Hemodiafiltratie geeft iets hogere overleving bij nierfalen

Hemodiafiltratie resulteert in een hogere overleving bij patiënten met nierfalen vergeleken met reguliere hemodialyse. Dat tonen nefroloog Peter Blankestijn (UMCU) e.a. aan in The New England Journal of Medicine.

Hemodiafiltratie is een vorm van dialyse waarbij je niet alleen via diffusie maar ook via een drukverschil het bloed filtert en is daarmee een combinatie van hemodialyse en hemofiltratie. Bij hemodiafiltratie worden meer afvalstoffen weggefilterd dan bij hemodialyse. Toch is dat laatste nog altijd de meest toegepaste behandeling voor de circa 6200 nierpatiënten in Nederland die afhankelijk zijn van dialyse. Redenen hiervoor zijn dat bij hemodiafiltratie patiënten de hogere pompsnelheden aan moeten kunnen en een goede vaattoegang dienen te hebben. Eerdere trials konden tot nu toe geen uitsluitsel geven over de meerwaarde van hemodiafiltratie wat betreft de overleving.

Blankestijn e.a. verrichten daarom een open-label RCT waar 61 centra in acht Europese landen waaronder Nederland aan meededen; het zogeheten Convince-onderzoek. Tussen eind 2018 en begin 2021 werden 1360 patiënten geïncludeerd die nierfalen (graad V nierinsufficiëntie) hadden, minstens drie maanden hemodialyse hadden ondergaan en allen geschikt waren voor hoog-gedoseerde hemodiafiltratie. Hiervan kregen 683 patiënten hoog gedoseerde hemodiafiltratie en 677 high flux hemodialyse. Anders dan bij low flux hemodialyse is het dialysemembraan bij high flux hemodialyse permeabeler en kan het grotere stoffen filteren.

Overleving

De onderzoekers volgden de patiënten gedurende dertig maanden. In de groep die hemodiafiltratie onderging, overleden 118 patiënten (17,3%), in de groep die hemodialyse onderging overleden 148 patiënten (21,9%, hazard ratio 0,77, p=0.005). Indien patiënten bij aanvang van het onderzoek al cardiovasculaire problematiek hadden (iets minder dan de helft van de patiënten in beide groepen) of diabetes mellitus (circa 35% in beide groepen), was er geen verschil in overleving tussen de groep met hemodiafiltratie en die met hemodialyse. Indien ze deze diagnose nog niet hadden was er wel sprake van een hogere sterfte in de groep met hemodialyse: In de groepen met hemodiafiltratie en hemodialyse overleed respectievelijk 11 versus 18 procent van de patiënten zonder cardiovasculaire voorgeschiedenis en 12 versus 18 procent van de non-diabeten.

Blankestijn licht op de website van het UMCU toe: ‘De resultaten van ons onderzoek zijn een belangrijke stap voorwaarts in de behandeling van patiënten met nierfalen. Naar verwachting zal hemodiafiltratie wereldwijd vanaf nu veel uitgebreider toegepast gaan worden. Wellicht zal het de hemodialyse gaan vervangen als de standaard.’