Levenseinde

Coöperatie Laatste Wil (CLW) spant een proces tegen de staat aan om een ‘menselijk levenseinde in eigen regie’ ruimer mogelijk te maken. De organisatie heeft vandaag de staat gedagvaard met 33 individuele mede-eisers.

De patiënt in deze zaak van de Klachten­commissie SCEN had na de diagnose mammacarcinoom besloten zich niet te laten behandelen. Ze stelde een wilsverklaring op. In de laatste fase van haar ziekte werd ze verzorgd door haar dochter – klaagster in deze zaak – en hield thuiszorg buiten de deur. Ze vroeg haar huisarts om euthanasie.

Willy verblijft in een verpleeghuis, hij heeft dementie en niet-aangeboren hersenletsel door meerdere valpartijen tijdens het wielrennen. Hij is wilsonbekwaam. Volgens zijn vrouw en (pleeg)kinderen heeft hij altijd gezegd zo niet te willen leven; hij heeft bovendien een euthanasie­verklaring.

Ongeveer een jaar geleden liep ik mee op de palliatieve afdeling van een verpleeghuis. Hoewel ik er maar een korte tijd was, denk ik er nog vaak aan terug. Ik zie dan gezichten voor me; de gezichten van de mensen die er hun laatste stukje tijd zouden doorbrengen, en de gezichten van de mensen die in die tijd hun hand zouden vasthouden. Twee gezichten in het bijzonder komen iedere keer weer terug.

Spanje legaliseert euthanasie en hulp bij zelfdoding voor volwassenen die ernstig of ongeneeslijk ziek zijn. Er zijn weinig landen in de wereld waar dat mogelijk is. In de Europese Unie kan dat verder alleen in Nederland, België en Luxemburg.

Mensen die sterven door euthanasie doneren soms hun organen. Maar niet het hart, want in Nederland kunnen alleen hersendode mensen met hartslag dit afstaan. In het UMCG toonden artsen aan dat een hart ook na circulatiestop door euthanasie bruikbaar is voor transplantatie.

Psychiatrische patiënten met een stervenswens komen vaak niet in aanmerking voor euthanasie, omdat ze niet uitzichtloos en ondraaglijk zouden lijden. Maar wie bepaalt dat?, vraagt Lidy Schoon zich af.

‘Jullie zijn mijn laatste kans’, legde je ons uit. Je was zo bang dat we zouden zeggen dat we je niet konden helpen. Voor een trein of van de flat springen kon je andere mensen niet aandoen. Maar verder leven was geen optie.

Een euthanasieverzoek is voor veel artsen een van de moeilijkste vragen, maar het hoort bij het vak. Huisarts Pim vond het een bijzondere ervaring. ‘Je hebt echt iets voor iemand betekend.’

Van zaterdag 13 tot en met 20 februari is het de Week van de Euthanasie, een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Mogelijk stellen uw patiënten door deze extra aandacht vragen over het levenseinde of euthanasie.