Een indrukwekkende getuigenis
Plaats een reactieVorig jaar bezocht ik met mijn twee zonen, Youri en Gijs, het oorlogsmonument van mijn in de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde overgrootvader Gustave Vanhoudenhoven. In een hoekje van het In Flanders Fields Museum, het oorlogsmuseum in het Belgische Ieper, keken we opeens aan tegen vele gruwelijk verminkte gezichten. En naar min of meer herstelde gezichten na zware operaties in het Queen’s Hospital van het Engelse Sidcup. Het maakte een diepe, onbeschrijfelijke indruk.
In de museumwinkel lag het prachtige boek van Lindsey Fitzharris, uit 2022, Het gezicht van de Eerste Wereldoorlog. Het is het verhaal van Harold Gillies, grondlegger van de plastische chirurgie. Hij behandelde de gruwelijkheden van de oorlog en gaf verminkte soldaten hun gezicht en identiteit terug. Met anderen ontwikkelde hij technieken die nog steeds bestaan en worden ontwikkeld.
Een indrukwekkend, deels gruwelijk boek. Bijna elke pagina vraagt om stilte. Getuigenis van kracht en kennisontwikkeling door Gillies en zijn collega’s. Eén ding pik ik eruit. Het begrip concentratie. Gillies zette in op een multidisciplinair team van chirurgen, artsen, tandartsen, radiologen, kunstenaars, beeldhouwers, maskermakers en fotografen. Alleen zo kon hij het best mogelijke resultaat behalen. Hij richtte één centrum op waar alle chirurgen aan maxillofaciale verwondingen konden werken. In Sidcup. Bijna alle in hun gezicht verminkte soldaten gingen daarheen. De geallieerden werkten samen, ze brachten elkaar verder en verrijkten het leven van de gewonden.
We keken opeens aan tegen vele gruwelijk verminkte gezichten
The Lancet schreef er in 1917 over en concludeerde dat indrukwekkende resultaten slechts kunnen worden bereikt binnen de intensieve cultuur van wetenschappelijke methodiek, gestimuleerd door collectieve interesse en kritiek.1 Onmogelijk als slechts individuele, versnipperde inspanning wordt opgeteld. Mijn les? Ruim honderd jaar geleden bleek concentratie de basis voor medisch-wetenschappelijk succes. Vergeet dat niet bij de inrichting van ons zorglandschap. Misschien is dit boek juist daarom een must-read voor iedereen die meedoet aan het Integraal Zorgakkoord. Maar het belangrijkste succes van toen was het terugvinden van het leven door de soldaten na de operaties. Laat ook dat niet verloren gaan.
voetnoot
[1] Intensive Medical Treatment, The Lancet, Volume 190, Issue 4919, 1917, Page 863, ISSN 0140-6736, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(00)54030-6.
- Er zijn nog geen reacties
