Rechter laat kinderhartchirurgie bij het oude: minister VWS verliest
1 reactieDe kinderhartchirurgie van Leiden/Amsterdam en het UMC Utrecht mogen doorgaan met de kinderhartchirurgie. De rechter steekt een stokje voor het plan van voormalig minister Kuipers om de kinderhartchirurgie naar het Erasmus MC en het UMC Groningen te concentreren.
Niet voldoende zorgvuldig en feitelijk onderbouwd, noemt de rechtbank Midden-Nederland het besluit van de minister van VWS om de kinderhartchirurgie te concentreren in twee ziekenhuizen. Met name valt de rechtbank over het feit dat de minister vasthoudt aan de norm van zestig operaties bij pasgeborenen tot 30 dagen oud, per ziekenhuis per jaar, en op basis daarvan te kiezen voor twee centra, in plaats van drie. En dat terwijl verschillende deskundigen bij dat onderzoek vraagtekens plaatsten, wat ook bij de minister tot twijfel en nader onderzoek had moeten leiden. Ook vindt de rechter dat de minister onvoldoende onderzocht heeft wat de bredere gevolgen zouden zijn van het besluit, zoals het voortbestaan van een kinderintensivecare in Leiden/Amsterdam en Utrecht. En ook de haalbaarheid van concentratie binnen de periode van tweeënhalf jaar is onvoldoende duidelijk, zoals het aantrekken van voldoende verpleegkundig personeel.
Op 13 april 2023 besloot het ministerie van VWS om het aantal hartcentra dat interventies en operaties bij kinderen met verworven of aangeboren hartafwijkingen (maar ook de hoogcomplexe interventies bij volwassenen) mag uitvoeren, terug te brengen van vier naar twee centra, te weten het Erasmus MC en UMCG. Door deze specialistische zorg te concentreren wil de minister de kwaliteit van zorg voor de toekomst waarborgen. Daarop spanden Leiden/Amsterdam en het UMC Utrecht een rechtszaak aan.
Toekomst
Hoe het verder moet met dit dossier, óf en hoe het concentratieproces vorm moet krijgen, laat de rechtbank aan de minister van VWS. Demissionair zorgminister Conny Helder, die de taken van Ernst Kuipers voorlopig waarneemt, betreurt de uitspraak van de rechter ‘ten zeerste’. Helder spreekt van ‘slecht nieuws’ voor alle betrokkenen, en vooral voor de patiënten. Volgens haar hebben zij na een lange periode van discussie over de concentratie recht op duidelijkheid. Het ministerie van VWS gaat de uitspraak van de rechtbank in Utrecht de komende weken ‘zorgvuldig’ bestuderen.
De umc’s van Leiden, Amsterdam en Utrecht deden direct na de uitspraak de oproep in gesprek te willen gaan met VWS en de andere umc’s om een goed werkend alternatief voor de toekomst van de kinderhartchirurgie te vinden. Ook de bewindsvrouw zegt in gesprek te gaan met patiënten, betrokkenen en alle umc’s. In de tussentijd gaan de drie in ieder geval verder met de samenwerking voor academische hart- en kinderzorg, die zij vorig jaar aankondigden. Zij gaan vanaf begin dit jaar namelijk vanuit één team op twee locaties werken.
Lees ook
W.J. Duits
Bedrijfsarts, Houten
De argumenten van de collega artsen zijn vrij duidelijk. Je kunt de kinderhartchirurgie niet los zien van andere behandelingen. De IC-capaciteit maar ook de hart-interventies zijn soms nodig op meer plekken. Er is door de collega-artsen ook al een sa...menwerking opgezet, die waarschijnlijk een betere waarborg is voor de kwaliteit dan het concentreren op 2 plekken.
In Oostenrijk wordt de zorg bepaald door artsen en niet door economen, dat staat daar in de uitgangspunten van de "lokale KNMG". Misschien ook een interessante overweging voor Nederland. Want laten we wel zijn, markwerking heeft nog geen enkel probleem opgelost en heeft de zorg zeker niet goedkoper gemaakt. Marktwerking heeft de wachtlijsten niet opgelost, mogelijk zelfs langer gemaakt, want wie heeft er belang bij een snelle behandeling? Ja, de patiënt en waarschijnlijk de werkgevers die dan hun medewerkers minder lang kwijt zijn. Maar de zorgverzekeraars hebben geen enkel belang bij het verkorten van wachttijden, misschien moeten we daar een andere incentive gaan inbouwen. Zorgverzekering koppelen aan inkomensverzekeringen bijvoorbeeld.
Die vertragende marktwerking geldt ook voor concentratie van zorg, grotere instituten zijn bureaucratischer, hebben langere beslislijnen, staan verder af van de werkvloer. Eigenlijk is dit voorstel exemplarisch hiervoor. Kennelijk is de "vloer" in staat een oplossing te bedenken. De meeste artsen zullen zich wel bewust zijn dat de zorg duur wordt en ze zullen waarschijnlijk ook wel kunnen bedenken hoe dat binnen bepaalde kaders kan blijven. Maar dat zal samenwerking vragen, samenwerking die wordt belemmerd door de "concurrentie eisen" van de "markt".