LHV-voorzitter: Communicatie

Ooit stelde ik iemand geheel terloops de vraag waarom hij zo in zichzelf praatte. Dat had ik beter niet kunnen doen. Het antwoord kwam even snel als arrogant: ‘Dat is de enige vorm van communicatie waarbij ik er volstrekt zeker van ben dat ik met een verstandig iemand praat’. Zo kun je er natuurlijk over denken, maar ik heb daar iets andere opvattingen over. Als je het woord communicatie opzoekt in de dikke Van Dale, dan kom je bij elke betekenis in ieder geval het tweezijdige karakter van het woord tegen. Voor communicatie heb je minimaal twee personen nodig: een boodschapper en een ontvanger die vrijwillig en in alle openheid op elkaars mededelingen kunnen reageren. Communicatie is dus niet roepen dat je weet wie de nieuwe voorzitter van de LHV wordt, als zelfs nog geen voordracht is opgesteld. Dan verspreid je een gerucht en dwing je anderen tot een reactie. Net zo min is het communicatie als mediavertegenwoordigers uit de aanwezigheid van Ella Vogelaar bij het kwartaaloverleg LHV/VWS/ZN destilleren ‘dat er dus wat aan de hand is’. Zij zit altijd bij dit overleg. Hiermee geef je te kennen over volstrekt onvoldoende achtergrondinformatie te beschikken. Maar tegelijkertijd dwing je iemand tot een volledig onnodige uitleg, die slechts tot onduidelijkheid kan leiden.

Communicatie betekent soms dat je bewust je mond houdt, om de boodschap van anderen te versterken. Dat deed de LHV toen MKB-Nederland de zorgverzekeraars maande voor 1 juni hun betalingsachterstand bij zorgondernemers weg te werken en hen niet langer te confronteren met extra administratieve lasten. Mocht dat niet lukken, dan adviseert MKB-Nederland zorgondernemers vanaf 1 juni de extra kosten voor administratie en kredietverlening in rekening te brengen. Duidelijker bewijs voor de betrokkenheid van MKB-Nederland bij de ondernemersproblematiek in zorgland is er niet. Een enkeling meende hier echter uit op te moeten maken dat de LHV het liet afweten. Voor iedereen was het echter duidelijk dat het soms beter is je eigen boodschap door een ander te laten verkondigen. Dat heet geen communicatie, maar strategie. In dit geval het gevolg van de goede samenwerking die de LHV ervaart als (hernieuwd) lid van MKB-Nederland.

Een belangrijk onderdeel van het communi­catieproces is echter luisteren. Luister altijd eerst naar de boodschappen van tegen- en medestanders. Dat zorgt voor nuance in je eigen boodschap. Maar luister vooral naar jezelf. Denk na over oorzaken en achtergronden van alle boodschappen die je bereiken en doe daar je voordeel mee. Ik heb al vaak gezegd dat als men medio vorig jaar naar de LHV had geluisterd, de administratieve chaos op z’n minst minder omvangrijk zou zijn geweest. Ik begin daar niet opnieuw over. Het niet oppikken van die boodschap zorgt er echter wel voor dat het vertrouwen in boodschappen van anderen afneemt. Zo heeft de LHV in het recente kwartaaloverleg heel goed de boodschap van Zorgverzekeraars Nederland gehoord, dat het declaratieverkeer vanaf 1 juli normaal zal verlopen. Vanaf die datum kan het systeem van bevoorschotting worden beëindigd. Ik hoop het van ganser harte, want het wordt tijd dat we deze idiote situatie achter ons laten. Maar u kunt zich misschien voorstellen, dat de LHV toch niet direct in deze berichtgeving is meegegaan. Eerst maar eens kijken of de zorgverzekeraars erin slagen om hun informatie digitaal te verstrekken. Terwijl huisartsen veelal digitaal declareren, mede door de financiële prikkel hiertoe, moeten er inmiddels vele oerwouden zijn gekapt om de niet-aflatende stroom van papieren retourinformatie mogelijk te maken. Die ervaring beperkt de communicatieve waarde van de oorspronkelijke boodschap.

Wist u overigens dat het woord ‘communicatie’ in de 15de eeuw ook werd gebruikt voor het begrip ‘onderhandeling’? Nou, dan heb ik de laatste vier jaar heel wat afgecommuniceerd. Misschien wordt het toch tijd om eens een enkele keer in mijzelf te praten. Maar dan wel een beetje zachtjes, zodat niet iedereen mij direct hoort. Anders roept men al gauw dat ik oud word, terwijl ik het toch gewoon tegen een verstandig iemand heb.