Het maakt van een ruimte mijn kamer

In 1997 viel mijn oog op dit mooie kleine schilderijtje van Willy Zandvliet. Het hing in Amsterdam in een donkere kelder bij een handelaar. Ik wilde het kopen omdat ik het niet prettig vond om als assistent elke keer van kamer te wisselen en dan te moeten kijken naar de ‘kunst’ die vanzelfsprekend op die kamers hing.

Willy Zandvliet bleek te zijn ‘opgeleid in Den Haag en vertrokken naar onbekende locatie...’. Dit was de bondige maar voor mij zeer poëtische beschrijving van deze kunstenaar. Van de aardbodem verdwenen. Mijn patiënten waardeerden het schilderij ook. Als ik van kamer wisselde en ze kwamen de eerste keer in mijn nieuwe kamer zeiden ze: ‘O ja, daar hangt ie weer’. Het schilderij reist al 17 jaar met me mee van werkplek naar werkplek en het maakt een ruimte tot mijn kamer. Het is vijf jaar geleden van lijst veranderd zodat je het helemaal kunt zien, inclusief de afgebladerde stukjes en de randen. De schoonheid van het ouder worden, een mooie broosheid. Ik heb er dan ook geen moment spijt van gehad al vond de lijstenmaker het beter als alles aangestipt zou worden en de randen al helemaal niet in beeld zouden zijn – een facelift waar mijn schilderij niet op zat te wachten. Zelf vond ik het tafereel behalve mooi ook nogal onschuldig. Maar op een dag zei een patiënte met borderline persoonlijkheid lachend tegen me ‘toch luguber hoor dat mesje, kun je je flink mee snijden’. En zij kon het weten.

Yan Bijpost, psychiater, Waterlandziekenhuis in Purmerend