Aiossen buiten het ziekenhuis verdienen minder

Het vermoeden lag er, en nu is het door onderzoek bewezen. Aiossen die werken onder de cao SBOH ontvangen een beduidend lager salaris dan hun collega’s die in dienst zijn bij algemene en academische ziekenhuizen of in de ggz werken. Vooral de huisartsen in opleiding komen er bekaaid af. Dit blijkt uit het vergelijkingsonderzoek naar het salaris en andere arbeidsvoorwaarden van aiossen en basisartsen, uitgevoerd in opdracht van de SBOH.

De SBOH is werkgever van ruim 3500 aiossen en financiert twaalf opleidingen. Dat gaat onder meer om de opleidingen tot huisarts (2500 aiossen) en die tot specialist ouderengeneeskunde, forensisch arts en jeugdarts. De instroom bij een aantal van deze vervolgopleidingen blijft al langer achter. De SBOH had gevraagd om het onderzoek, omdat ze wilde weten hoe het nou precies zit in het verschil in salariëring van aiossen en aniossen binnen en buiten de ziekenhuismuren. Achterliggend doel is om de aanwas te vergroten.

Dat het salaris van een aios in dienst van de SBOH lager ligt dan van aiossen in dienst van de andere sectoren, komt mede door lagere schaalbedragen en een andere inschalingssystematiek. Ook telt flink mee dat de cao SBOH is gebaseerd op een 38-urige werkweek, terwijl de cao umc’s bijvoorbeeld is gebaseerd op een 46-urige werkweek.

Hoe ziet dat eruit in de praktijk? Een basisarts met een paar jaar ervaring in de medische sector die start met een vervolgopleiding via de SBOH, krijgt te maken met een inkomensterugval tussen de 571 en 2552 euro bruto per maand. Die inkomensterugval komt doordat het basissalaris bij de SBOH lager is, en omdat hij zijn ervaringsjaren niet allemaal kan meenemen.

Beschikbaarheidsbijdrage

‘We wisten dat er een gat zat tussen inkomen van aiossen binnen en buiten het ziekenhuis’, zeggen SBOH-manager Joas Duister en Kees Esser, voorzitter van de raad van bestuur van de SBOH, in een reactie op het onderzoek. ‘Maar het is erger dan we dachten. Het gat is veel groter. Als aios werkzaam buiten het ziekenhuis ben je financieel slechter af dan collega’s en basisartsen in het ziekenhuis. Dat is onwenselijk. Basisartsen zullen wel twee keer nadenken, voordat ze de overstap maken.’

Wat Duister en Esser betreft is het ministerie van VWS en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) aan zet om de salariëring ‘gelijkwaardig’ te maken. Ze wijzen erop dat de overheid de komende jaren een verschuiving wil bewerkstelligen van de zorg uit het ziekenhuis naar buiten het ziekenhuis. ‘We hebben twee nieuwe zorgakkoorden waarbij de eerste lijn en publieke gezondheid het gaan doen’, zegt Esser. ‘Dan moeten we het vak dus zéér aantrekkelijk maken voor, onder meer, de aanstaande huisartsen. Maar uit ons onderzoek blijkt dat juist de huisartsen in opleiding er het slechtst uitspringen. Dat is dramatisch, en het moet anders.’

De SBOH wordt grotendeels gefinancierd via beschikbaarheidsbijdragen van de NZa en subsidies van VWS. Esser: ‘Om een gelijkwaardige arbeidsvoorwaardenregeling in de cao SBOH te krijgen, is er per 1 januari 2024 een salarisverhoging van minimaal 15 procent nodig.’

Uit de vergelijking van de SBOH-cao met de cao’s ziekenhuizen, umc, ggz, UWV, VVT, gehandicaptenzorg en SGO (GGD) blijkt verder dat kostenvergoedingen zoals voor reizen, verhuizen en opleiding gelijkwaardig zijn. Dat geldt ook voor de bijzonder verlofregelingen. De cao SBOH zit wat betreft vakantieverlof ten opzichte van de andere cao’s wat ‘ruimer in zijn jas’.

In het onderzoek is de peildatum van 1 januari 2023 gehanteerd. Sindsdien zijn nieuwe cao’s afgesloten voor de ziekenhuizen, waardoor de inkomensverschillen ten opzichte van de SBOH nog groter zijn geworden.