Kankerrisico na transplantatie opgehelderd
Plaats een reactiePatiënten met een donororgaan hebben een tweemaal verhoogd risico op maligniteiten. Uit grootschalig cohortonderzoek blijkt nu hoe dat per tumortype en per donororgaan ligt. Eric Engels e.a. deden onderzoek onder meer dan 175.000 patiënten met een donororgaan en publiceerden de resultaten in JAMA.
Bijna 40 procent van de getransplanteerden tussen 1987 en 2008 – nier (58,4%), lever (21,6%), hart (10%) of long (4%) – in de Verenigde Staten zijn geïncludeerd. Voor 32 verschillende kankersoorten was sprake van een verhoogd risico bij deze patiëntengroep.
Nier-, long- en leverkanker en non-hodgkinlymfoom zijn verantwoordelijk voor kanker bij 43 procent van de orgaanontvangers. In de algemene bevolking is dit 21 procent.
Opmerkelijk is dat de kanker zich vooral in het getransplanteerde orgaan of in het restorgaan manifesteert. Zo hebben patiënten met een nieuwe long het hoogste risico op longkanker en ontstaat de kanker niet in het donororgaan maar voornamelijk in de (overgebleven) eigen long.
Patiënten met een donorlever hebben 43 maal grotere kans op leverkanker; deze ontstaat doorgaans in de zes maanden na transplantatie. Ook na correctie voor patiënten die het donororgaan juist in verband met (gelokaliseerde) leverkanker krijgen, bestaat er nog een tweemaal zo hoog risico op deze ziekte (15 jaar follow-up). Niercarcinoom treft ontvangers van een nier het meest.
Het toegenomen risico geldt niet voor elke maligniteit. Borst- en prostaatkanker komen juist minder voor, wellicht door de uitgebreide screening die aan de transplantatie voorafgaat. Het onveranderde risico op cervixcarcinoom kan voortkomen uit adequate screening en directe behandeling van premaligne laesies.
Sommige maligniteiten ontwikkelen zich door het verlies van immunologische controle op oncovirussen, wat te merken is aan de toegenomen incidentie van bijvoorbeeld kaposisarcoom, (non-)hodgkinlymfoom en hepatocellulair carcinoom.
Het hogere risico op maligniteiten is deels te verklaren door de immuunsuppressie en de hogere a priori kans. Dit geldt echter niet voor bijvoorbeeld non-melanoma huidtumoren, waarbij de kans bijna veertienmaal groter is. Engels e.a. hopen dat deze publicatie aanzet tot onderzoek naar carcinogene mechanismen geassocieerd met orgaantransplantaties.
Shahnaaz Dostmohamed
JAMA 2011; 306(17): 1891-1901: Spectrum of Cancer Risk Among US Solid Organ Transplant Recipients
Lees ook:
- Er zijn nog geen reacties
