Een fluitje van een spuitje

Tijdens mijn huisartsenopleiding in 1832 hoorde ik goede verhalen over de Cyriaxcursus in Delft. Het ging om tien hele dagen, waarin diagnostiek van het bewegingsapparaat en inspuittechnieken in alles wat los- en vastzat aan de orde kwamen. Ook werd je in twee halve dagen onderricht op een snijzaal duidelijk gemaakt waar je naald zoal in terechtkwam. Nooit meer zo’n practische, direct toepasbare cursus gehad. Geweldig, maar wel peperduur.

In die tijd was het injecteren van corticosteroïden in en om gewrichten nog verre van gemeengoed. Hydrocortison crème voorschrijven dwong je al over een eng drempeltje, laat staan dat ergens in de diepte injecteren. Maar goed, het heeft mij voor de rest van mijn carrière van de prikangst afgeholpen. Ik kijk nu terug op zo’n 12 duizend injecties. In totaal heb ik dus 12 liter kenacort weggezet. Nooit een bedankje gehad van de producerende farmaceut, geen etentje bij Johnny Boer voor twee personen inclusief overnachting, geen reisje naar Bonaire: helemaal niks. Ik zou het mogelijk geweigerd hebben, maar toch.

De meeste kenacort verdween subacromiaal en intra-articulair in de schouder, bijna altijd met goed effect. Ook de knie, carpale tunnel, triggerfingers: het moest er allemaal aan geloven. Ik herinner me een Duitse studente met een heftige Quervain, die al maanden met een brace liep en binnenkort in Deutschland geopereerd zou worden. Ik stelde tegenover dit medische machtsvertoon een simpele injectie voor. Een week later waren de klachten verdwenen. Ze was volledig over de rooie, dat dit kon. Omdat ze niet wist waar ze met haar kwaadheid naartoe moest, richtte ze die op mij. Bizar. Ikzelf had even daarvoor een forse Quervain opgelopen, toen ik een muurtje metselde in de tuin van ons nieuwe huis. Het zag er allemaal erg macho uit, dat rotzooien in zo’n speciekuip, maar mijn pezeeschede was kantoorwerk gewend en kwam even afrekenen. Ik kon niks meer met mijn rechterhand. Een collega die deze injectietechniek wilde leren, spoot, door mij gecoacht de kena ter plekke. De volgende ochtend was het Helemaal Over, nog steeds een wonderbaarlijke ervaring.

In de herfst van mijn loopbaan (een vrij lang najaar) ben ik ook intra-articulair in de heup gaan spuiten. Jawel, collega-orthopeden, u leest het goed. Niks geen echogeleid gedoe, gewoon de kortste weg tussen A (de huid) en B (het gewricht). Zo heb ik heel wat hoogbejaarden, die niet geopereerd konden of wilden worden op de weg gehouden.

Nooit een septische artritis veroorzaakt, één keer een vervelende atrofie van de huid, één keer een supraspinatusruptuur. Helaas nooit een beroemdheid zoals Bruce Springsteen of Keith Richards voor de fiets gehad, die ik dan met één prik van hun ellende verloste, waardoor het concert toch door kon gaan. Naast een rits vrijkaartjes werd ik dan uitvoerig bedankt: ‘I would like to thank the incredible dr. Bergman, who made this show possible. We owe you!’. Nooit gebeurd en gaat ook niet meer gebeuren. Ik ben met pensioen en moet het met 12 duizend herinneringen doen.