Ouders die naast hun kind gaan staan
4 reacties‘Mijn hart breekt, elke dag weer als ik in de lege ogen kijk van mijn ooit zo sprankelende meisje vol toekomstdromen. Het is allemaal weg, ze voelt niks meer. Niemand kan verplicht worden het eens te zijn met of mee te gaan in haar euthanasiewens. Maar ik vind wel dat mensen haar moeten proberen te begrijpen en de ernst van haar pijn objectief beoordelen.’
Dit schreef een moeder mij.
Euthanasie bij kanker vindt bijna iedereen begrijpelijk. Euthanasie bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden door een psychische aandoening ligt al moeilijker. Dat ook dát lijden uitzichtloos kan zijn beginnen we in te zien, maar nog niet van harte. Zeker als het jonge mensen betreft. De mogelijkheid van euthanasie roept veel weerstand op. Dat kan toch niet? Dat is te erg. Een mechanisme om om te gaan met dingen die te erg zijn is ontkenning en uit de weg gaan. Ook ik wil er eigenlijk niet aan. Het moet toch anders kunnen worden opgelost dan door euthanasie?
Maar ik word in verlegenheid gebracht door ouders die uiteindelijk hun kind zijn gaan steunen in zo’n euthanasiewens. Zij wilden daar natuurlijk ook niet aan, maar ze hadden geen keus meer. Zij kónden het niet langer ontkennen. Ze kúnnen er niet voor weglopen. Ze maken het constant mee, dag in dag uit, maand in maand uit, jaar in jaar uit. Als zij op een gegeven moment meegaan in de wanhoop van hun kind, dan zegt dat veel. Heel veel. Als ouders het onder ogen zien, dan moet ik goede argumenten hebben om te zeggen dat er nog redelijke andere opties zijn. Die heb ik vaak niet. Dat vind ik niet fijn, maar wel zo eerlijk.
Toch wint de moeite die we hebben om erge dingen onder ogen te zien nogal eens. Ik kan dat niet duidelijker maken dan door te delen wat deze moeder me schreef:
‘Ik kan me zeker verplaatsen in de goede bedoelingen van zorgprofessionals en vaak zal het gelukkig wel helpen. Maar als het bij herhaling niet werkt, is dat zo pijnlijk en eenzaam, wanneer niemand dat wil erkennen en men zelfs vindt dat de euthanasiewens er niet mag zijn. Dat zo’n wens je in verlegenheid brengt snap ik. Maar je moet wel durven luisteren en respect tonen voor iemands gevoel.
Mijn hart breekt, elke dag weer als ik in de lege ogen kijk van mijn ooit zo sprankelende meisje vol toekomstdromen. Het is allemaal weg, ze voelt niks meer. Niemand kan verplicht worden het eens te zijn met of mee te gaan in haar euthanasiewens. Maar ik vind wel dat mensen haar moeten proberen te begrijpen en de ernst van haar pijn objectief beoordelen.
Wij zullen als papa en mama never weglopen voor haar lijden en de strijd die zij voert. We zijn door hulpverleners als onverantwoorde ouders weggezet, omdat we naast haar gingen staan, haar hoorden en steunden. Dat doet enorm veel pijn.
Maar ik heb haar beloofd te blijven zoeken naar de mogelijkheid van euthanasie. Soms lijkt dat een doodzonde binnen de jeugdhulpverlening. Zo kwetsend.
Wat zou het fijn zijn wanneer iemand wel met haar mee durft te voelen hoe diep de pijn zit en hoe uitzichtloos elke dag voor haar voelt. Iemand die onbevangen haar “zijn” en het “leven niet meer kunnen leven” wil beoordelen en haar een humaan afscheid gunt.
De angst haar voortijdig ergens te gaan vinden is er dagelijks.
Ik gun haar zo de rust waar ze elke dag naar hunkert en dan op een humane manier zoals ze nu zelf al helemaal bedacht en beschreven heeft.’
Ouders en dochter hebben dit blog vooraf gelezen en staan achter publicatie.
Denk je aan zelfdoding? Bel 0880-0113 of chat op www.113.nl
Meer van Menno Oosterhoff-
Menno Oosterhoff
Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen. Tenslotte vindt u een bloemlezing van zijn blogs terug in het boek 'De psychiater en ik', een uitgave van Medisch Contact.
M.D. Oosterhoff
psychiater, Thesinget
@H.H.M.Kranendonk.
Dat doe ik al. Ik ben met haar en haar ouders in gesprek over haar wens en ben bereid euthanasie te verlenen als er aan de zorgvuldigheidseisen wordt voldaan.
J.M. Keppel Hesselink
arts-farmacoloog, Bosch en Duin
Ik ken de casus natuurlijk helemaal niet. Ik weet niet hoe oud het meisje is. Maar het is een zeldzame casus dat zeker.
Is er al ECT ingezet is bijvoorbeeld een vraag die bij mij opkomt? Dat lijkt bij kinderen soms behoorlijk effectief. Dat zal h...aast wel voordat men serieus nadenkt over euthanasie.
Euthanasie bij een kind, waarbij de myelinisatie van de hersenen nog niet compleet is, lijkt me een heel bizarre oplossing. Ook het hele hormonale systeem rond de pubertijd zal toch zeker een impact kunnen hebben. Of psychedelische therapie dan misschien, who knows? Een kind helpen bij suicide roept terecht bij iedereen weerstanden op.
Terecht roept collega Kranendonk aan Menno waarom help je haar niet? Omdat het zo bizar is mee te gaan in deze wens. Bestaat uitzichtloos lijden als het brein nog niet uitgerijpt is? Ik denk het niet. Maar dat is mijn prive gedachte. Menno hoe zie jij dat dan?
Gaat het om een echt diepe vitale depressie hier, om eens ouderwets te zijn, of een melancholische depressie? Hoe oud is dit meisje, en wat zijn dan allemaal de behandelingen geweest? Een vette oude MAO-inhibitor zoals fenelzine geprobeerd? Je kent Ver Heen van Professor Kuiper, dat was wat hem weer terug bracht.
M.D. Oosterhoff
psychiater, Thesinge
Collega Kranendonk bedoelt met zijn opmerking volgens mij: Waarom help jij haar niet in de bespreking van haar euthanasietraject.
Wat de behandelsuggesties betreft die je doet. Ik kan er niet in detail op ingaan. In algemene zin kan ik erover zeggen... dat euthanasie pas aan de orde is als er geen redelijke andere mogelijkheden meer zijn. Dat er bij zo'n jong meisje geen redelijek andere mogelijkheden meer zouden zijn roept enorm veel weerstand op, ook bij mij. Als je me 5 jaar geleden gevraagd zou hebben of ik bij iemand onder de 20 euthanasie vanwege psychische problematiek een mogelijkheid zou vinden zou ik gezegd hebben: Nou, dat vind ik wel heel jong. Maar we zijn 5 jaar verder. Ik heb vaak jongen mensen gezien met een dergelijke wens, waarbij geheel tegen alle gevoel in je toch moest constateren en alle andere betrokkenen met je dat er geen redelijke andere optie is. Afwachten wat de rijping van het brein voor effect heeft is natuurlijk een optie, maar het is niet altijd een redelijke optie. De richtlijn heeft het dan over zicht op verbetering binnen een overzienbare termijn;
èn met een redelijke verhouding tussen de te verwachten resultaten en de belasting van de behandeling voor de patiënt. Dat samen met de patiënt afwegen.
Heel moeilijk daarbij is het bepalen van de kans op succes. Er is een kans, maar de kans is nou ook weer niet zo groot. En wat is overzienbaar, als het leven niet te harden is.? Zelfs een week kan al voelen als onoverkomenlijk.
Als iemand zegt, dat niet meer te kunnen opbrengen dan kan ik dat ook bij jongen mensen zo invoelbaar vinden, dat ik vind dat de belasting niet opweegt tegen mogelijke opbrengst. Zo'n beslissing neem je pas na rijp beraad en overleg met alle betrokkenen en altijd met pijn in je hart. Maar je ziet ook de lijdensweg, die opdoemt je de beslissing niet neemt.
Het zijn heel moeilijke beslissingen, maar wat helpt is hoe dankbaar patiënt en naasten zijn, als iemand tenminste bereid is die beslissing te overwegen.
Lees de verhalen op www.inliefdelatengaan.nl
Maar dankbaarheid is niet doorslaggevend. Ik moet tot de overtuiging gekomen zijn dat er geen redelijke andere optie is. Uitzichtloos lijden bij mensen onder de 20 tgv psychische aandoeningen? Ja, helaas. Tot die conclusie moet ik soms komen.
H.H.M. Kranendonk
Ex huisarts, ex scenarts, ex medewerker Levenseindekliniek, Den Haag
Waarom help je haar niet, Menno?