Ben ik mijn broeders hoeder?
5 reactiesEen Hb van 8,5, is dat normaal? Daar komen we straks op. Maar eerst ga ik even betuttelen. Want hoewel ik al jaren vind dat de patiënt eigenaar is van zijn eigen dossier, en niet de arts, tuttelde ik van de week toch even in een discussie die aan dit gegeven raakt.
Het ging over het al dan niet ogenblikkelijk inzichtelijk hebben van onderzoeksgegevens. Steeds meer ziekenhuizen geven de patiënt inzicht in zijn onderzoeksgegevens, maar sommige doen dat met een paar dagen vertraging, andere, zoals het UMC Utrecht, doen het meteen. Uit voorlopig onderzoek blijkt dat tot nu toe weinig problemen te geven.
En toch… sputterde mijn brein. En toch… tuttelde mijn zorgverlenershart. En toch zijn er nog steeds zaken die mij ertoe doen neigen te kiezen voor de variant met enige dagen vertraging. Misschien is het omdat ik vind dat onderzoeksgegevens an sich nog niets betekenen. Het zijn stukjes antwoord op een gestelde vraag. En zoals de patiënt ook echt eigenaar is van zijn dossier, zo is de zorgverlener eigenaar van de aan hem gestelde vraag. De zorgverlener is in dienst van de patiënt, krijgt een probleem met de opdracht dat probleem te helpen oplossen. De zorgverlener vertaalt het probleem samen met de patiënt naar een gerichte vraag en vertaalt dat verder naar een technische strategie waaronder soms ook laboratorium- of röntgendiagnostiek behoren. Dat laatste stuk vind ik bij het vakmanschap van de zorgverlener horen, evenals de interpretatie van de onderzoeksresultaten. Dat dit stuk transparant mag zijn lijkt me evident, en dat de patiënt hierbij een stevige rol speelt eveneens. Maar de zorgverlener heeft uiteindelijk zijn eigen expertise. En bij die expertise hoort ook het interpreteren van de resultaten, ook hier weer desgewenst met inbreng van de patiënt.
Veel chronische patiënten zijn expert op het gebied van hun eigen ziekte. Die kunnen wellicht uitstekend zelf overweg met het stukje dat ik hierboven schets. Maar de verantwoordelijkheid die ik voel voor de hulpvraag van álle patiënten, ook de minder bekwame, wordt in verlegenheid gebracht als ik mijn taak niet volledig kan uitvoeren.
Dus ja, ik vind dat de patiënt het volledige recht heeft op zijn volledige dossier. Maar volledig is in mijn visie geïnterpreteerd. De vraagsteller heeft de plicht de gegevens die deel van het antwoord vormen ook te duiden.
Ben ik mijn broeders hoeder? Misschien ben ik het wel iets te veel, ben ik beroepsgedeformeerd en voel ik me te verantwoordelijk voor mijn taak. Toch maakt juist deze verantwoordelijkheid het voor mij nog erg lastig om te kiezen voor inzage van onderzoeksgegevens à la minute. Als mensen dat betutteling willen noemen, be my guest. Voor mij hoort het meer bij betrokken zorgvuldigheid.
En dat Hb van 8,5? Is dat normaal? Ja, volgens de tabel. Nee, als je ziet dat het twee maanden geleden nog 11 was. Het hangt dus echt helemaal af van de vraag die gesteld wordt!
Menno Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Ik denk toch dat het gebruik van 'broeders hoeder 'een christelijke achtergrond verraadt. Door het sturen van een kopie van de brief aan de patiënt dwing je jezelf tot het besef dat de verslaglegging voor hem ter inzage is. Ik vind dat niet altijd ha...ndig en ook doorgedreven autonomie, maar de voordelen wegen wellicht op tegen de nadelen.
Bart Timmers
Huisarts, ‘S-Heerenberg
Dank voor de reactie. Dat is wel een goede, om de brief ook naar de patient te sturen!
De uitspraak is wel bijbels, maar na mijn katholieke opvoeding heb ik de kerk al lang geleden vaarwel gezegd. Ik meen dat die als meme wel in onze cultuur rondwa...ardt. Zoals “na ons de zondvloed” door de meesten ook wel wordt herkend. Hoop ik!
Menno Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Ik vroeg me af of het gebruik van de vraag ; Ben ik mijn broeders hoeder" beslist duidt op een christelijke, waarschijnlijk protestante, ik zou zelfs denken gereformeerde achtergrond. Of is de uitdrukking in gebruik bij een breder publiek.
Wat betr...eft die data. Ik denk dat het hier en daar doorgeslagen benadrukken van de autonomie is, die tot onnodige onrust kan leiden maar je houdt het niet tegen.
Ik stuur overigens al 25 jaar altijd een kopie van mijn brief aan de huisarts naar de patient. Maar dan kan ik er rekening mee houden dat ik ervoor zorg dat er geen misverstanden mogelijk zijn
Bart Timmers
huisarts, 's-Heerenberg
Dank voor je reactie Markus. En toevallig dat je het net noemde! Ik ben het met je eens dat we zoveel mogelijk moeten anticiperen, ik probeer dat ook altijd als het lukt uit te leggen. Ik denk wel dat er een verschil is tussen specialistische zorg en... generalistische zorg. Hoewel we zoveel mogelijk een scherpe DD proberen te formuleren, presenteren patienten aan het begin van hun aandoening de klachten nog wel eens zodanig dat je soms echt niet weet in welke richting je het moet zoeken. Dan is dat veel lastiger. Dat neemt niet weg dat we het wel zoveel mogelijk na moeten streven!
Markus Oei
, KNO-arts
Dag Bart,
Dat is toevallig. Gisteren gaf ik juist op een congres de presentatie "data is voor dokters, context voor patiënten". Ook ik denk dat data openbaar voor patiënten in principe juist is en ben het eens met je geschetste probleem. Mijn oplos...sing is echter anders. Zorg niet voor vertraging, maar bied tegelijkertijd context aan en het liefst nog ervoor.
Dus als je bv. een Hb afspreekt, stuur meteen de informatie van de Nederlands Vereniging voor Klinische Chemici bv. via jouw Inforium huisartsen account. Dan hebben patiënten voor ze de data zien al een stuk meer context en begrip. En natuurlijk liefst zorgen voor context bij de data, maar dat ligt in andermans handen.
Dus niet vertragen, maar anticiperen, zou mijn boodschap zijn.