestie dat dat ook te maken heeft met het feit dat de vader zelfmoord heeft gepleegd.

Voor mensen die plannen hebben om te stoppen met eten en drinken als middel om te overlijden publiceert de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde een brochure. Huisarts en onderzoeker Eva Bolt schreef deze naar aanleiding van interviews met mensen die bewust waren gestopt met eten en drinken, én hun naasten en zorgverleners.

In Oostenrijk overweegt de overheid maatregelen tegen haatzaaien en onlinebedreigingen naar aanleiding van de dood van de arts Lisa-Maria Kellermayr, die zich openlijk inzette voor coronavaccinaties.

In Oostenrijk zijn afgelopen weekend meerdere wakes gehouden na de suïcide van arts Lisa-Maria Kellermayr in de noordelijke regio Opper-Oostenrijk, en ook maandag is zij herdacht. Zij was eerder door antivaxers bedreigd, omdat ze campagne voerde voor coronavaccinaties. Vrijdag werd zij gevonden.

‘Moet je bang zijn om je eigen dood te beleven?’ De op dat moment 20-jarige hoofdpersoon van de roman Zelfmoord van Édouard Levé (1965-2007) krijgt een halfuur voorbereidingstijd om hierover een uiteenzetting te geven in het kader van een toe­latingsexamen. Zijn visie dat de dood zich tot het leven verhoudt zoals geboorte tot niet-leven, brengt de examinatoren tot zwijgen.

22 procent van de jongeren tussen de 12 en 25 jaar dacht er tijdens de laatste lockdown in de periode december 2021 tot en met februari 2022 serieus aan een einde aan het leven te maken. Daarnaast hadden veel jongeren last van stress, psychische klachten, vermoeidheid, prikkelbaarheid, problemen met geheugen en/of concentratie, hoofdpijn en slaapproblemen.

Minister Ernst Kuipers is ‘absoluut geen voorstander’ van de beweging van mensen die ‘de regie op hun eigen leven willen houden’ en daarom zelf met een zelfdodend middel een einde willen maken aan hun leven. Volgens Kuipers is ‘een impulsieve inname uiterst risicovol’. De D66-bewindsman noemt hulp van de arts en controle van een toetsingscommissie belangrijk.

Het aantal jongeren tot 30 jaar dat zichzelf van het leven heeft beroofd, is in 2021 met ongeveer 15 procent toegenomen ten opzichte van voorgaande jaren. De grootste toename is te zien bij mannen tussen de 20 en 30 jaar oud. Het aantal zelfdodingen onder de gehele bevolking bleef wél stabiel. Dit heeft de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie naar buiten gebracht.

Laatst was mijn dochter verdrietig over iets naars wat ze meemaakte. Ik wil het niet bagatelliseren, maar het was iets wat bij het leven hoort, niet onoverkomelijk. Maar ik kan er slecht mee omgaan. Er hangt dan een grauwsluier over mijn leven, die pas optrekt als het weer beter gaat.

Justitie onderzoekt 33 gevallen waarbij mensen zelfmoord zouden hebben gepleegd met een zelfdodingsmiddel. Vijftien daarvan zouden het zogenaamde Middel X hebben gebruikt. Dat zei de officier van justitie woensdag bij de behandeling van de zaak tegen Alex S., die het middel verkocht.

Als iemand met een psychische aandoening verzoekt om euthanasie, dan staat hem een lang traject te wachten waarin meerdere mensen, onder wie minimaal twee psychiaters, hun oordeel moeten geven of er aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan en of er een medische grondslag is. In schril contrast daarmee staat de handelwijze van Wim van Dijk, zoals hij bekendmaakte in de Volkskrant.

De politie heeft woensdag de voorzitter van Coöperatie Laatste Wil aangehouden in Apeldoorn, op verdenking van betrokkenheid bij hulp bij zelfdoding. De 73-jarige voorzitter, Jos van Wijk, heeft volgens het Openbaar Ministerie vermoedelijk deelgenomen aan een criminele organisatie die het plegen of beramen van hulp bij zelfdoding als oogmerk heeft. Coöperatie Laatste Wil pleit voor zelfbeschikking rond het sterfbed.

Wim Graafland was ruim dertig jaar huisarts en blikt nu terug op zijn ervaringen met euthanasie. Hij concludeert dat de centrale positie van dokters bij levensbeëindiging onnodig is en plaats moet maken voor hulp bij zelfdoding, zonder actieve artsenrol.

Een 28-jarige man uit Eindhoven wordt verdacht van hulp bij zelfdoding bij meerdere mensen en overtreding van de Geneesmiddelenwet. De verdachte is geen arts of apotheker. Hij verstrekte tegen betaling een zelfdodingsmiddel.

‘We leven in een door zelfmoord gefascineerde wereld, die er niet zelden van droomt de eigen ondergang te kunnen bijwonen’, schrijft Thomas Macho (1952) in het nawoord van Van wie is je leven? Cultuurgeschiedenis van de zelfdoding. De stelling vormt het startpunt van uiteenlopende perspectieven die de ‘radicale herwaardering van de zelfmoord’ belichten.

Mijn eerste hulp bij zelfdoding. Patiënte, een 72-jarige vrouw, heeft een doodswens en verzoekt mij haar te helpen. Na uitgebreid met haar gesproken te hebben kom ik tot de overtuiging dat er sprake is van een vrijwillig en weloverwogen verzoek.