We moeten kritischer kijken naar innovaties in de geneeskunde; niet alleen de individuele patiënt moet erbij gebaat zijn, maar het systeem als geheel is wellicht nog belangrijker om het functioneren van onze gezondheidszorg in de toekomst te waarborgen. Dat bepleitte Jeroen Hermanides, hoogleraar anesthesiologie aan de UvA, op 12 april in zijn oratie ‘Vooruitgang voor pessimisten’.
Vrouwen met een ernstige nierziekte werd tot tien jaar geleden vaak afgeraden om zwanger te worden. Maar dat tij is aan het keren. Een onlangs gepubliceerde studie naar een erfelijke vorm van nierziekte, het alportsyndroom, geeft deze ontwikkeling een duwtje in de rug.
Een onderzoeksteam van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) claimt de eerste grootschalige databank te hebben opgezet waarin het microbioom van verschillende soorten metastasen in kaart is gebracht. Het onderzoek van Battaglia e.a. is op 9 april 2024 gepubliceerd in Cell. Deze data kunnen bijdragen aan de inzet en ontwikkeling van kankerbehandelingen.
Hoe kunnen zorgverleners het best begeleid worden na een ingrijpende gebeurtenis op het werk? Dat staat allemaal in een recente richtlijn, maar die geniet nog weinig bekendheid onder artsen en andere zorgverleners. Dat moet veranderen, vindt crisisadviseur Ine Spee.
Het aantal ziekenhuisopnames en CT-scans na licht traumatisch hersenletsel (LTH) bij kinderen kan verminderd worden door een eiwit in het bloed te bepalen dat vrijkomt uit hersencellen bij hersenletsel. Dit blijkt uit Frans onderzoek van Bouvier e.a. in JAMA Network Open.
Bij de beoordeling van een euthanasieverzoek vinden de meeste artsen dat de naasten van de patiënt betrokken moeten worden, onder meer om een euthanasie harmonieus te laten verlopen. Dit blijkt uit interviews onder twintig artsen door Sophie Renckens e.a. in BMC Medical Ethics.
Volgens onderzoek gepubliceerd in The Lancet is de mondiale levensverwachting sinds 1990 met 6,2 jaar gestegen. Dat had mogelijk nog meer kunnen zijn, als de covid-19-pandemie geen spoor van sterfte had getrokken. De studie werd uitgevoerd door de GBD 2021 Causes of Death Collaborators-groep.
Vrouwen met adenomyose hebben een grotere kans op complicaties tijdens de bevalling en zwangerschap. En de diagnose van de ziekte kan beter. Dat blijkt uit het proefschrift waarop Connie Rees cum laude promoveerde aan de Universiteit van Gent en aan de Technische Universiteit Eindhoven.
Geleidelijk afbouwen van onder meer antidepressiva, antipsychotica en benzodiazepines is belangrijk, maar in welk tempo blijft onduidelijk. Dat blijkt uit een review over dit onderwerp van Christiaan Vinkers e.a. in Molecular Psychiatry.
Kinderen van vaders die valproaat gebruikten tijdens de conceptie lopen mogelijk een verhoogd risico (5%) op ontwikkelingsstoornissen, ook wel neurodevelopmental disorders (NDD’s). Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
De goedkeuring onlangs door de FDA van resmetirom betekent dat er een betrekkelijk effectief middel beschikbaar komt voor de behandeling van niet-alcoholische leverontsteking (NASH). Die goedkeuring is opmerkelijk omdat het notoir moeilijk is een medicijn te ontwikkelen tegen deze ziekte: eerdere pogingen mislukten.
Jonge kinderen die een hersenschudding oplopen hebben waarschijnlijk deels andere klachten en symptomen dan oudere kinderen. Dat blijkt uit onderzoek gepubliceerd in JAMA Network Open. Er is enig dispuut over de vraag of jonge en oudere kinderen (waarbij de grens ligt bij ongeveer 6 jaar) in dat opzicht verschillen.
Fibromyalgie is een belangrijk gezondheidsprobleem dat erkenning verdient. Tot die slotsom komt de Gezondheidsraad in een advies.
De testosteronwaarde bepaalt in de topsport meestal of transgender vrouwen, personen met een intersekseconditie of met polycysteusovariumsyndroom (PCOS) – die soms ook verhoogde testosteronwaarden hebben of hebben gehad – het in de competitie mogen opnemen tegen cisvrouwen en binnen welke groep de sporter dus valt.
De menopauze wordt te veel gemedicaliseerd, met name door commerciële partijen. Door de menopauze te framen als een oestrogeendeficiëntie die met hormoontherapie behandeld kan worden, ontstaat een negatieve houding tegenover menopauze. Dat is een van de constateringen in een serie van vier artikelen in The Lancet over de menopauze.
Het achterwege laten van een drain tijdens resectie van de pancreasstaart is beter voor de patiënt, want vermindert het risico op complicaties en verkort de opnameduur. Dat blijkt uit onderzoek in tien Nederlandse en twee Italiaanse ziekenhuizen, gepubliceerd in The Lancet Gastroenterology & Hepatology door Eduard van Bodegraven e.a.
Het verband tussen neurodegeneratieve hersenziekten, afwijkingen in het hersenweefsel en de bijbehorende symptomen is vaak niet eenduidig; sommige symptomen komen bijvoorbeeld voor bij meerdere aandoeningen, en het klinisch beeld kan sterk variëren van patiënt tot patiënt, wat zelfs kan resulteren in verkeerde diagnoses. Daar zouden onderzoekers en artsen meer duidelijkheid over willen hebben.
Een recent Nederlands onderzoek werpt nieuw licht op elektroconvulsietherapie (ect) als behandeling voor depressie. Het toont aan dat ect niet alleen veilig is, maar ook nieuwe hersenverbindingen stimuleert die wellicht bijdragen aan het herstelproces.
Terwijl aan het begin van de adolescentie zo’n één op de tien Nederlandse jongeren aangeeft van het andere geslacht te willen zijn, is dit op volwassen leeftijd aanzienlijk afgenomen. Dit blijkt uit onderzoek van Pien Rawee e.a. (UMC Groningen) gepubliceerd in Archives of Sexual Behaviour.
Voor het eerst is aangetoond dat carotisplaques microplastics kunnen bevatten. Patiënten hebben daarmee een hoger risico op overlijden binnen drie jaar, vergeleken met patiënten zonder microplastics. Dit schrijven Raffaele Marfella e.a. in NEJM.
Een review van een serie meta-analyses die The BMJ publiceert laat opnieuw zien hoe ongezond ultrabewerkt voedsel is. Denk daarbij aan: verpakte bakproducten en snacks, koolzuurhoudende dranken, suikerhoudende granen en kant-en-klare of warme producten voorzien van kleurstoffen, emulgatoren, smaakstoffen en andere additieven, en veel toegevoegde suikers, vetten en/of zout.
In de medische wereld wordt artificiële intelligentie (AI) als veelbelovend gezien omdat het tot meer efficiëntie kan leiden. Maar het is maar de vraag of AI op lange termijn die belofte kan vervullen. Hierover schreef een aantal Nederlandse ethici een commentaar in NPJ Digital Medicine, onderdeel van Nature.
Kankersoorten dienen voortaan ingedeeld te worden op basis van hun moleculaire eigenschappen en niet op basis van het orgaan waar de tumor is ontstaan. Daarvoor pleiten vijf Franse onderzoekers en oncologen, werkzaam bij het kankerinstituut Gustave Roussy in Villejuif.
Met een voorlopige goedkeuring komen nieuwe potentieel effectieve oncologische medicijnen sneller bij patiënten terecht. Maar vaak maken deze medicijnen de belofte niet waar. Dat blijkt uit een reviewartikel in Lancet Oncology van Simone Koole e.a. Ook blijken de medicijnwaakhonden FDA en EMA vaak van mening te verschillen.
Het middel omalizumab dat voor ernstig astma wordt ingezet, lijkt ook werkzaam te zijn bij (jonge) kinderen met multiple voedselallergieën. Dat schrijven Robert Wood e.a. in NEJM.
