‘Ik denk dat ik weinig waarde hecht aan die witte jas’

Herregistratie-eisen basisartsen

Vóór 1 januari 2018 moesten veel basisartsen voor het eerst aantonen dat ze aan de werkervarings- of scholingseis voldeden om zich te herregistreren. Dat lukte zo’n 18 duizend basisartsen niet. Voor de werkervaringseis moet een basisarts ten minste 2080 uur als arts heeft gewerkt in vijf jaar. Dat komt neer op bijvoorbeeld 8 uur per week gedurende vijf jaar of één jaar fulltime op basis van een 40-urige werkweek. Wel moeten de werkzaamheden aan bepaalde eisen voldoen om mee te mogen tellen. Artsen die niet aan de werkervaringseis voldoen, kunnen een scholings- en toetsings­programma volgen om een Periodiek Registratie Certificaat (PRC) te halen. Dat is noodzakelijk om aan de scholingseis te voldoen.

Uit de BIG-cijfers blijkt dat veruit de meerder­heid van de basisartsen zich herregistreert op basis van relevante werkuren. Van de bijna 18 duizend ingediende herregistratieaanvragen in de afgelopen vijf jaar deden slechts 460 dat op basis van de scholingseis. Dit cijfer ‘zegt alleen iets over de hoe iemand de aanvraag initieel gestart is’, licht de woordvoerder toe. Ze schrijft dat basisartsen soms denken dat ze zich met bijscholing kunnen herregistreren terwijl dat niet kan en kiezen dan alsnog voor werkervaring, of ze komen erachter dat ze niet genoeg werkuren hebben gemaakt die mogen meetellen en gaan dan alsnog voor het PRC.

‘Ik stop niet omdat ik opgebrand ben, Integendeel’

De beëindiging van de registratie van gynaecoloog Jeroen Becker (43 jaar) is nog geen feit. Een jaar terug werd zijn registratie als gynaecoloog voor vijf jaar verlengd. Hoewel hij dus nog van gedachten kan veranderen, verwacht hij niet dat dat zal gebeuren. ‘Ik ga ervan uit dat als ik de witte jas uittrek, ik die ook niet meer aandoe.’ Wel blijft hij zich inzetten voor de zorg. ‘Hoe precies, dat weet ik nog niet, misschien via een bestuursfunctie. Naast mijn werk als gynaecoloog werk ik ook al anderhalve dag per week als medisch manager. De laatste tijd merk ik dat ik steeds meer ideeën heb over hoe de zorg anders en beter georganiseerd kan worden en dat ik die anderhalve dag wil uitbreiden, maar dat lukt niet naast mijn werk als gynaecoloog in een maatschap.’ Daarom had hij het gevoel dat hij een keuze moest maken. ‘Ik stop niet omdat ik opgebrand ben’, benadrukt hij. ‘Integendeel. Ik vind mijn werk als gynaecoloog ontzettend leuk. Ook de diensten, alles.’

Voor zijn omgeving kwam deze stap niet als een verrassing. ‘Mijn vrouw schrok eerst wel, maar ze begrijpt ook dat het niet meer van deze tijd is om veertig jaar hetzelfde werk te doen. In het algemeen omvat het werk van een medisch specialist veel routine en geprotocolleerd werk. Sommigen vinden dat fijn, ik niet. Iedereen voelt denk ik wel de behoefte om zich op persoonlijk vlak te blijven ontwikkelen. Blijkbaar zoek ik die persoonlijke ontwikkeling binnen het werk.’

Inmiddels is zijn post op LinkedIn veel geliket en staan er bemoedigende reacties onder. ‘Er zijn ook wel mensen die zeggen: zonde van je opleiding. Ik zie dat niet zo. Ik heb het voornemen om me net zo hard voor de zorg in te zetten, alleen niet als gynaecoloog.’

Zijn besluit kwam niet van de ene op de andere dag, maar zo heel lang heeft hij er ook weer niet over na hoeven denken. ‘Ik denk dat ik weinig waarde hecht aan die witte jas. De komende jaren zal ik ontdekken of dat echt zo is.’

‘Ik ben iemand die alles mee naar huis neemt’

Wie al een tijdlang weet hoe het voelt om de witte jas voorgoed aan de kapstok te hangen, is Grace Enzer (53 jaar). ‘Ongeveer tien jaar geleden heb ik me actief uit het BIG-register uitgeschreven. Dat kostte me veel moeite. Het is een ongebruikelijke stap en de maatschappelijke verantwoordelijkheid drukte zwaar op me, er is toch veel in je geïnvesteerd.’

Na het behalen van het artsendiploma eind jaren negentig en rondzwervingen langs verschillende specialismen, voltooide ze uit­eindelijk de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde. Later kwam daar lesgeven aan geneeskundestudenten bij. ‘Het eerste jaar combineerde ik dat met mijn werk in het verpleeg­huis.’ Daarna gaf ze alleen nog les.

Anders dan bij Jeroen Becker kostte het artsenvak Grace Enzer een hoop energie. ‘Ik ben iemand die alles mee naar huis neemt. Vooral in de ouderenzorg, waar overlijden vaak voorkomt, is dat zwaar.’ Toen haar zusje ernstig ziek bleek te zijn, was dat de genadeklap. ‘Als dat gebeurt bij iemand die zo dicht bij je staat, zet dat je aan het denken: doe ik wel echt wat me gelukkig maakt?’

Ze besloot om zich om te scholen tot docent zorg en welzijn via een verkort hbo-traject. Al snel ontdekte ze dat het niet makkelijk is om als veertiger weer plaats te nemen op de collegebanken. ‘Je denkt: dat hoef ik niet meer te doen, dat kan ik allemaal al, maar dat was niet zo. Ik kreeg kookles, moest nagels lakken en gezichtsmassages geven’, zegt Enzer, die hier inmiddels wel om kan lachen, ‘en ik heb zelfs nog in de bediening gewerkt bij een lesrestaurant.’ Inmiddels werkt ze als docent in het mbo. Daar geeft ze in de ochtenden les in anatomie en geneesmiddelenkennis aan zowel pubers en jongvolwassenen als zijinstromers. In die vakken geeft ze sinds mei dit jaar ook bijles via haar eigen bedrijf, Grace Anatomy. Dit doet ze voor studenten van bijvoorbeeld de TU Delft, die voor het ontwerpen van een sta-opstoel anatomische kennis nodig hebben, of bijvoorbeeld voor mbo’ers die een boost in kennis en zelfvertrouwen kunnen gebruiken. ‘Ik wil ze de kans bieden om het beste uit zichzelf te halent.’

Ze mist het artsenvak ‘totaal niet’. Daarnaast vindt ze haar huidige rol minstens zo belangrijk. ‘Met lesgeven op het mbo draag ik ook op een belangrijke manier bij aan de maatschappij en wat ik nu doe is echt mijn roeping. Dat blijf ik het liefste doen tot mijn pensioen.’

Journalist Eva Kneepkens (auteur van dit artikel) interviewt samen met KoffieCo tijdens de KNMG Carrièrebeurs op zaterdag 30 september drie artsen met een bijzondere loopbaan. Want het hoeft niet per se volgens het vaste stramien te gaan: studeren, aiossen en tot je pensioen in hetzelfde specialisme blijven werken.

Meer informatie en aanmelden voor de carrièrebeurs.