Een model dat de cognitieve achteruitgang kan voorspellen bij patiënten met milde cognitieve stoornissen of milde dementie door de ziekte van Alzheimer, en dat aldus een indicatie over het beloop van de ziekte geeft over een periode van vijf jaar. Dat presenteren Pieter van der Veere e.a (Amsterdam UMC) in Neurology.
‘Traumageriatrie…’ traumachirurg Detlef van der Velde (St. Antonius Ziekenhuis) proeft het woord. Hij zou het graag ingevoerd zien. Het staat voor het specialisme dat zich richt op de behandeling van kwetsbare ouderen met een heupfractuur.
Vaccinatie tegen gordelroos kan de kans op dementie verminderen. Dat zou althans blijken uit een onderzoek naar de gezondheidsdossiers van ongeveer 300 duizend mensen in Wales. Het risico nam af met 20 procent, maar uitsluitend bij vrouwen. Een en ander blijkt uit een studie verschenen op de preprint-server medRxiv (dus nog niet peerreviewed) door Markus Eyting e.a. Uiteraard stuit zo’n opmerkelijke uitkomst op kritiek. Maar eerst: hoe zijn Eyting e.a. te werk gegaan?
Een zeldzame genetische mutatie beschermt kennelijk tegen een vroege vorm van de ziekte van Alzheimer. Dat blijkt uit een casus die uitvoerig wordt beschreven en geanalyseerd in Nature Medicine door Francisco Lopera c.s.
Mensen met gehoorverlies die dat niet opvangen met een gehoorapparaat hebben een verhoogd risico op dementie. Dat blijkt uit een studie door Fan Jiang e.a. gepubliceerd in The Lancet Public Health.
Het aantal ouderen dat valt, met ernstig letsel of zelfs de dood als gevolg, neemt sterk toe. Dit lijkt een gevolg van de afnemende fysieke gezondheid van ouderen. Door het vallen neemt de zorglast toe; daarom zijn nu maatregelen nodig.
Er is dringend onderzoek nodig naar de gevolgen van het feit dat kwetsbare ouderen steeds langer thuis wonen, want steeds meer van hen komen op de Spoedeisende Hulp en in het ziekenhuis terecht als gevolg van een val.
Is de cognitieve screeningstest MoCA ook geschikt voor ouderen met psychiatrische aandoeningen? Dat is een van de vragen die psychiater Géraud Dautzenberg beantwoordt in zijn proefschrift dat hij onlangs verdedigde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.
Een eerstelijnsverblijf? Geriatrische revalidatiezorg? Een verpleeghuis? Of toch naar huis met wat meer hulp? Ervoor zorgen dat een patiënt na ziekenhuisopname tijdig op de juiste plek belandt, blijkt nog steeds een uitdaging. Hoe organiseer je dat?
Leonards vervult een actieve rol binnen het Samenwerkingsprogramma Integrale Ouderenzorg Zeeland, dat in 2020 werd opgezet. Doel van dit programma is om meer rekening te houden met wensen van cliënten en een effectievere verbinding te creëren tussen verschillende zorginstanties. Het gaat daarbij niet alleen om netwerkgeneeskunde tussen het ziekenhuis en de huisartsen, maar bijvoorbeeld ook met thuiszorgorganisaties. Binnen het programma houdt Leonards zich voornamelijk bezig met advance care planning (ACP) en vroegtijdige signalering.
Statig zit ze op het bed. Ze kijkt wat rond en neemt af en toe een slokje water. Haar kapsel is on point en ze draagt rode lipstick met verder subtiele make-up. Ze had haar mooiste outfit aangetrokken voor dit wekelijkse uitje: de boodschappen. Deze 92-jarige vrouw neemt naar buiten gaan erg serieus. Want, zo zegt ze tegen mij met een knipoog: ‘Je weet nooit wie je tegenkomt!’
Geriatrische revalidatiezorg helpt ouderen na een terugval om thuis weer goed te kunnen functioneren. Behandeling in de eigen omgeving is vaak het best, maar de huidige regelgeving en financiering verhinderen dit.
Bij zeer kwetsbare ouderen met een gebroken heup zouden artsen niet direct in de operatiemodus moeten schieten. Een behandeling gericht op comfort en pijnbestrijding is voor patiënten bij wie de kans groot is dat ze spoedig overlijden, een goed alternatief. Dat stelt traumachirurg Pieter Joosse op basis van onderzoek in 25 Nederlandse ziekenhuizen gepubliceerd in JAMA Surgery.
De inzet van CRP als ‘point of care’-test leidde in vergelijking met standaardzorg tot minder antibioticagebruik onder verpleeghuisbewoners met een lageluchtweginfectie. Dat blijkt uit een publicatie van Tjarda Boere en collega’s die onlangs in BMJ verscheen.
Bij mensen met een ongezonde leefstijl en een daardoor verhoogd risico op dementie is met behulp van een risicoscore al vroeg te bepalen dat ze een verhoogde kans lopen op dementie. Dat blijkt uit observationeel Maastrichts onderzoek door Irene Heger e.a. onder ruim vierduizend personen waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in Neurology.
De goedkeuring door de FDA van het alzheimermedicijn aducanumab heeft veel stof doen opwaaien. Een onafhankelijk panel van neurologen en biostatistici adviseerde de FDA anders, omdat gegevens uit klinische onderzoeken niet overtuigend genoeg aantoonden dat het middel de cognitieve achteruitgang vertraagt.
Het inzetten van een verpleegkundig specialist (VS) als centrale behandelaar leidt tot minder mortaliteit bij ouderen met een heupfractuur. Dit blijkt uit een pilot van het Maastricht UMC die gepubliceerd is in Age and Ageing. Jannic van Leendert e.a. bekeken het effect van het inzetten van een verpleegkundig specialist als medebehandelaar en vergeleken dit met de reguliere zorg bij ouderen met een heupfractuur.
Mensen van middelbare leeftijd die zes uur of minder per nacht slapen, hebben een grotere kans op het ontwikkelen van dementie als ze ouder zijn dan 70 jaar. Dat blijkt uit een onderzoek door Séverine Sabia e.a. gepubliceerd in Nature Communications.
Stapeling van amyloïde bèta-eiwit is nog steeds een doelwit voor experimentele behandelingen van de ziekte van Alzheimer. In Science Translational Medicine maakt Jeffery Kelly de stand van zaken op, in het licht van het prominente falen van veel geneesmiddelen die gericht zijn op dit eiwit.
Een crisisopname van een oudere met dementie is vaak de ongewenste uitkomst van een proces dat al veel eerder is ingezet. Voor zorgverleners is het de uitdaging vroege signalen op te pikken en adequaat te handelen. Zo kan het expliciet bespreken van kleine crisissen een grotere crisis voorkomen.
Stel je als actieve, oudere de dood uit door flink te gaan bewegen? Het lijkt er niet op als je de uitkomsten van een Noorse, gerandomiseerde en gecontroleerde trial mag geloven. Dorthe Stensvold e.a. publiceren de resultaten in The BMJ.
In mijn spreekkamer werd de reden van de agitatie snel duidelijk: meneer vond het onzin dat hij naar een geriater was verwezen: ‘Ik ben niet gek in mijn hoofd hoor!’
Maar liefst ongeveer 40 procent van alle gevallen van dementie is te voorkomen of te vertragen door preventie, aldus een uitgebreide update van een eerder rapport uit 2017 door The Lancet-commissie voor dementiepreventie, -interventie en -zorg (Gill Livingston e.a.).
Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van de Amsterdamse zorgdirecteur Monique Slee-Valentijn. ‘Ik loop alleen al door de maand april een half miljoen achter bij de begroting.’
Het staat bol van de wetenschappelijke ontwikkelingen, heeft een interprofessioneel karakter en een patiëntenpopulatie met afwisselende ziektebeelden. Geen dag is dus hetzelfde, in de klinische geriatrie. ‘Je moet steeds opnieuw kijken naar wat het beste is voor een patiënt.’
