Cranberrypillen zinloos in verpleeghuis

Cranberrycapsules helpen niet om urineweginfecties bij vrouwen in verpleeghuizen te voorkomen. Dat blijkt uit gerandomiseerd, dubbelblind onderzoek waarover Manisha Juthani-Mehta e.a in de JAMA schrijven.

Urineweginfecties (UWI) vormen de meest voorkomende infectie in het verpleeghuis. Het onderscheid maken tussen asymptomatische bacteriurie en een symptomatische UWI is niet altijd eenvoudig. Enige terughoudendheid bij het voorschrijven van antibiotica is op zijn plaats. Het is dan een aantrekkelijk idee om te kijken of cranberries kunnen helpen. Bestanddelen van deze veenbessen maken het E.coli-bacteriën moeilijker om aan de blaaswand te hechten. Of de bessen ook echt helpen bij het behandelen en voorkomen van UWI, blijft onderwerp van discussie: onderzoeken spreken elkaar tegen.

Juthani-Mehta e.a. hebben 185 verpleeghuisbewoonsters (gemiddeld 86 jaar oud) in twee groepen verdeeld. Bij ongeveer een derde was bij aanvang al sprake van bacteriurie en leukocyten in de urine (pyurie). De helft van de vrouwen kreeg gedurende een jaar eenmaal daags cranberrycapsules, de andere helft placebo. Elke twee maanden werd urine onderzocht.

Na een jaar was er geen significant verschil tussen beide groepen als het gaat om hoe vaak bacteriurie en pyurie was vastgesteld. Er was ook geen statistisch significant verschil in optreden van symptomatische UWI’s, ziekenhuisopnames of mortaliteit.

In een bijbehorend commentaar zet Lindsay Nicolle de feiten met betrekking tot cranberries en urineweginfecties op een rij. Haar conclusie: als mensen met een hoog risico op (recidiverende) UWI het willen, staat het hen vrij om de bessen – al dan niet in sap- of capsulevorm – te gebruiken. Maar medici zouden dit niet moeten promoten, want er is geen bewijs dat het werkt. Sterker nog, zegt Nicolle: hoog tijd dat onderzoekers zich op andere, meer innovatieve oplossingen voor dit veelvoorkomend probleem te storten.

JAMA, 2016. Doi: 10.1001/jama.2016.16141 en 10.1001/jama.2016.16140