Er is niets mis met vegetariër zijn

Er is niets mis met vegetariër zijn. Ik heb het vaak geprobeerd, het is me alleen niet gelukt. De eerste poging, in de periode dat vegetarisch eten, zeker buiten de studentensteden, nog lang niet algemeen was en de vegetarische kaart in de meeste gelegenheden zich beperkte tot kaasplak of gebakken ei, werd vergemakkelijkt vanwege de overtuigd vegetarische vriendin met wie ik bed en vooral ook keuken deelde, maar uiteindelijk tenietgedaan door haar moeder, die toen wij er een weekend logeerden ’s morgens al karbonades aan het bakken was.

Ik herinner me nog in alle levendigheid de droom waaruit ik die zondagochtend wakker werd, de karbonade die ik in mijn slaap geroken had in mijn handen (niemand heeft bestek of decorum nodig in zijn dromen) en op de vlucht voor mensen die probeerden dat vlees te stelen. Vegetarisme is voor mij niet haalbaar, besloot ik na die droom.

Ook latere pogingen om van het vlees af te gaan liepen na weken, soms maanden, spaak: bij het Jachthuis op de Veluwe waar ik hongerig langsfietste zonder andere horeca in de verre omtrek, en aan een tafel in een restaurant waar de steak die mijn vrouw had besteld me het speeksel uit de mond liet lopen en de vegetarische paella die op de kaart zo lekker had geleken maar een bloedeloos papje leek.

Vlees eten is geen verslaving, maar met de moeite die ik heb om het vlees dat ik zie of ruik te weerstaan, denk ik iets te kunnen invoelen van de moeite die het een alcoholist zal kosten om in een café met volledige vergunning om een cola te vragen.

Voor mensen die niet zijn opgegroeid met vlees, en voor wie hun jeugd niet de smaak heeft van zuurkool met worst of stamppot met spek, maar van een lekker gemarineerde soja- of bietensalade, zal het gemakkelijker zijn om alleen nog maar planten te eten.

Voor veel jongere collega’s zal het misschien niet eens bijzonder zijn dat het jaarlijks Voorjaarscongres Psychiatrie dit keer een geheel vegetarische catering zal hebben.

Er is niets mis mee om iedereen een menu zonder vlees of vis voor te zetten. In de gevangenis gebeurt het ook. Mensen die net zijn vastgezet, en hun dieetvoorkeur nog niet hebben kunnen doorgeven, krijgen de eerste dagen een vegetarische maaltijd. Iedereen, met welke overtuiging of religieuze achtergrond ook, kan immers vegetarisch eten. Vegetarisch eten is altijd halal, koosjer, en (als we zoals veel vegetariërs niet nadenken over de zuivel) geweldloos voor het rund.

Er is niets mis mee om ook vleeseters een vegetarische maaltijd voor te zetten, maar het is wel bedenkelijk om anderen een ideologie op te leggen, ook al is het nog zo’n sympathieke ideologie als die van duurzaamheid. Dat volgens sommige berekeningen een kringlooplandbouw en een sterke vermindering van vleesconsumptie meer uitstoot zal besparen dan een volledig vleesloze samenleving, doet hier niet ter zake. Zoals het hier ook niet relevant is om te kijken of de op het voorjaarscongres geleverde plantaardige producten wel duurzaam geproduceerd en regionaal gekweekt zijn. En zoals het niet gepast is om de druppels winst van een vleesloos congres af te zetten tegen de gloeiende plaat van het vliegen naar vakantiebestemmingen en buitenlandse congressen, waar velen van de aanwezigen hun CO₂-voetafdruk zullen doen gelden.

Een vegetarisch congres is een symbool, om duidelijk te maken dat wij als vakgenoten de toekomst een groen hart toedragen. En zo reizen we aan het einde van deze week met ruim tweeduizend collega’s door alle provincies, waar overal, na de eclatante winst van BBB, de rode kleur van de vlag weer naar de hemel wordt gericht, naar de meest bourgondische stad van het land, onze hervulbare waterflessen als onze eigen omgekeerde vlaggetjes in de hand. Want ook vanuit het oogpunt van duurzaamheid wordt de deelnemers gevraagd die mee te nemen, om bekertjes te besparen. Ik heb zelfs even gedacht om twee bekers mee te nemen, één voor de koffie en één voor de thee. Omdat ik de behoefte om steeds een flesje bij je te hebben, om bij elke mogelijke dorstprikkel direct te kunnen drinken, nooit heb begrepen, bedacht ik pas later dat die waterflessen waarschijnlijk gewoon voor water zijn bedoeld. Hopelijk zullen er voor de koffie en de thee kopjes zijn.