Geneeskunst vanuit het hart

‘What the heart thinks, the mouth speaks.’ Om echt te voelen wat je eigen hart denkt, is in het leven vaak een onaangekondigde trek aan de haren nodig om met je neus op de dagelijkse feiten te worden gedrukt. Patch Adams (Robin Williams), uit de gelijknamige film, krijgt deze wake-upcall wanneer hij zichzelf laat opnemen op een (hoe ironisch) psychiatrische afdeling. Humor vult zijn hart en het besef ontstaat dat hij met die humor anderen kan helpen.

Anderen helpen als motief voor het doorlopen van de geneeskundestudie is voor de meeste artsen herkenbaar. Zo ook voor mij. Het verhaal van Patch confronteerde mij met de ziel van mijn hart. Het hart waarnaar ik tijdens het doorlopen van mijn coschappen steeds minder goed luisterde en dat het meer en meer aflegde tegen het dominante brein. De gevestigde orde uitdagen valt niet mee. Oprechtheid lijkt zo simpel, maar is o zo moeilijk.

Patch spreekt door de megafoon van zijn hart, wanneer hij in het ‘kille’ klinische wereldje het menselijke element terugbrengt. Hij spreekt patiënten aan bij hun naam, laat hen lachen en inspireert hen te genieten van het kostbare leven. De afkeer en het verzet tegen zijn idealisme maakt zijn hart niet monddood. Waar bij mij afkeer en verzet leidt tot demping van het geluid, gaat Patch onverstoorbaar verder met zijn ‘vrolijke’ missie. Deze diepe, oprechte verbinding tussen zijn hart en mond ontroerde en inspireerde mij tegelijk. De geneeskunst betreft niet enkel het gebruik van een luid, slim en klinisch cerebrum, maar vraagt des te meer om de stem van het dieper liggende cor. Geneeskunst die zich richt op bevordering van gezondheid door behandeling van lichaam én ziel. Ik hoop dat Williams – net als bij mij – menig medicus door een liefkozend trekje aan de uitdunnende haren weer met de neus op deze bijzondere kunst kan drukken.

Brian de Lange, medisch adviseur DC VerzuimDiagnostiek, Utrecht