Visie

En toen viel het kabinet plots over migratie. Het had net zo goed stikstof, huisvesting of zorg kunnen zijn. Grote crisissen waar we nu ‘opeens’ mee geconfronteerd worden, maar die al ruim tien jaar boven ons hoofd hingen als onheilspellende zwaarden van Damocles.

Een decennium waarin we werden geregeerd door Mark Rutte die visie beschouwde als ‘een olifant die het zicht belemmert’. In 2020 betuigde hij in het SBS6-programma Linda’s Zomermaand spijt over deze uitspraak. Zijn verklaring voor de beruchte woorden van toen: ‘Ik wil voorkomen dat ik zo bezig ben met wat ik wil dat ik niet meer kan samenwerken met een ander. Je moet altijd in staat zijn iets te relativeren van je eigen standpunten en te zoeken naar compromissen.’ Dat is hem helaas niet gelukt in het overeind houden van het kabinet, maar wel in de zorg. Als er één Nederlands thema bestaat waar elke vorm van visie of standpunt uit is geknuppeld, dan is het wel de zorg.

Als ik door mijn oogharen kijk, dan zie ik een patiënt met multiorgaanfalen, naast wiens bed de artsen met elkaar staan te polderen, terwijl de patiënt steeds grauwer wordt en een cheyne-stokesademhaling ontwikkelt.

Uitgesproken principiële standpunten worden zelfs als onwenselijk gezien omdat niemand het risico wil lopen om ‘niet meer aan tafel te mogen zitten’.

Het gevolg? Een onnavolgbaar gezondheidsbeleid in een land waar meer dan de helft van de mensen te dik is en jongeren toenemend worstelen met ernstige mentale klachten waar onvoldoende hulp voor bestaat. Ouderen die we in de laatste fase hun doorligplekken, delier en doodsangst met een robot laten delen, omdat we menselijke handen aan het bed onvoldoende de moeite waard vinden om echt in te investeren.

Het gehannes over de definitie van een appel of krop sla stemde me al niet hoopvol

Je zou zeggen: helder omschreven problematiek waar je als verantwoordelijke roergangers voortvarend mee aan de slag kunt. Maar helaas. Afgelopen juni tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over het afschaffen van btw op groente en fruit, concludeerde de voorzitter: ‘Wij gaan hier als Kamer in de toekomst ongetwijfeld verder over praten.’ De moed zakte me in de schoenen, daar waar het eerdere gehannes over de definitie van een appel of krop sla me al niet hoopvol stemde.

En vorig jaar adviseerde de Gezondheids­raad, in lijn met een richtlijn van de WHO, om het maximale geluidsniveau voor muziek in concertzalen en clubs te verlagen van 103 naar 100 decibel. Het kabinet besloot anders, met als gevolg vermijdbare gehoorschade bij jongeren. Weer een extra risicofactor voor mentaal lijden, omdat onomkeerbare gehoorschade ernstige psychische klachten kan veroor­zaken, terwijl onze medische loketten nu al ernstig verstopt zijn.

In dat licht is het wel teleurstellend dat het verbod op ‘ongerichte reclame’ voor online gokken op radio, tv en billboards deze maand van kracht werd. De afgelopen jaren zijn door deze reclames honderd­duizenden mensen gaan gokken die voorheen nooit gokten, vooral jongvolwassenen. Hoopvol nieuws, want hoe meer jongeren nu maatschappelijk teloorgaan door een desastreuze gok­­verslaving, hoe kleiner de kans dat zij lang genoeg leven om later nog een robot nodig te hebben. Dat scheelt weer CO2-uitstoot. Gewoon een kwestie van visie, zo moeilijk is het allemaal niet.