Laatste nieuws
Wetenschap

Kanker bestrijden door middel van de juiste anesthesietechniek

Plaats een reactie
Frank Muller / Zorg in beeld / HH
Frank Muller / Zorg in beeld / HH

Volgens anesthesioloog Michael Šrámek, werkzaam in het Antoni van Leeuwenhoek, is er steeds meer bewijs dat anesthesie invloed kan hebben op tumorgroei en metastasering. Hij vatte het bewijs samen in een compendium, waarvan vorig jaar versie 1.8. verscheen. Het compendium wordt momenteel vertaald naar het Chinees.

Er is een groeiende interesse in de effecten van anesthesie op het recidiveren van kanker. De afgelopen jaren is hier veel onderzoek naar gedaan, maar er is op dit gebied nog steeds een gebrek aan prospectieve, gerandomiseerde studies. De beschikbare studieresultaten zijn vaak gebaseerd op experimentele, dier- en/of retrospectieve studies, die elkaar soms ook tegenspreken. Het compendium biedt een samenvatting van al deze studies. Šrámek geeft in het compendium ook aanbevelingen voor de dagelijkse praktijk. Deze aanbevelingen zijn al zoveel mogelijk geïmplementeerd in het AVL. Šrámek: ‘Ik merkte dat er veel verschillen in handelswijze zijn, dus ben ik me er steeds meer in gaan verdiepen.’ Šrámek schreef het compendium grotendeels in zijn vrije tijd naast zijn werk als anesthesioloog. ‘Ik heb nog zo’n 650 artikelen op de stapel liggen, maar ik heb nog geen tijd gehad deze in het compendium te verwerken. Het bewijs blijft maar toenemen.’ De anesthesioloog heeft wel alle artikelen gelezen en volgens hem versterken de nieuwe artikelen de conclusies die hij in zijn eerdere compendium al trok. 

Hij vervolgt: ‘Ik heb samengebracht wat andere mensen hebben aangetoond. Toen ik een paar jaar geleden begon, waren er wereldwijd maar 155 artikelen gepubliceerd over dit onderwerp. Dat zijn er nu duizenden. Hieruit blijkt dat anesthesie invloed kan hebben op tumorgroei en metastasering.’

‘Als een chirurg – weliswaar met de allerbeste intenties – een mes in ons lichaam steekt, ontstaat een stressrespons in ons lichaam. Bij deze respons komen een heleboel pro- en anti-inflammatoire cytokinen vrij. Het is zaak dit proces zo goed mogelijk te onderdrukken, anders kan het een averechts effect hebben op het immuunsysteem van de patiënt. Met name bij patiënten met kanker is het belangrijk dat de eigen weerstand, met name de cellulaire weerstand, zo optimaal mogelijk is, anders krijgen kankercellen de kans om tijdens of net na de operatie uit te zaaien. Met behulp van bepaalde anesthesietechnieken kan deze respons worden onderdrukt’, legt Šrámek uit.

Šrámek noemt als voorbeeld de borstsparende operatie, waarbij algehele anesthesie gebruikelijk is. ‘In het Antoni van Leeuwenhoek combineren we tijdens een borstsparende operatie de algehele anesthesie met een zogenoemde veldblokkade. Bij een veldblokkade verdoven we het te opereren gebied met een lokaalanestheticum. Hierdoor heeft de patiënt onder andere minder morfine nodig. Uit diverse studies blijkt dat het gebruik van morfine en morfinepreparaten bij kankerpatiënten een averechts effect kan hebben op de eigen weerstand. Daarnaast is aangetoond dat de lokale anesthetica de kankergroei remmen. Indien de operatie nog ingrijpender is, zoals een dubbelzijdige borstamputatie, combineren wij de algehele anesthesie met een epiduraal. In Nederland is momenteel de tendens om die epiduraal juist minder vaak in te brengen, maar met name in de oncologie is het belangrijk om de chirurgische stressrespons te onderdrukken. De epiduraal doet dit het allerbest. Het meest waarschijnlijke werkingsmechanisme van positieve werking van de epiduraal berust op het induceren van sympathicolyse. Meerdere studies tonen aan dat stimulering van dit sympathische zenuwstelsel kankergroei en metastasering kan faciliteren, terwijl remming hiervan kankergroei juist doet afnemen.’

Hoeveel recidieven precies kunnen worden voorkomen en wat de precieze betekenis is voor de praktijk, is nog niet bekend. Šrámek wacht hiervoor op de uitslagen van gerandomiseerde prospectieve trials die nu gaande zijn. De onderzoekers volgen de patiënten 20-30 jaar. Deze trials zijn een aantal jaar geleden gestart, dus het duurt nog enige tijd voordat de resultaten hiervan bekend worden.

‘Het is jammer als men er te weinig rekening mee houdt dat dingen nóg beter kunnen. Wij, anesthesiologen, kunnen er niet alleen voor de patiënt zijn tijdens de operatie, maar we kunnen door de stressrespons te onderdrukken dus ook direct een bijdrage leveren aan het bestrijden van de kanker.’

COMPENDIUM Anaesthesia in Surgical Oncology. Michael Šrámek Lees ook

Wetenschap anesthesiologie oncologie
  • Myrna Linders

    Myrna Linders is basisarts en werkt momenteel in de jeugdgezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.