Levenseinde

Hoe kun je bij psychische aandoeningen van uitzichtloosheid spreken, wanneer het beloop zo moeilijk te voorspellen is. Euthanasie kan immers alleen als het lijden uitzichtloos is.

Een euthanasieverzoek bespreken in het bijzijn van familieleden of andere derden is geen goed idee, vindt (SCEN-)arts Michiel Marlet. Want – zeker ­afhankelijke – patiënten laten zich dan mogelijk te zeer beïnvloeden. Soms vindt zelfs ongewenste euthanasie plaats.

Het aantal meldingen van late zwangerschapsafbrekingen is in 2023 sterk toegenomen ten opzichte van de jaren ervoor. Er werd in dat jaar vijftien keer melding gedaan van zwangerschapsbeëindiging na 24 weken. In de twee jaar ervoor waren er zes en zeven meldingen en in de meeste jaren ervoor nog minder. Net als in voorgaande jaren werd er geen melding gedaan van levensbeëindiging van pasgeborenen.

De Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE) hebben geen inzicht in de hoeveelheid euthanasieverzoeken die iedere individuele arts uitvoert, maar houden wel een vinger aan de pols daarvoor.

Door compromissen bij het aanvaarden van de euthanasiewet (2002) kan de wet de toets der kritiek niet doorstaan. Knelpunten zijn het gevolg. Tijd voor een grondige herziening die meer recht doet aan patiënten, artsen en samenleving, zegt huisarts en SCEN-arts Hans van der Linde.

Met behulp van mijn horloge wordt de tijd van toediening en overlijden vastgesteld, terwijl ik het liefst op zou gaan in het behang, om maar voldoende ruimte te bieden aan de familie.

Een opiniestuk in de Volkskrant en een brief die circuleert onder psychiaters bedoeld voor het NVvP-bestuur hebben beide tot doel het debat over euthanasie bij psychisch lijden vlot te trekken. Beide teksten richten hun pijlen daarbij vooral op de brief die een groep verontruste psychiaters een paar maanden geleden stuurde aan het OM.

De afgelopen maanden vlamde het mediadebat over euthanasie bij psychisch lijden heftig op en stonden psychiaters lijnrecht tegenover elkaar. Met name het verlenen van euthanasie aan een minderjarige eind 2023 leidde tot veel ophef en zelfs een brief aan het OM van verontruste collega’s.

Zodra ik het huis binnenstap, hoor ik glazen klinken. Er wordt gelachen en het klinkt er gezellig. Ben ik het goede huis binnen­gestapt?, vraag ik me af. Al snel word ik opgevangen door de huisarts: ‘Fijn dat u er zo snel bent. Meneer ligt daar. Kom verder.’

Jonge mensen die de afgelopen vier jaar euthanasie wegens psychisch lijden lieten plegen, zijn vooral vrouwen. Dat blijkt uit een overzicht dat VWS-staatssecretaris Vincent Karremans naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.