Bij ductaal carcinoom in situ: blijf patiënten 25 jaar controleren

Vrouwen bij wie buiten het borstscreeningsprogramma van de Britse National Health Service (NHS) de diagnose ductaal carcinoom in situ (DCIS) wordt vastgesteld, hebben een hoger risico om aan borstkanker te sterven dan vrouwen in de algemene bevolking. Dat blijkt uit een studie door Gurdeep Mannu e.a., gepubliceerd in The BMJ.

Dit verhoogde risico houdt minstens 25 jaar na de diagnose aan, wat betekent dat gedurende minstens die periode deze patiënten baat kunnen hebben bij regelmatige controles. Hun conclusies volgen na analyse van de gegevens van alle 27.543 vrouwen in Engeland bij wie tussen 1990 en 2018 buiten de screening DCIS werd vastgesteld. Mannu e.a. stellen vast dat van hen eind 2018 3651 vrouwen invasieve borstkanker hadden ontwikkeld. Dat is ruim vier keer het aantal dat je op basis van nationale cijfers zou verwachten. Ook het aantal sterfgevallen door kanker en borstkanker was ongeveer vier keer zo hoog als in de algemene bevolking. Vrouwen met een unilateraal DCIS die mastectomie ondergingen, hadden wel een lager percentage ipsilaterale invasieve borstkanker dan degenen die een borstsparende operatie ondergingen, maar de sterftecijfers voor borstkanker waren vergelijkbaar.

Nederlandse commentatoren – Marjanka Schmidt e.a. (LUMC, Antoni van Leeuwenhoek) – merken in een editorial op dat sinds de introductie van screening, incidentie van DCIS is toegenomen en dat dit gepaard is gegaan met toenemende zorgen over overdiagnose en overbehandeling. Verder ondersteunt de studie volgens hen eerder Brits, Amerikaans en Nederlands onderzoek waaruit blijkt dat het cumulatieve risico om te overlijden aan borstkanker voor vrouwen met DCIS ligt tussen de 2 en 3 procent over een periode van tien tot twintig jaar.

Om drie redenen noemen ze het onderzoek van Mannu e.a. relevant. Ten eerste brengt het de risico's van niet via screening gedetecteerde DCIS onder de aandacht: een nuance in het debat over overdiagnose en overbehandeling. Ten tweede is langdurige controle na ontdekking van DCIS kennelijk verstandig, en ten slotte biedt deze studie essentiële aanknopingspunten voor de ontwikkeling van gepersonaliseerde, op risico gebaseerde screeningstrategieën.