Als huisarts heb ik meer verantwoordelijkheid dan de minister

Dof. Uitgeblust. Doodongelukkig. Mijn POH-ggz en ik kunnen praten als Brugman. Ook psychofarmaca laten je geen enkel lichtpuntje zien. We ontkomen niet aan een verwijzing naar de ggz. Hoewel we dit echt wel samen geprobeerd hebben. We weten immers allemaal van de wachttijden in de ggz. We willen hier niet onnodig aan bijdragen. Daar voelen we ons als huisarts medeverantwoordelijk voor.

Jij wilt zelf ook graag verwezen worden. Zo kan het niet langer. Je hebt geen enkel toekomstperspectief. Je doet echt wel je best, maar op de een of andere manier blijft die donkere wolk boven je hoofd pikzwart. Je hebt geen suïcidale gedachten. Maar je werkt al maanden niet meer. Je vrouw is bij je weggegaan. Je kinderen hebben momenteel geen behoefte aan contact. En nu dreig je ook nog je huis kwijt te raken. Bovendien is je sociale netwerk niet bijster groot. Je bent wanhopig.

Wat dat betreft genoeg redenen om het leven niet meer te zien zitten. Weinig vangnet. Dat baart mijn POH-ggz en mij zorgen. Ik verwijs je met gepaste spoed. Is er direct sprake van suïcidaliteit? Nee, natuurlijk niet. Dan had ik allang de crisisdienst gebeld. Maar mijn risico-inschatting is wel hoog.

Er wordt mij verteld dat je met enige voorrang gezien zult worden. Maar men kan mij niks beloven. Met jou namelijk nog vele anderen die ook ‘met spoed’ psychische zorg nodig hebben. ‘Zou uw POH-ggz de overbruggingszorg op zich kunnen nemen?’ Nou, nee. Eigenlijk niet. Bovendien zie ik dat nergens terug in de functieomschrijving van een POH-ggz. Maar goed. We hebben weinig keus. Een patiënt in de kou laten staan is niet des huisarts. Dus modderen we samen verder wat aan. En dat is precies wat het is. Ik heb je namelijk niet voor niks verwezen. We komen er samen niet meer uit. Mijn POH-ggz en ik kunnen je niet meer helpen.

En ook dat is precies wat er gebeurt. We kunnen je niet helpen dus glijd je verder onderuit. Je doet suïcidale uitingen. Ik dring echt niet meer tot je door. Niemand niet. Ik ontkom er niet aan om de crisisdienst in te schakelen. Je had slechts nog acht weken te gaan tot je intakegesprek. Die heb je niet vol kunnen maken. Dat wisten we echter vier weken geleden al. Toch ben ik al die tijd verantwoordelijk geweest voor jouw welzijn en mijn handelen ten aanzien van jouw welzijn. En dit, terwijl ik juist aangaf deze verantwoordelijkheid niet te kunnen dragen. In termen van een opleiding zou ik gesproken hebben over een ‘onveilig opleidingsklimaat’. Het betreft echter geen opleiding. Het betreft de realiteit van het huisartsenbestaan. Er willen zijn voor je patiënten. Je verantwoordelijk voelen voor alles. En als je dat niet doet vervolgens zeer vatbaar zijn voor (tucht)klachten.

Ik zit met mijn handen in het haar. Erger me kapot aan deze gang van zaken. En betreur het ten zeerste voor mijn patiënten. Het doet mij deugd bij de LHV te lezen dat er mentale gezondheidscentra worden opgezet waar patiënten die door de huisarts zijn verwezen binnen twee weken aan de beurt zijn. En dat als blijkt dat er ggz-zorg nodig is voor de patiënt, de ggz binnen vier weken de verantwoordelijkheid overneemt van de huisarts. Prachtig standpunt. Nu nog de uitvoering.

Als huisarts hebben we meer verantwoordelijkheid dan de minister. We dragen een oplossing aan, maar krijgen de deksel op onze neus en worden vervolgens weer probleemeigenaar gemaakt. We moeten op zoek naar de oplossing van onze eerder aangedragen oplossing. Zonder de mogelijkheid om de boel de boel te laten. Op te stappen als het tegenzit. Of een functie elders toegewezen te krijgen. Sterker nog. Dan lopen we zelfs het risico aan de hoogste schandpaal genageld te worden. Ik stem tegen.