Meer over borstkanker

Bevolkingsonderzoek om kanker op te sporen is niet effectief. Alleen screening op dikkedarmkanker met sigmoïdoscopie geeft enige levensverlenging.

Kort geleden zag ik op de polikliniek een voorheen gezonde en sportieve 35-jarige vrouw die in korte tijd flink ziek was geworden. Zij had klachten van vermoeidheid, gewrichtspijnen in armen en benen, atypische huiduitslag en thoracale klachten die leken te passen bij een pleuritis. De schrandere coassistente had in haar differentiaaldiagnose een mogelijke systemische lupus erythematodes (SLE) opgenomen en dat leek mij ook zeker een optie.

Het is de vraag of het zal lukken om vanaf 2024 vrouwen weer tweejaarlijks te screenen op borstkanker, zoals het streven was. Dat meldt VWS-minister Ernst Kuipers aan de Tweede Kamer.

Door het gebruik van handalcohol zou de kans op borstkanker toenemen. Het RIVM onderzocht en concludeerde dat het veilig is om je handen maximaal 32 per dag te desinfecteren. Maar de RIVM-conclusie is overdreven streng, vinden deskundigen.

Vrouwen kunnen endocriene therapie na hormoonreceptorpositieve borstkanker in een vroeg stadium veilig onderbreken om zo zwanger te kunnen worden. Dat blijkt uit een studie door A.H. Partridge e.a. die is gepubliceerd in NEJM.

Als het artificiële-intelligentiealgoritme een score geeft die afwijkt van de score die de radioloog zelf vaststelt, zijn zélfs ervaren radiologen geneigd het algoritme te volgen; óók als dat het fout heeft. Dat blijkt uit een publicatie in Radiology.

Minister Kuipers heeft deze maand besloten om Trodelvy, een nieuw middel tegen tripelnegatieve borstkanker, niet te vergoeden via de basisverzekering. Dat is opmerkelijk, want het middel geeft een levensverlenging van ongeveer vijf maanden bij eindstadium borstkanker.

Géén bestraling na een borstsparende operatie bij vrouwen van 65 jaar en ouder met een kleine (T1 of T2) borstkankertumor zonder lymfeklierbetrokkenheid en die hormoontherapie krijgen, leidt niet tot een groter risico op uitzaaiingen op afstand of hogere mortaliteit.

Op de grootste van de twee bergen met de naam Tetas de Viana – ‘Viana’s tieten’ – hebben vijfhonderd vrijwilligers ’s werelds grootste pink ribbon gedrapeerd.

Een nieuwe methode voorspelt wanneer een okseltoilet na neoadjuvante chemotherapie achterwege kan blijven bij vrouwen met borstkanker met uitzaaiingen naar de oksel. Dat blijkt uit een Nederlandse studie die in JAMA Surgery is gepubliceerd.

Fotograaf Geert Broertjes kreeg ruim drie jaar geleden last van steeds erger wordende buikpijn. De oorzaak bleek een tumor in zijn dikke darm, met uitzaaiingen naar lever, longen en lymfeklieren.

Oud-longarts Mariska Koster blogt over haar verbijstering dat in haar behandeling van borstkanker zo weinig ruimte is voor op maat gesneden zorg. ‘Als arts was ik geen haar beter.’

Een deel van de patiënten met een ductaal carcinoma in situ (DCIS), een niet-invasieve vorm van borstkanker, ontwikkelt later invasieve borstkanker. De invasieve tumorcellen zijn niet altijd gerelateerd aan de eerder vastgestelde DCIS. Dat schrijven Esther Lips (Nederlands Kanker Instituut) en collega’s in Nature Genetics.

De Europese vereniging voor borstradiologie stapt af van de uniforme aanpak van een tweejaarlijkse mammografie, zoals in Europa momenteel de standaard is voor borstkankerscreening. De vereniging komt met een nieuwe richtlijn, waarin ze vrouwen met extreem dicht borstweefsel een MRI-screening adviseren.

Yvonne Kroonenberg beschrijft haar ervaringen met borstkanker in zeer eenvoudige taal in De tietenbus. ‘Want stel je nu eens voor dat je laaggeletterd bent: dan weet je soms gewoon niet wat je zou moeten vragen tijdens een doktersbezoek.'

De radioloog heeft klaagster lichamelijk onderzocht en een echografie gemaakt in verband met een knobbeltje in haar borst. Hierbij was er volgens hem geen hoge verdenking op een mammacarcinoom.

In vergelijking met enkel hormoontherapie, leverde toevoeging van chemotherapie bij premenopauzale vrouwen met lymfeklierpositieve borstkanker en een laag genetisch recidiefrisico wel een langere invasieve ziektevrije overleving op, maar bij postmenopauzale vrouwen niet. Dat schrijven Kevin Kalinsky en collega’s in NEJM.

Vrouwen die kort na hun borstkankeroperatie sporten onder begeleiding van een fysiotherapeut melden een jaar later minder pijn en klachten dan vrouwen uit de controlegroep. Dat blijkt uit een gerandomiseerde gecontroleerde trial gepubliceerd in The BMJ.

Al tien jaar leeft Kitty Trepels van Mil (1963) met borstkanker: ze heeft uitzaaiingen in lever, hoofd en botten. In die tijd kwam ze met enige regelmaat ‘in absurde, onwerkelijke situaties’ terecht, maar het is de relativerende humor die haar staande houdt in ‘de witte wereld’, die niet altijd even goed luisterde naar haar vragen en behoeften en, op zijn zachtst gezegd, af en toe de plank flink missloeg, wat niet zonder gevolgen is gebleven voor haar gezondheid.

Een mammografie, een röntgenfoto van de borst, kan bij borstkankerscreening niet altijd uitsluitsel geven bij vrouwen met dicht borstklierweefsel. Zij kunnen gebaat zijn bij een MRI-scan. Kunstmatige intelligentie kan helpen bij het analyseren van deze scans.

Demissionair VWS-staatssecretaris Paul Blokhuis wil kijken of een MRI tijdelijk kan worden toegevoegd als opsporingsmethode bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij vrouwen met zeer dicht klierweefsel. Voorwaarde is wel dat deze tijdelijke uitbreiding niet ten koste mag gaan van het streven om dit bevolkingsonderzoek weer tweejaarlijks uit te voeren.

Als Caroline Reeders tegen een vriend het nieuws vertelt over haar diagnose, borstkanker, schenkt deze een borrel in en zegt: ‘Jullie mogen de komende tijd vooral veel plaatsnemen, let maar op.’

Er zijn al heel veel autobiografieën over borstkanker geschreven, maar het recentelijk vertaalde boek van dichteres Anne Boyer, Het ontsterven, springt er duidelijk uit.

The Lancet Oncology publiceerde onlangs een update van de vijfjaarsresultaten van de MammaPrint, een genetische test die het risico op uitzaaiingen bij borstkanker schat. De metastasevrije overleving is toegenomen – vergeleken met de publicatie uit 2016 – voor vrouwen die geen chemotherapie kregen op basis van de MammaPrint. Momenteel ligt een herbeoordelingsverzoek bij het Zorginstituut.

Tot 2024 worden vrouwen boven de 50 jaar niet tweejaarlijks, maar driejaarlijks gescreend op borstkanker. Vanaf 2024 kan de screeningsinterval weer naar twee jaar. Dat is de inschatting van VWS-staatssecretaris Paul Blokhuis.