Meer over ouderen

Mijn moeder. Deze week wordt ze 95 jaar. Dat vind ik bijzonder. Vooral vanwege haar levensdrift. Afgelopen week dacht ik even dat ze er voor haar verjaardag tussenuit zou piepen.

Medicijnwaakhond EMA keurt het eerste vaccin goed tegen het respiratoir syncytieel virus (RS-virus) voor mensen van 60 jaar en ouder.

Het aantal ouderen dat valt, met ernstig letsel of zelfs de dood als gevolg, neemt sterk toe. Dit lijkt een gevolg van de afnemende fysieke gezondheid van ouderen. Door het vallen neemt de zorglast toe; daarom zijn nu maatregelen nodig.

Kwetsbare ouderen krijgen regelmatig onterecht antibiotica voor een vermoedelijke urineweginfectie. Een rentmeesterschapsinterventie vermindert veilig het aantal antibioticavoorschrijvingen in deze groep patiënten. Dat schrijven Esther Hartman (Amsterdam UMC) en collega’s in The BMJ.

De kosten van de langdurige zorg in ons land stegen vorig jaar met 8,9 procent, met name doordat er meer mensen voor in aanmerking kwamen. Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Aan het begin van 2021 hadden 324 duizend mensen langdurige zorg nodig, aan het eind waren het er ruim 340 duizend. De kosten rezen naar 28,4 miljard euro (zorg- en beheerskosten, subsidies).

Ouderen die geen beschikking hebben over een auto kunnen niet altijd binnen een kwartier of halfuur de huisarts of het ziekenhuis bereiken. Dat blijkt uit een analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

65-plussers met een postoperatief delier hebben 3 maanden erna een minder sterk hersennetwerk. Dit concludeerden Fienke Ditzel en haar collega’s van het UMC Utrecht Hersencentrum in British Journal of Anaesthesia naar aanleiding van hun prospectief observationeel cohortonderzoek.

Een groeiende groep kwetsbare cliënten in kleinschalige woonvormen heeft geen toegang tot medische basiszorg. Dat komt doordat niet altijd duidelijk is wie voor deze zorg verantwoordelijk is. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) maken zich zorgen over ‘evidente’ risico’s op gezondheidsschade en vermindering van de kwaliteit van leven als gevolg.

Nog voordat ik de chirurg aan de lijn heb roept de verpleging: ‘Wij zijn klaar hoor!’ Ik reageer verbaasd: ‘Nu al? Dat is snel.’ De verzorgende steekt haar hoofd om de hoek en zegt met een knipoog: ‘Ja, wij wassen zonder water.’ En weg zijn ze.

Het zuiden van Europa wordt al weken geteisterd door hoge temperaturen, met vele doden tot gevolg. Nu heeft de hitte ook het noorden bereikt, maar wat de gevolgen betreft zijn de verschillen tussen Noord- en Zuid-Europa groot.

Zorgminister Ernst Kuipers wil voorkomen dat ouderen die niet ernstig ziek zijn, toch een stervenswens hebben. ‘Daar blijf ik me voor inzetten’, zei Kuipers in zijn eerste Kamerdebat over medisch-ethische kwesties, waaronder euthanasie. Dat doet hij terwijl in de maatschappij en in de politiek volop discussie wordt gevoerd over verdergaande hulp bij zelfdoding.

Statig zit ze op het bed. Ze kijkt wat rond en neemt af en toe een slokje water. Haar kapsel is on point en ze draagt rode lipstick met verder subtiele make-up. Ze had haar mooiste outfit aangetrokken voor dit wekelijkse uitje: de boodschappen. Deze 92-jarige vrouw neemt naar buiten gaan erg serieus. Want, zo zegt ze tegen mij met een knipoog: ‘Je weet nooit wie je tegenkomt!’

Het kan voor huisartsen lastig zijn om patiënten met sepsis, die direct in het ziekenhuis moeten worden opgenomen, te herkennen. Een eenvoudig model kan huisartsen helpen om een betere inschatting te maken. Dat schrijven Feike Loots (UMC Utrecht) en collega’s in British Journal of General Practice.

Geriatrische revalidatiezorg helpt ouderen na een terugval om thuis weer goed te kunnen functioneren. Behandeling in de eigen omgeving is vaak het best, maar de huidige regel­geving en financiering verhinderen dit.

Bij zeer kwetsbare ouderen met een gebroken heup zouden artsen niet direct in de operatiemodus moeten schieten. Een behandeling gericht op comfort en pijnbestrijding is voor patiënten bij wie de kans groot is dat ze spoedig overlijden, een goed alternatief. Dat stelt traumachirurg Pieter Joosse op basis van onderzoek in 25 Nederlandse ziekenhuizen gepubliceerd in JAMA Surgery.

Ouderen moeten er hard voor werken, maar hun spieren kunnen een stofwisseling hebben die bijna gelijk is aan die van jongvolwassenen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht en het Amsterdam UMC gepubliceerd in Nature Aging. UM-onderzoeker Joris Hoeks: ‘Het gaat dan om oudere mensen die echt stevig sporten.’

De psychiatrie kampt met lange wachttijden, vooral voor patiënten met complexe problemen. Onnodig, vinden Annemiek Dols en Manon Kleijweg, allebei werkzaam in de ouderenpsychiatrie, waar complexiteit de regel is, maar de wachttijden doorgaans minimaal zijn. Een pleidooi voor een andere aanpak.

‘Nou, daar gaan we hoor, we ontspringen de dans toch niet.’ Dit appje kreeg ik zondagmiddag van de bestuurder van de organisatie waar ik werk als specialist ouderengeneeskunde. Zondag­avond hebben we meteen een digitaal overleg met het coronacrisisteam. Gedurende anderhalf jaar doen we dat sowieso al wekelijks.

Ouderenzorgorganisaties, verenigd in branchevereniging ActiZ, slaan ‘groot alarm’ als gevolg van de nieuwe coronagolf. ‘Kwetsbare ouderen en chronisch zieken komen steeds vaker zonder hulp te zitten. Onze medewerkers werken met man en macht door, maar door de aanzwellende coronagolf loopt ook de zorg voor ouderen en chronisch zieken vast’, waarschuwt de vereniging.

Geneeskundestudent Irene Fritschy werkte in haar 'verplichte' tussenjaar tussen bachelor en master bij Oma’s Soep, een stichting die de eenzaamheid onder ouderen wil bestrijden door kookgroepen voor ouderen te organiseren.

Geneeskundestudent Irene Fritschy werkte in haar 'verplichte' tussenjaar tussen bachelor en master bij de sociale onderneming Oma’s Soep, die de eenzaamheid onder ouderen wil bestrijden.

Tijdens de tweede lockdown zagen de geriaters meer problemen bij kwetsbare ouderen door verminderde sociale contacten en minder bewegen dan tijdens de eerste. Er was wel minder delay in de behandeling van hun klachten. Dat stelt de Commissie Kwaliteitszaken van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie op basis van een tweede rondgang langs alle vakgroepen Geriatrie in Nederland.

160 duizend extra woningen bouwen voor ouderen en 50 duizend extra verpleegzorgplekken creëren binnen tien jaar. Dat voornemen heeft de Taskforce Wonen en Zorg, bestaande uit ActiZ, Aedes, VNG, ZN en de ministeries BZK en VWS, vastgelegd in bestuurlijke afspraken. Een groot deel ervan moet al binnen vijf jaar worden gerealiseerd.

Een nationaal woonzorgplan moet een einde maken aan wachtlijsten in de ouderenzorg. De Tweede Kamer stemde afgelopen dinsdag voor de motie van Corinne Ellemeet, Kamerlid voor GroenLinks, waarin ze zo’n plan beschrijft. Op 7 juni volgt een debat.

Het inzetten van een verpleegkundig specialist (VS) als centrale behandelaar leidt tot minder mortaliteit bij ouderen met een heupfractuur. Dit blijkt uit een pilot van het Maastricht UMC die gepubliceerd is in Age and Ageing. Jannic van Leendert e.a. bekeken het effect van het inzetten van een verpleegkundig specialist als medebehandelaar en vergeleken dit met de reguliere zorg bij ouderen met een heupfractuur.