In 1888 schilderde Vincent van Gogh (1853-1890) een kleurrijk, open Zuid-Frans landschap met een man die langs twee bomen loopt. Dit werk – De schilder op weg naar Tarascon – is in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan maar herleeft bijna nog intenser in The Space Between Trees (2019), dat Matthew Wong op 35-jarige leeftijd in het jaar van zijn zelfgekozen dood maakte.
Het monumentale wandkleed ‘Epic of the Mind’ van de Frans-Nederlandse kunstenaar Laurence Aëgerter is een eerbetoon aan de wonderbaarlijke menselijke geest met zijn rijkdom aan verbeeldingen en kwetsbaarheid.
In het Museo del Prado in Madrid hangt het schilderij ‘De Drie Gratiën’ van Peter Paul Rubens. Als je het schilderij in detail bekijkt zie je bij de middelste vrouw een scoliose en een trendelenburg-teken. Bij de vrouw links valt een platvoet en hyperextensie van ringvinger en pink op.
Daphne Voormolen is arts foetale geneeskunde in het Utrechtse Wilhelmina Kinderziekenhuis en zoekt daarnaast voortdurend naar raakvlakken tussen de beeldende kunsten en de geneeskunde. Als oprichter van Stichting Kunst Salon hoopt ze artsen, studenten en patiënten te laten genieten én leren van kunst.
Tijdens een masterclass in het museum leren geneeskundestudenten en medici scherper te observeren. En daarnaast is het een oefening in het leren wachten met oordelen tot je alle informatie hebt verzameld – essentiële vaardigheden voor een dokter.
De Amerikaanse kunstenares Samara Golden heeft maandenlang ‘darmen’ geschilderd, gemaakt van uitzetbaar schuim in ballonnen. Ze raakte geïnspireerd door de belangrijke rol die de darmen en het microbioom spelen bij gezondheid.
Wellcome Collection, een museum over internationale geneeskunde in Londen, heeft gisteren de vaste tentoonstelling Medicine Man gesloten. De huidige directie noemt deze onder meer ‘racistisch en seksistisch’.
Part of Me… Shaping Mental Spaces is een tentoonstelling over psychische problematiek, zoals eetstoornissen, autisme, dementie, kindermishandeling en gendertransitie. Het gaat om installaties waarin kunstenaars fotografie verweven met poëzie, schilderkunst en video.
Op de bakstenen muur van de universiteitsbibliotheek in Groningen is ter ere van de eerste vrouwelijke Groninger student, en later arts, Aletta Jacobs een reusachtige muurschildering gemaakt door het kunstenaarsduo VAAF, bestaande uit Jonna Bo Lammers en Lotte Masker.
In 1631 etste Rembrandt zowel ‘Het pissende mannetje’ als ‘Het pissende vrouwtje’. Rembrandt hield ervan mensen en hun lichamen realistisch te schilderen. Geïnspireerd op zijn etswerk verbeelden dertien hedendaagse kunstenaars hun niet-geïdealiseerde kijk op het menselijk lichaam.
Iedere beeldend kunstenaar heeft wel ergens een werkplek. Dat kan in huis zijn, aan huis of buitenshuis. De werkplek kan een heus atelier zijn maar ook een bureau, de keukentafel, een tafel op zolder, op de slaapkamer, een schuurtje achter in de tuin of gewoon de bank.
Inspanningen om een enorm muurkunstwerk, ooit aangekocht door de KNMG, te redden, zijn in een volgende fase beland. Een gespecialiseerd bedrijf heeft het glasmozaïek omzichtig verwijderd, en opgeslagen in een depot.
Ze heeft sinds 2009 een eigen museum in het Portugese Cascais. Ze heeft grote overzichtstentoonstellingen gehad in onder meer Madrid, Sao Paulo en Parijs. Toch zal de Portugese kunstenares Paula Rego bij het grote publiek in Nederland niet heel bekend zijn.
In 1919 tekende kunstenaar Jan van Herwijnen (1889-1965) 32 portretten van psychiatrische patiënten in het Willem Arntsz Huis in Utrecht, kort nadat hij daar zelf opgenomen was geweest wegens een ‘psychische crisis’.
‘Een beeld zegt meer dan duizend woorden of duizend psychiaters.’ Aldus Mirjam Peters, die een bipolaire stoornis heeft, in het voorwoord bij Kunst van manie en depressie, waarin een selectie is opgenomen van schilderijen en tekeningen die zij heeft gemaakt.
Een verwarde man bewerkte in 1986 in het Stedelijk Museum het beroemde schilderij ‘Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue’ van de Amerikaanse kunstenaar Barnett Newman.
Inmiddels zijn wij in het tweede jaar van sociale beperkingen door de coronapandemie. De leden van Pincet & Penseel werken enthousiast thuis aan diverse kunstwerken. Exposities vinden nog steeds voornamelijk digitaal plaats.
Hoe maakbaar is het menselijk lichaam? Vijf internationaal gelauwerde kunstenaars hebben zich elk op eigen wijze laten inspireren door die vraag voor de expositie Bodywork in het Van Abemuseum.
Met haar app DermArts wil dermatoloog Marianne Crijns (Antonie van Leeuwenhoek) huidziekten ‘op een positieve wijze’ onder de aandacht brengen.
Internist-hematoloog Fenna Heyning richtte een stichting op om haar patiënten in isolatie via kunst weer met het leven te verbinden. Sinds corona begrijpt iedereen meteen waarom dat belangrijk is.
Spuiten, scharen, bakjes, slangetjes, handschoenen, schorten. In cirkels liggen ze uitgestald om voormalig verpleegkundige en kunstenaar Maria Koijck, die ertussen poseert in een variant op de beroemde Vitruviustekening van Leonardo da Vinci.
‘We zijn niet fysiek bij elkaar, maar we delen dezelfde realiteit’, zei een danser van het Nederlands Dans Theater in de livestream Uitje Bed.
De Amsterdamse streetartkunstenaar Fake heeft het werk Super Nurse aangebracht op een gevel aan het NDSM-plein in Amsterdam.
Ooit sierde het enorme glasmozaïek ‘Van de Wieg tot het Graf’ van Nicolaas Wijnberg, het pand van de KNMG. Na de verhuizing dreigde de vergetelheid. Nu is er goed nieuws, mede dankzij oud-huisarts Janus Raaijmakers.
De andere portretten stralen emoties uit: verlegenheid, schaamte, verbittering, verdriet, afweer. Soms ook trots. Dit portret oogt neutraal. Alsof er niets bijzonders is gebeurd. Misschien is dat ook wel zo. In de Democratische Republiek Congo is verkrachting namelijk heel gewoon.
