Resistentie bedreigt succes chemo en chirurgie

Toenemende antibioticaresistentie vermindert de effectiviteit en veiligheid van chemotherapie en operaties. Aude Teillant e.a. hebben op basis van literatuuronderzoek een schatting gemaakt van het aantal extra infecties en doden in de Verenigde Staten bij verschillende percentages resistentie. De resultaten staan in The Lancet.

Uit de bestaande literatuur hebben zij van tien veelvoorkomende operaties (van keizersnee tot pacemakerimplantatie) en van chemotherapie (bij leukemie, lymfoom of myeloom) het effect van antibiotische profylaxe berekend. In totaal nam de kans op infectie af van 11,1 naar 4,2 procent door gebruik van profylaxe. Dat verschilt tussen de procedures overigens sterk, ook omdat de voorafkans op een infectie nogal uiteenloopt: van 2,9 procent bij een gebroken heup tot 39 procent bij colorectale chirurgie. Op dit moment wordt al een schrikbarend aandeel van de perioperatieve infecties door bacteriën veroorzaakt die resistent zijn voor de standaardantibiotica: van 39 procent bij sectio’s tot 50-90 procent bij de prostaatbiopten. Bij chemo gaat het om ruim een kwart.
En dan is het een kwestie van het aantal procedures per jaar tellen, een scenario bedenken (resistentie voor standaardmiddelen neemt 30% toe bijvoorbeeld) en dan komen de onderzoekers uit op 120.000 extra infecties per jaar bij alleen al deze tien operaties en chemotherapie, en 6300 doden meer in de VS. Voor Nederland zou de som natuurlijk anders uitpakken. Maar de boodschap is helder: antibiotica hebben niet alleen de sterfte aan tal van infecties drastisch verlaagd, maar ook allerlei andere procedures mogelijk gemaakt. De veiligheid van die ingrepen staat ook op het spel bij stijgende resistentie.

Sophie Broersen @sbroersen

The Lancet, 2015. Doi: 10.16/S1473-3099(15)00270-4 en 00317-5