Levenseinde

Huisartsen Paul Giesen en Marianne Dees willen bijdragen aan de discussie over euthanasie, op een manier die lering en steun biedt voor alle betrokkenen. Eerstgenoemde beschrijft een waargebeurde casus, en samen formuleren ze aandachtspunten voor dit complexe proces.

Voor het eerst staan drie Belgische artsen terecht omdat zij mogelijk niet aan de wettelijke eisen voor euthanasie hebben voldaan. Vijf vragen over deze bijzondere rechtszaak.

In Arnhem, Zwolle, Rotterdam en Eindhoven kunnen belangstellenden de komende tijd samen praten over de laatste levensfase. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) organiseert deze gesprekken in huiskamers en buurthuizen onder de titel ‘Dialoog over de laatste levensfase’.

De wachtlijst van psychiatrisch patiënten die euthanasie hebben gevraagd bij Expertisecentrum Euthanasie is opgelopen tot ruim een jaar. Er wachten honderd mensen die op basis van een eerste beoordeling waarschijnlijk voor euthanasie in aanmerking komen.

Een arts hoeft niet in alle gevallen te verifiëren bij de patiënt of zijn schriftelijk verklaarde doodswens nog actueel is. Dat stelt de procureur-generaal in zijn vorderingen tot cassatie in het belang der wet bij de Hoge Raad.

Doorgaans wordt bij een euthanasie de familie betrokken. Maar het gebeurt ook dat een voorgenomen euthanasie de gemoederen juist verscheurt en de onderlinge relatie onder spanning zet. Voor dat mijnenveld bestaan geen regels en richtlijnen.

Minister Hugo de Jonge van VWS is niet van plan de euthanasiewet aan te passen om actieve levensbeëindiging mogelijk te maken voor kinderen tussen de 1 en 12 jaar oud die ondraaglijk en uitzichtloos lijden en binnen afzienbare tijd zullen overlijden.

De wijziging van de Wet op de orgaandonatie per 1 juli 2020 verandert ook de rol van artsen en de positie van naasten en nabestaanden rondom het overlijden van een patiënt. Over de vraag hoe artsen met hen het gesprek aangaan over orgaandonatie, heeft minister Bruno Bruins de kwaliteitsstandaard donatiezorg aan de Tweede Kamer aangeboden.

Geef artsen het vertrouwen dat ze bij het levenseinde de beste zorg en begeleiding kiezen en verleg de maatschappelijke en politieke focus van euthanasie naar levenseindezorg in de volle breedte. Deze boodschap brengt de KNMG in een position paper aan de Tweede Kamer voor het Algemeen Overleg Medische Ethiek op 4 december.

Elke dokter moet weleens de dood vaststellen, een medische handeling die niet altijd even overzichtelijk is. Dat komt deels door een historische dimensie. Want vroeger, toen er nog een ziel in het lichaam aanwezig was, ging iemand in een oogwenk dood en wel precies op het moment dat de ziel het lichaam verliet.