Ik zag het niet

Het was een vreemde visite. Jong, gevallen van de trap, kan niet naar de praktijk komen. Ik ken je maar al te goed. Je komt regelmatig. Vaak ben je erg theatraal in je klachtenpresentatie. Daar hebben we het vaker samen over gehad, maar dit schijnt nou eenmaal bij je te horen.

Het is een drukke dag dus ik besluit je eerst zelf even te bellen. Je bent prima aanspreekbaar. Alleen allebei je benen doen zoveel pijn dat je er amper op kunt staan. En iedere keer dat je het probeert val je bijna flauw van de pijn. Dit alles vertel je me met een hoop gezucht en gekreun.

Het blijft lastig inschatten en je belt natuurlijk ook niet voor niks. Dus uiteraard ga ik bij je kijken. Je ligt in bed. Ook hier zuchtend en kreunend. Je viel uit onoplettendheid. Geen onwelwording. Vervolgens lag je onder aan de trap. Je bent niet buiten bewustzijn geweest, maar je weet ook niet helemaal wat je wel en niet geraakt hebt. Je benen doen in ieder geval pijn. Je partner heeft je weer naar boven getild en in bed gelegd. Hij is ontzettend zorgzaam en wijkt geen moment van je zijde.

Als ik je vraag om te komen zitten, til je eerst je benen ondersteunend met je handen op. Been voor been kom je zitten. Tegen weerstand heffen lukt. Wanneer ik je vraag om er op te gaan staan, begin je met je ogen te draaien en val je bijna om. Ik laat je begeleid weer zitten en vraag wat er gebeurde: ‘Zoveel pijn.’ Ik kan het niet helemaal rijmen met de praktijk die ik zie, maar pijn is pijn.

Pijnstilling is ook een dingetje bij je. Paracetamol heb je al gehad en de rest mag of wil je liever niet hebben. Ik kan niet anders dan je verder laten onderzoeken. Hoe kom je in het ziekenhuis? ‘Dat gaat echt niet lukken’, zeg je mij. Ambulance dan maar.

Met een dubbel gevoel rijd ik terug. Wat was er nou aan de hand? Heb je echt een dubbelzijdige femurfractuur? Mijn klinische verdenking is laag, maar geheel uitsluiten kan ik het ook niet. Heb ik juist gehandeld?

Niet veel later word ik gebeld door de ambulanceverpleegkundige. ‘Wat vond u van dit verhaal?’, is de vraag die mij direct wordt gesteld. Ik word overrompeld. Heb ik ze ten onrechte laten komen? Ik zag echt geen andere oplossing. ‘Ja, het is wat vreemd’, antwoord ik maar. ‘Heeft u die oude blauwe plekken ook gezien?’ Daar komt de aap uit de mouw. Ik krijg geen sneer of verwijt over de al dan niet terechte ambulancerit. De collega belt om met me te sparren. Ze denken aan huiselijk geweld. Jeetje, die zag ik niet aankomen. Erger nog. Ik heb er zelfs geen moment aan gedacht.

Dat laatste vind ik misschien nog wel het ergste. Ik heb een mogelijke diagnose gemist. In 2020 gaf 8 procent (1,2 miljoen mensen) aan weleens slachtoffer te zijn geweest van enige vorm van huiselijk geweld. Een aanzienlijk aantal. Dat maakt dat ik vaker iemand in mijn spreekkamer gehad moet hebben die slachtoffer is of is geweest. Het is een blinde vlek. Zonder de concrete woorden of aanwijzingen van mijn patiënt denk ik er weinig tot niet aan. En heel eerlijk? De keren dat ik er wel aan dacht zijn op een hand te tellen. Schande.

Ineens valt alles op zijn plek. Regelmatig op consult. Theatrale klachtenpresentatie. Random blauwe plekken. Een overbezorgde, betrokken partner. Noodzaak tot verder onderzoek. Niks helpt. Misschien is je vraag eigenlijk al die tijd wel geweest: ‘haal me uit deze situatie’. En ik zag het niet. Totdat de ambulancechauffeur erover begon.

Je bent inmiddels in goede handen. Maar dat ik het niet zag, vind ik heel verdrietig. Jij en de ambulance chauffeur hebben mijn ogen geopend. Het wordt niet paranoïde differentiaal diagnostisch denken, maar huiselijk geweld zal ik standaard meenemen in mijn overwegingen. Dat is het minste wat ik kan doen. Ik zag het niet, maar ga het nu wel zien.