Effect van steunkousen onduidelijk

Alle patiënten dienen na een proximale diepveneuze trombose (DVT) anticoagulantia en elastische kousen voorgeschreven te krijgen. Dat beweert een Italiaans-Nederlands onderzoeksteam na een studie naar het effect van de kousen. De conclusie is echter niet onomstreden, blijkt in Annals of Internal Medicine van 17 augustus.

Ongeveer de helft van de patiënten met een DVT ontwikkelt binnen een jaar een posttrombotisch syndroom. Een precieze definitie van het syndroom is er nog niet, maar het kenmerkt zich door pijn, jeuk, krampen en een zwaar gevoel in het aangedane been en gaat vaak vergezeld van oedeem, varices en soms beenzweren. Aangenomen wordt dat deze verschijnselen worden veroorzaakt door hypertensie die het gevolg is van persisterende veneuze obstructie en klepdestructie. Compressietherapie met elastische kousen wordt al lang toegepast ter voorkoming van het syndroom en om klachten te verlichten. Bewijs voor de werkzaamheid daarvan is echter schaars.

In een poging nieuw bewijs te verzamelen, voerden onderzoekers van het universiteitsziekenhuis in Padua (Italië) een studie uit bij 180 patiënten met DVT. Ook Anthonie Lensing van het AMC in Amsterdam en Martin Prins van de Universiteit Maastricht participeerden in de studie. De helft van de proefpersonen in de studie kreeg na de DVT alleen antistollingsmiddelen voorgeschreven. De andere helft moest daarnaast gedurende twee jaar elastische kousen dragen.

Na twee jaar waren de resultaten duidelijk: in de groep zonder kousen kreeg 49 procent van patiënten het posttrombotisch syndroom; in de groep met de kousen was dat slechts 24 procent. Ook waren er in de kousengroep minder mensen met ernstige verschijnselen van het syndroom: slechts 3,5 procent van de patiënten viel in die categorie terwijl dat inde groep zonder kousen 12,5 procent was.

In een redactioneel commentaar plaatst Jeffrey Ginsberg van McMaster University in Hamilton (Canada) een kanttekening bij de conclusie van de auteurs. Volgens hem is het niet duidelijk of de patiënten in de studie last hadden van late klachten van de trombose of van een echt posttrombotisch syndroom. ‘Echte’ syndroompatiënten zien na verloop van tijd hun klachten toenemen, terwijl de DVT-gerelateerde klachten juist in ernst afnemen. Patiënten met alleen late DVT-klachten zouden dan onnodig de relatief dure en oncomfortabele kousen dragen. Een afwachtend beleid is daarom zinvoller, aldus Ginsberg. << RC