Seks in de spreekkamer
4 reactiesZou er iets op mijn voorhoofd staan, denk je? Of zie ik er zo toegankelijk uit? Ik weet niet goed hoe het me steeds overkomt, maar mijn patiënten overvallen me frequent met vragen over seksualiteit.
Toppunt was de periode dat ik hoogzwanger de gynaecologische oncologiepoli deed. Het was invoelbaar. Ik zag veel jonge patiënten met baarmoederhalskanker. Deze ziekte is veelal gerelateerd aan het humaan papillomavirus (HPV), dat je oploopt door seksueel contact. Daarnaast is ziek-zijn en een behandeling ondergaan aan je geslachtsdelen natúúrlijk reden voor allerlei vragen rondom seksualiteit. Toch overvalt het onderwerp me vaak. Meestal wordt het aangesneden als de patiënte net haar jas weer aantrekt en al halverwege de uitgang is. ‘Ik heb nog wel één vraagje…’ Ik begrijp hoe belangrijk het onderwerp is en wil er dan ook de tijd voor nemen, maar aan het einde van een consult is die tijd al om. Eigenlijk verschuil ik me ook een beetje achter het tijdexcuus. Ik voel me ook onbekwaam. ‘Mag ik seks hebben na de bestraling?’ ‘Mag ik glijmiddel gebruiken?’ ‘Houd ik ongemak bij het vrijen na de behandeling?’ Met kleur op mijn wangen stamel ik er een onhandig antwoord uit.
Met kleur op mijn wangen stamel ik een onhandig antwoord
Er was nog een veel moeilijker onderwerp: de vrouwen die onvruchtbaar worden door hun behandeling. Ik wilde het verdriet bespreekbaar maken, maar hoe doe je dat als je zelf hoogzwanger bent? Door heel eerlijk te zijn, blijkt. Sommige vrouwen maakten gebruik van mijn aanbod om het gesprek of zelfs de behandeling bij een andere dokter te krijgen. Andere vrouwen ontroerden me enorm: ‘Dat ik geen baby kan krijgen betekent niet dat ik het een ander niet gun.’ Van al deze gesprekken kun je je klein voelen, maar dit laatste spant de kroon.
Meer van Anouk Putker:
Public health advisor, Den Haag
Ofschoon bij eerste lezing er misschien een glimlach van herkenning verschijnt, blijft deze casus wringen. Sexuele gezondheid maakt integraal onderdeel uit van de gezondheid van een mens. Vragen van patienten over sexualiteit horen daar dus bij. En e...mpathische, zoveel mogelijk gestoeld op onderzoek, antwoorden horen bij het standaard repertoire van een gynaecoloog. Moedig dat deze gynaecologe voor deze lacune durfde uit te komen, maar het toont het belang van onderwijs in sexualiteit zowel in het basis curriculum als in de specialisten opleiding wederom aan. Wie gaat zorgen voor de integratie van dit onderwijs, zodat in de toekomst patienten antwoorden krijgen op terecht gestelde vragen? Zij zien gezondheid als een geheel, nu wij als artsen nog. Meer dan vijftien medisch professionele beroepsorganisaties tekenden al een oproep dat er meer aandacht moet komen voor seksuele & reproductieve gezondheidszorg en rechten in medische curricula. Zie: https://www.kit.nl/call-to-action-versterking-van-srgr-onderwijs-in-medische-curricula/’.
Wanneer komt er actie?
Prisca Zwanikken
[Reactie gewijzigd door op 12-03-2024 14:42]
A.E. Vervoort
Huisarts, Nijmegen
Dag Anouk, het belang van omgaan met veranderingen in hoe je seksualiteit beleeft en hoe het verbonden is met een lichaam dat verandert dat is iets waar je als je er rustig over nadenkt als arts prima in kunt verplaatsen. Maar het is vaak een voelba...ar sensitief terrein. Het helpt mij om te bedenken dat een gesprekspartner zijn die niet veroordeelt al heel helpend is. Wat ik ook helpend vind is dat het zelden ‘ bloedspoed’ is en dat je er nog even op terug kan komen of wat praktische informatie kan opzoeken en nasturen. Dus het appèl voelen dat alles opgelost moet worden helpt niet, maar een paar minuten oordeelloos naar een vraag luisteren is goud waard. Helpende bronnen: seksueelprobleem.nl ( veel goede voorlichtingsinformatie) en thuisarts zijn snel genoemd. Ook de website seksindepraktijk van Rutgers is een enorme steun voor gesprekken over seksualiteit. Onder andere voor veel gangbare klachten per ziektebeeld en voor info voor lotgenotencontact: sickandsex
Dank voor het aankaarten van dit onderwerp!
Voor mij is seksualiteit bespreekbaar maken of betrekken bij mijn zorg een enorme rijke bron van werkplezier en een kans voor verbinding in de arts patientrelatie
[Reactie gewijzigd door Vervoort, Anne op 05-03-2024 19:25]
C. Breman
Arts Seksuele Gezondheid
Ik zou dit als een goed teken interpreteren! Blijkbaar voelen patiënten zich veilig bij jou om deze intieme vragen te stellen. Als arts seksuele gezondheid is het voor mij natuurlijk dagelijkse kost, maar ik begrijp goed dat over seks en seksualiteit... praten niet voor elke arts (of mens) makkelijk is. En toch zijn het vaak hele prangende vragen en is seks en seksualiteit voor de meeste mensen een belangrijk onderdeel van hun wezen. Wat vooral pas merkbaar is wanneer het niet meer vanzelfsprekend is. Ook juist onze medische behandelingen, zeker in de oncologie, kunnen een effect hebben op onze seksualiteitsbeleving, en daar zou dus ook zeker ruimte voor moeten zijn. Maar veel mensen durven het nergens te vragen, en dat hoor ik ook veel in de spreekkamer.
Dus ik zeg: ga naar jouw ongemak toe, waar komt dit vandaan? Kijk eens of er nog mooie workshops zijn over dit onderwerp, of loop eens een dag mee op een oncologisch spreekuur seksuele gezondheid. En vooral: kijk welke ketenpartners (seksuologen, consulenten seksuele gezondheid) in de buurt van je werkplaats zijn.
G.J. Bos
revalidatiearts
Het vergt lef om zo over je eigen ongemak te schrijven. herkenbaar ook wel. Dus dank daarvoor. Seksualiteit is een belangrijk onderwerp waar velen zich wat ongemakkelijk voelen. Gelukkig voelen jouw patiënten zich vrij om erover te beginnen als is he...t op weg naar de deur. Maar als het zo vaak voorkomt in je spreekkamer zou je jezelf dan niet eens uitdagen en je erin te gaan verdiepen? De seksuoloog in jouw omgeving uitnodigen voor een gesprek of beter nog workshop voor de hele vakgroep en alle aios. Dan neemt je kennis toe en verminderd het ongemak ongetwijfeld. Jij blij en je patiënten ook.
Veel succes!