RTE’s: stoplichten of flitspalen?
8 reactiesDe vierde evaluatie van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek (WtL, ook wel euthanasiewet) is verschenen. 387 pagina’s. Er staat veel lezenswaardigs in, maar niet iedereen zal al die pagina’s willen doornemen. Ik vat het daarom even voor je samen: het gaat nog steeds prima.
Euthanasie vindt inmiddels in ongeveer 5 procent van de overlijdens plaats en in minder dan 1 promille is niet voldaan aan de zorgvuldigheidseisen. Dat betreft dan vaak euthanasie vanwege een psychische aandoening. Het Openbaar Ministerie buigt zich vervolgens over die casussen en heeft die op één na allemaal geseponeerd. Die ene euthanasiepleger die wel voor de rechter kwam kreeg vervolgens alsnog gelijk. Even los van het ontbreken van juridische vervolging: als je leest welke gevallen de RTE als onzorgvuldig beoordeelde, rijzen de haren je ook niet meteen te berge. Het gaat vaak om details.
Welke handeling die aan zo’n grondige toetsing wordt onderworpen, zou uitkomen op 1 promille onzorgvuldig handelen? Is er dus nog wel plaats voor de RTE’s? Toen ik dat eens voorlegde aan Gert van Dijk, ethicus bij de KNMG, zei hij dat je stoplichten toch ook niet afschaft als er geen ongelukken op kruispunten zijn. Klopt, maar flitspalen wel. Als ergens (vrijwel) nooit een overtreding is, dan is het overbodig om er flitspalen te hebben.
Zijn RTE’s verkeerslichten of flitspalen? In het eerste geval gaat het zo goed dankzij de toetsing. In het tweede geval draagt de toetsing, gezien het geringe aantal overtredingen nauwelijks bij aan de veiligheid. Ik denk niet dat we zonder RTE’s direct zouden vervallen in barbaarse toestanden. Dus ik zie ze niet als stoplichten.
Kunnen we de RTE’s dus afschaffen? Dit klinkt misschien radicaal, maar deze mogelijkheid wordt ook genoemd in de evaluatie. Toch ben ik daar niet voor. Wereldwijd is er nog veel huiver om euthanasie toe te staan. De flitspalen van de RTE laten zien dat die huiver niet nodig is. Met een goede wettelijke regeling, de stoplichten, gebeuren er geen ongelukken. En er zijn nauwelijks overtredingen.
Ik denk wel dat je zou kunnen kijken of het inmiddels wat eenvoudiger kan. De eerste jaren hebben de RTE’s zeker bijgedragen aan het aanscherpen van visie over hoe de wet in de praktijk moest worden uitgelegd. Maar als je alle jaarverslagen leest dan wordt het zo langzaamaan wel een beetje veel herhaling.
Er is één ding dat nog niet goed gaat, maar daar kan de RTE niks aan doen. Dat zijn de extreme wachttijden voor euthanasie bij psychische aandoeningen. Om dat op te lossen moet de ggz in beweging komen. Onder andere om daar aandacht voor te krijgen, organiseren we er op 26 september een congres over. Dat zal het niet meteen veranderen, maar alle beetjes helpen.
P.H. Roessingh
Huisarts
Ik vind de RTE's maar betrekkelijk zinvol en niet zo modern. Kijk maar eens naar de statistiek: 99,9% van alle euthanasiezaken wordt als zorgvuldig beoordeeld. En had geen toetsing nodig gehad.
De meeste euthanasiezaken zijn superduidelijk; termin...ale ziektes met ondraaglijk lijden, kortere levensverwachting. Dit soort zaken zijn nog veel vaker dan 99,9% zorgvuldig. Moet een hele RTE commissie daar dan nog wel over vergaderen? Is dat niet heel erg bureaucratisch?
Of kunnen zij, net als de rest van de mensen in de gezondheidszorg, efficiënter werken? Door deze zaken eruit te filteren, houdt je nog maar een paar procent van het werk over. De dokter doet toch ook niet meer alles zelf? Deze tijd vraagt om een modernere werkvorm van de RTE's.
oud-huisarts, n.p., Harlingen
Ik ben van mening, dat elke actieve medewerking aan iemands overlijden op de een of andere wijze toetsbaar moet blijven. Dit ongeacht of het gaat om artsen of niet-artsen. Immers we hebben het over een ingrijpende gebeurtenis en die hoort zich niet a...f te kunnen spelen zonder dat gekeken kan worden naar de rol van de betrokkene,
P.J.E. van Rijn
huisarts n.p., Rheden
De Hoge Raad heeft een strikt juridische uitspraak gedaan .Maar wij artsen moeten daar in moreel-ethische zin van af kunnen wijken. Kijk maar naar het verleden ,waarin ons eigen `Medisch Contact ` werd opgericht als reactie op de toen vigerende Pos...t Weimar Republikeinse ,voor artsen moreel-ethisch onacceptabele, wetgeving. Peter van Rijn
M.D. Oosterhoff
psychiater, thesinge
Je bent als arts nooit verplicht euthanasie te verlenen. Maar je had het over de rol van de RTE's en die volgen de uitspraak van de Hoge Raad.
P.J.E. van Rijn
huisarts n.p., Rheden
Het belang van de RTE`s is vergroot na de uitspraak van de Hoge Raad dat slechts een schriftelijke wilsverklaring voldoet voor het toepassen van euthanasie op een wilsonbekwame demente patiënt die daar actueel geen begrip van heeft .Waardoor deze all...een onder dwang en geweld gedood zou kunnen worden. Actueel verzet wordt als niet ter zake doende beschouwd ,terwijl heimelijke misleiding door middel van drogering is toegestaan .Want door het tekenen van zo`n verklaring heeft een patiënt nu eenmaal diens recht op leven verspeeld, althans volgens de Hoge Raad. Het is dus aan de RTE`s en aan de Tuchtraad om aan dit soort rechtspraak tegenwicht te kunnen bieden. Peter van Rijn
M.D. Oosterhoff
psychiater, thesinge
Nu de Hoge Raad een uitspraak heeft gedaan kan de RTE niet daar nog van afwijken.
Y.G. van Ingen
specialist ouderengeneeskunde kaderarts palliatieve zorg, Alkmaar
Goed dat u aandacht vraagt voor euthanasie bij psychiatrie. Helaas is dat niet het enige veld waarin patienten niet gehoord worden in hun euthanasievraag. Ook bij dementie en stapeling van ouderdomsklachten zie je huisartsen en specialisten ouderenge...neeskunde bang zijn voor de juridische consequenties. Het zou goed zijn onderzoek te verrichten naar de motieven om geen euthanasie te verrichten. In de dagelijkse praktijk hoor ik veel collega's zeggen dat de juridische consequenties hen weerhouden. Scholing en coaching helpt.
Daarnaast wil ik een ander punt aanstippen. Doelmatig werken. Hoeveel geld is er met de afhandeling van een euthanasie gemoeid. Terwijl er in de dagelijkse praktijk regelmatig geen thuiszorg beschikbaar is om iemand thuis te laten sterven. Of zie je dat de deskundigheid van de thuiszorg tekort schiet.
Vanuit mijn ervaring als hospicearts weet ik dat veel mensen met een euthanasieverklaring bij goede zorg hun euthanasieverzoek intrekken. Mogen we zorgen dat we voldoende geld beschikbaar krijgen om mensen thuis waardig te laten sterven.
De vraag is of als patienten zich veilig weten met goede palliatieve zorg, het aantal euthanasieen zou kunnen dalen. Onderdeel daarvan is tijdige proactieve zorgplanning, ook daar is n og veel winst te behalen. Zowel op kwaliteit van leven als wat betreft ongewenst zorgkosten door doorbehandelen.
M.D. Oosterhoff
psychiater, thesinge
Euthanasie mag nooit komen in plaats van goede palliatieve zorg. Helemaal eens.
Dat artsen terughoudend zijn bij dementie en stapeling van ouderdomsklachten wist ik niet. Dank voor die informatie.