Een onderzoeksteam van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) claimt de eerste grootschalige databank te hebben opgezet waarin het microbioom van verschillende soorten metastasen in kaart is gebracht. Het onderzoek van Battaglia e.a. is op 9 april 2024 gepubliceerd in Cell. Deze data kunnen bijdragen aan de inzet en ontwikkeling van kankerbehandelingen.
Kankersoorten dienen voortaan ingedeeld te worden op basis van hun moleculaire eigenschappen en niet op basis van het orgaan waar de tumor is ontstaan. Daarvoor pleiten vijf Franse onderzoekers en oncologen, werkzaam bij het kankerinstituut Gustave Roussy in Villejuif.
Landelijke implementatie van best practices verbetert de eenjaarsoverleving van patiënten met alvleesklierkanker niet. Dat blijkt uit Nederlands onderzoek, gepubliceerd in Jama Surgery door Tamar Mackay e.a.
Eind 2021 startte Isala in Zwolle met een poli integratieve zorg, waar oncologiepatiënten terechtkunnen met vragen over aanvullende zorg buiten het ziekenhuis. Bijvoorbeeld over voedingssupplementen, yoga of leefstijl. Patiënten blijken dit waardevol te vinden. En de consulten verdienen zichzelf terug.
Als meer patiënten een bepaald medicijn voorgeschreven krijgen, gaat de prijs van dat middel sneller omlaag, simpelweg omdat de farmaceut de gemaakte onderzoekskosten dan immers eerder terugverdient. Althans, dat zou je zeggen – de praktijk blijkt echter anders in het geval van een paar immuno-oncologische geneesmiddelen.
Het Radboudumc in Nijmegen is op 31 januari gestart met een kliniek voor patiënten met veelal zeldzame vormen van kanker, voor wie geen reguliere behandeling beschikbaar is of voor wie reguliere behandelingen niet meer helpen. In deze fase-I-unit kunnen patiënten uit de regio deelnemen aan onderzoeken naar nieuwe middelen en naar nieuwe combinaties van bestaande middelen.
Vrouwen bij wie buiten het borstscreeningsprogramma van de Britse National Health Service (NHS) de diagnose ductaal carcinoom in situ (DCIS) wordt vastgesteld, hebben een hoger risico om aan borstkanker te sterven dan vrouwen in de algemene bevolking. Dat blijkt uit een studie door Gurdeep Mannu e.a., gepubliceerd in The BMJ.
De oncologie levert veel gepersonaliseerde zorg, maar gender- en geslachtsververschillen worden hierin nog nauwelijks meegenomen, vindt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Hun recentelijk uitgebrachte rapport ‘Vrouw-manverschillen bij kanker’ wil hier verandering in brengen. Oncoloog Ellen Kapiteijn (LUMC), zelf niet betrokken bij het onderzoek, vindt het een ‘mooie eerste aanzet, maar er moet nog veel worden uitgezocht’.
Nederland kan jaarlijks tussen de 20 en 50 miljoen euro besparen met heruitgifte van orale oncologische medicijnen. Dat schrijven Elisabeth Smale e.a. in JAMA Oncology.
Patiënten met kanker krijgen in Europa niet allemaal tegelijk toegang tot de nieuwste oncologische geneesmiddelen, nadat die zijn goedgekeurd door het European Medicines Agency (EMA). Deze periode kan zelfs sterk variëren.
AI kan tijdens een operatie tijdig en betrouwbaar bepalen met welk type hersentumor de neurochirurg te maken heeft. Een belangrijke stap voorwaarts, omdat neurochirurgen voorafgaand aan een ingreep meestal over beperkte kennis van het precieze tumortype beschikken.
Bij onderzoek naar de effectiviteit van nieuwe oncologische middelen wordt in eerste instantie vaak gelet op surrogaateindpunten, zoals de tumorgrootte. Simpelweg omdat wachten op effecten op de klinische status van een patiënt te lang duurt.
Bevolkingsonderzoek om kanker op te sporen is niet effectief. Alleen screening op dikkedarmkanker met sigmoïdoscopie geeft enige levensverlenging.
Toepassing van AI in bevolkingsonderzoek naar borstkanker kan mammografische screening nauwkeuriger en efficiënter maken. Dat blijkt uit Zweeds onderzoek gepubliceerd in The Lancet Oncology door Kristina Lång e.a. onder 80.033 vrouwen (leeftijd van 40-80 jaar).
Volgens zorgverleners van een Japans ziekenhuis is de inzet van getrainde ziekenhuishonden met een verpleegkundige als begeleider vooral zinvol tijdens de terminale fase en bij onprettige interventies, zoals een lumbaalpunctie. Dat schrijven Natsuko Murata-Kobayashi e.a. in PLOS ONE.
Minister Ernst Kuipers (VWS) steunt internist-oncologen die de criteria voor het toepassen van dure oncologische middelen willen aanscherpen. Volgens hem geven artsen daarmee ‘invulling aan het gedachtengoed van passende zorg’.
Bijna twee derde van 38 onderzochte gerandomiseerde studies met immunotherapie bij blaas-, long- en nierkanker bevat een aanpassing van de primaire eindpunten. Dit blijkt een kort review-artikel door Anke Richters e.a. (o.a. IKNL en Radboudumc) verschenen in JAMA Oncology.
Met een digitaal dashboard maakt ziekenhuis Amphia inzichtelijk welke hoogintensieve zorg mensen met kanker kort voor hun overlijden nog krijgen. Die informatie helpt om in de toekomst overbehandeling te voorkomen.
Internist-oncologen en longartsen hebben beiden ingestemd met een aanscherping van criteria die bepalen of dure oncologische geneesmiddelen en behandelmethoden worden ingezet.
Vrouwen kunnen endocriene therapie na hormoonreceptorpositieve borstkanker in een vroeg stadium veilig onderbreken om zo zwanger te kunnen worden. Dat blijkt uit een studie door A.H. Partridge e.a. die is gepubliceerd in NEJM.
Jaarlijks worden zo’n drieduizend patiënten gediagnosticeerd met endeldarmkanker. De behandeling bestaat meestal uit neoadjuvante chemoradiotherapie of radiotherapie, gevolgd door een operatie waarbij de gehele endeldarm wordt verwijderd.
Het is hoog tijd meer zicht te krijgen op de etiologie van darmkanker bij personen jonger dan 50 jaar. Dat stellen Mario Giannakis en Kimmie Ng (Dana-Farber Cancer Institute en Harvard Medical School, Boston, VS) in Science.
Patiënten met een zeldzame vorm van kanker hebben onvoldoende toegang tot expertzorg. Dat blijkt uit een rapport dat het IKNL heeft uitgebracht. De organisatie van gespecialiseerde zorg, diagnose en behandeling voor deze patiënten omvat diverse initiatieven die niet goed op elkaar aansluiten en het overzicht ontbreekt. Het is voor patiënten en professionals daarom niet duidelijk waar expertise te vinden is. Dat moet anders en beter vinden de samenstellers van het rapport.
Voorheen kon een oncologisch ziekenhuis in het Syrische Idlib patiënten insturen naar Turkse zorginstellingen, voor radio- en immunotherapeutische behandelingen die het zelf niet kon bieden. Maar door de recente aardbevingen gaat dat niet meer.
Internist-oncologen willen meer steun om scherpere keuzes te maken over behandelingen met dure oncologische middelen, die soms voor patiënten weinig levensverlenging of levenskwaliteit opleveren. Dat geluid klinkt steeds luider vanuit de beroepsgroep zelf.
