‘Basisarts moet verstand hebben van ouderen’
3 reactiesElke basisarts moet 19 kerncompetenties bezitten op het gebied van ouderenzorg. Dat stellen Leyden Academy on Vitality and Ageing en ZonMw. Ze hebben deze competenties opgenomen in een handreiking en hopen dat medische faculteiten ze zullen gebruiken om de aandacht voor de oudere patiënt in de geneeskundeopleiding te versterken.
Spreekkamers en ziekenhuisbedden zijn nu al grotendeels gevuld met oudere patiënten en dat wordt in de toekomst alleen maar sterker, aldus Leyden Academy. Toch ligt de nadruk in de basisopleiding vooral op enkelvoudige ziekten bij patiënten van jonge en middelbare leeftijd. Directeur en hoogleraar ouderengeneeskunde Joris Slaets: ‘De dagelijkse zorgpraktijk komt niet overeen met de medische wereld die jonge artsen krijgen voorgespiegeld.’
Om hier iets aan te doen hebben Leyden Academy en ZonMw het rapport Basiscompetenties ouderengeneeskunde voor basisartsen uitgebracht. Een kleine greep uit de daar genoemde noodzakelijke competenties: ‘Kan kennis van onder meer kwetsbaarheid, multimorbiditeit, ouderenmishandeling en polyfarmacie toepassen in de klinische praktijk’, ‘realiseert zich dat zorg voor oudere patiënten meer tijd kost’, ‘kan beschrijven waarom een holistische benadering, welzijn en kwaliteit van leven belangrijker zijn dan overleving, ziekte en gezondheid’. Veel nadruk ligt verder op communicatie. Slaets: ‘Het is belangrijk dat studenten worden geschoold in het reflecteren op hun medisch handelen, het voeren van goede gesprekken over het levenseinde en gedeelde besluitvorming met patiënten.’
Het is aan de faculteiten zelf om te bepalen of ze iets met de handreiking van Leyden Academy gaan doen. Om navolging te stimuleren gaat de academie een jaarlijkse conferentie opzetten voor universitaire docenten en curriculumcoördinatoren op het gebied van ouderengeneeskunde.
De roep om meer aandacht voor ouderen in de geneeskunde is niet nieuw. Bijzonder hoogleraar ouderengeneeskunde Gerard Jan Blauw zei vorig najaar in zijn oratie nog dat ouderengeneeskunde geen specialisatie is, maar basiszorg.
Lieke de Kwant
- Meer informatie over en een link naar het rapport Basiscompetenties ouderengeneeskunde voor basisartsen
- Inventarisatie van aandacht voor ouderen in medisch onderwijs (2011)
Lees ook:
- ‘Praten over het levenseinde moet gewoner worden’ (5 maart 2015)
- ‘Artsen moeten ook weten wanneer te stoppen’ (5 maart 2015)
- Blauw: ‘Ouderengeneeskunde geen specialisatie’ (13 november 2014)

J.P.J. Slaets
klinisch geriater, GRONINGEN Nederland
“@ E. van Herk: wat ons betreft behoort kennis van de generieke principes van de ouder wordende mens tot de absolute basiskennis. Behalve kinderartsen krijgt elke medicus immers met oudere mensen te maken. De opleiding Geneeskunde leidt basisdokters ...op en ouderengeneeskunde is in onze beleving kerninformatie. Meer specialistische kennis kan in een vervolgtraject of in life long learning worden opgedaan.”
E. van Herk
huisarts, KAMPEN Nederland
Het curriculum is de laatste jaren al zodanig ingeperkt om in de beschikbare tijd te passen, dat bv dermatologie en andere 'kleine vakken' al nagenoeg verdwenen zijn. Wat wil de Leyden academy er uit gooien om plaats te maken voor deze nieuwe 'essent...iële kennis'?
W.J. Duits
Bedrifsarts, HOUTEN Nederland
Moet een basisarts niet gewoon goed opgeleid zijn? Is het curriculum wellicht te sterk ingekort?