KNMG: ‘Plan Kuipers gegevensuitwisseling bij spoed schendt beroepsgeheim’

De plannen van demissionair minister Ernst Kuipers voor het verstrekken van de medische gegevens van patiënten bij spoedeisende zorg, druisen in tegen het medisch beroepsgeheim van artsen én het recht op privacy van de patiënt. Dat stelt KNMG-voorzitter René Héman in een uitgebreide brief aan Kuipers, die is gepubliceerd op de website van de Landelijke Huisartsen Vereniging.

Héman reageert hiermee op het conceptwetsvoorstel Opvraagbaarheid gegevens voor spoedeisende zorg, dat begin juli werd gepubliceerd voor een consultatieronde. Met deze nieuwe wet wil Kuipers regelen dat er bij spoedeisende zorg geen uitdrukkelijke toestemming meer nodig is voor het beschikbaar stellen of verstrekken van medische gegevens en het doorbreken van het beroepsgeheim. De KNMG vindt dat het door Kuipers gekozen middel niet in verhouding staat tot het doel – namelijk het vergroten van  de kwaliteit van spoedeisende zorg en verminderen van  de kans op schade bij de patiënt. De KNMG is niet overtuigd door de argumenten van Kuipers, die bijvoorbeeld stelt dat de inbreuk op de privacy van de patiënt zoveel mogelijk wordt beperkt, door de gegevens slechts met een kleine groep zorgverleners te delen.  

Inbreuk 

Wat de KNMG betreft betekent de plicht tot het opvraagbaar maken van patiëntgegevens een inbreuk op het recht op privacy van álle burgers in Nederland. Dit omdat op voorhand niet vaststaat dat de opvraagbaarheid van gegevens noodzakelijk zal zijn;  patiënten zullen mogelijk nooit spoedeisende zorg nodig hebben, de gegevens kunnen op dat moment niet relevant zijn of de patiënt kan zelf mondeling toelichting geven. Ook stelt Héman in de brief dat er minder ingrijpende middelen voorhanden zijn, zoals een opt-outregeling, waarbij patiënten vooraf expliciet toestemming geven voor het delen van hun gegevens in een spoedeisende situatie. 

Bezwaar vooraf 

De KNMG is niet de enige organisatie die kritisch staat tegenover het conceptwetsvoorstel, zo blijkt uit de reacties in de consultatie. Zo stelt branchevereniging de Nederlandse GGZ dat Kuipers de deur openzet voor het doorbreken van het beroepsgeheim omwille van de efficiëntie; hij redeneert dat de tijd die zorgverleners kwijt zouden zijn aan het achterhalen van gegevens, met de nieuwe regeling kan worden besteed aan het daadwerkelijk verlenen van spoedeisende zorg. Patiëntenfederatie Nederland pleit net als de KNMG voor een opt-outsysteem of een systeem waarin patiënten expliciet vooraf bezwaar kunnen maken tegen het delen van hun medische gegevens.