LAD voorzitter: De aios van de rekening

In ons land zijn meer dan 5700 artsen in opleiding tot medisch specialist; bijna 1600 zijn aios huisartsgeneeskunde en nog eens vele honderden collega’s volgen een andere vervolgopleiding, zoals ‘vaios en ‘avgios’. Hun aantal groeit gestaag en bij elkaar opgeteld kom je  langzamerhand meer aios tegen dan bijvoorbeeld praktiserend huisartsen.

Aios bieden onze patiëntenzorg en beroepsuitoefening toekomst. Ettelijke decennia zullen zij, in alle verschijningsvormen en hoedanigheden, gezondheid en welbevinden van de bevolking ter harte nemen. Dokters zoals ik zijn dan ‘rustend’. Maar zolang die gespecialiseerde fakkel nog niet is overgedragen aan een volgende generatie, moeten wij er naar mijn mening alles aan doen hun voorbereiding op een ordentelijke toekomst te faciliteren. Daarvoor maakt de LAD zich altijd al sterk, maar soms komt het nog meer op de voorgrond.

In Medisch Contact las u de afgelopen weken wellicht al wat de actualiteit hierbij dicteert en wat de LAD hiervan vindt (MC 24/2007: 1069, MC 25/2007: 1107). Aanleiding is het cao-overleg voor de UMC’s waar wij voor deze collega’s wederom hetzelfde beloningsniveau claimden als voor de aios in algemene ziekenhuizen. Maar helaas worden de aios in de universitair medische centra nu al geconfronteerd met de negatieve gevolgen van het nieuwe bekostigingssysteem voor opleidingen in de zorgsector.

De verander- en regeldrift van opeen­volgende kabinetten die het begin van deze eeuw zo markeert, leverde ook een zogeheten opleidingsfonds op van waaruit sinds dit jaar de medisch-specialistische vervolgopleidingen worden gefinancierd. Op zich is het een prijzenswaardige gedachte om opleidingsbudgetten herkenbaar vast te stellen en aan instellingen toe te kennen. Daarmee zou je de financiering zuiver kunnen houden. Echter, daarnaast verrichten de aios arbeid en ontvangen daarvoor een salaris. In onze arbeidsverhoudingen wordt die beloning gewaardeerd en vastgesteld in overleg tussen werkgevers en werknemers en gefundeerd in cao’s en rechtsposities. 

Wat sinds dit jaar ook een feit is - en daar is de LAD dus altijd mordicus tegen geweest, en betrekkelijk eenzaam tegelijkertijd: naast de opleidingskosten maakt de overheid ook kosten voor arbeidsvoorwaarden over naar het opleidingsfonds. En dit nu belemmert een gezonde rechtspositie, omdat beide kostenposten communicerende vaten kunnen worden. Wat er qua opleiding bij moet, zal er aan arbeidsvoorwaarden af gaan. Zo simpel, maar ook zo onheilspellend is het.

Omdat de UMC’s voor een hoger bedrag per opleidingsplaats zijn gekort dan wat zo’n plaats hen tot heden kostte, hebben zij al een verlies van vele duizenden euro’s per aios. De animo om dan voluit te onderhandelen over de door ons beoogde verbeteringen, die aan werkgeverszijde toch al vaak ingetogen is, wordt dan wel erg minimaal.

Medio juni schreef ik het KNMG Federatie­bestuur en de besturen van de federatiepartners over deze negatieve gevolgen. Want de LAD wil voorkomen dat deze ontwikkeling doorgaat. Vandaag niet voor de universitair medische centra, morgen evenmin in andere ziekenhuizen en overmorgen ook niet bij de verpleeghuisartsen in opleiding. Wij willen bovendien niet dat het opleidingsfonds zowel de opleiding en arbeidsvoorwaarden financiert als de werkgeversfunctie vervult. Ik ben benieuwd naar de reacties. Op dit moment heb ik die nog niet binnen. Maar misschien ben ik wat ongeduldig en komt dat ook doordat de LAD een bovengemiddelde verantwoordelijkheid voelt. Wij zijn de organisatie die in volle omvang de positie van alle (aanstaande) aios verdedigt. Die belangen zijn voor ons nu eenmaal één en ondeelbaar.

Ten behoeve van zo’n 8000 artsen in opleiding moeten wij als echte partners op de kortst mogelijke termijn tonen waar gemeenschappelijke belangenbehartiging toe kan leiden. De arbeidsvoorwaarden, en dus ook de salarissen van de artsen in opleiding tot medisch specialist, moeten gelijkwaardig zijn. Ik ga ervan uit dat wij ons KNMG-federatiebreed sterk zullen maken met het oog op die toekomst. Dus vooruit, niet achteruit!