Geschenk

Het jongetje kijkt me met enorme blauwe ogen aan. Hij is een halfjaar oud en komt met zijn beide ouders naar de poli. Nee, de ouders wisten zelf eigenlijk ook niet precies waarvoor, het gaat prima met hun zoon. Het jongetje ligt op de onderzoekstafel, zijn kleren nog aan. Hij volgt alle bewegingen om hem heen op de voet, zijn tong een beetje uit de mond. Het is een mooi kindje, hoewel de ogen wat naar boven gericht staan. In zijn handpalmen loopt een handlijn overdwars. Als we hem aan zijn handjes overeind trekken, laat hij zijn hoofd in zijn nek vallen.

Al direct na de geboorte was een hartdefect geconstateerd. De suggestie downsyndroom is na de bevalling voorzichtig – en daarna iets minder voorzichtig – geopperd. Nee, hadden de ouders gezegd, ons kind is gezond.

Nu zijn ze toch terug in het ziekenhuis. Ze zitten rechtop, op het puntje van hun stoel. Moeder houdt haar zoon, die nog naast mij op de onderzoeksbank ligt, strak in de gaten. ‘Nee’, zegt ze weer, als het woord ‘down’ opnieuw valt. ‘Ik wil geen onderzoek.’ ‘Het is in het belang van uw kind’, zegt de kinderarts. ‘Uw zoon heeft medische zorg nodig.’ Ze schudt resoluut haar hoofd. ‘Mijn zoon is een geschenk van de Heer. Hij zou mij nooit een kind schenken dat ziek is. Alles wat de Heer geschapen heeft, is perfect. Mijn zoon dus ook.’

Mijn oren klapperen van deze redenering. Er is zoveel tegenin te brengen dat ik niet zou weten waar te beginnen. ‘Maar kinderen kunnen ziek worden’, probeert de kinderarts. ‘Míjn zoon niet.’‘Uw zoon heeft een hartafwijking. Hij heeft medische zorg nodig.’‘We gaan naar een ander ziekenhuis’, zegt de vader. ‘U heeft niets over onze zoon te zeggen.’ Zijn ogen boren zich fel in de twee mensen in witte jas die voor hem zitten: vijanden, die zijn zoon een buis bloed willen laten afnemen en hem daarmee voor altijd het predikaat ‘ziek, gehandicapt, achterlijk’ zullen geven. Moeder begint te schreeuwen: ‘Hij is míjn kind en hij komt uit míjn buik. Hij is een geschenk van de Heer en jullie hebben níets over hem te zeggen.’

Met zijn linkerhandje
houdt het jongetje mijn pink vast

Ik bekijk het hele schouwspel met verbijstering, terwijl het jongetje mijn pink met zijn linkerhandje vasthoudt. Ik zou me heel graag in deze ouders en hun beweegredenen willen verplaatsen, maar het lukt me niet. Ik kan me wel afvragen hoe het mogelijk is dat je geloof in een hogere macht zo sterk is dat je je eigen zoon medische zorg ontzegt, maar ik zal het toch niet snappen.

De kinderarts probeert nu de harde methode: ‘Als u uw kind in gevaar brengt, bel ik de politie en nemen ze hem mee.’ Even denk ik dat de moeder hem zal aanvliegen, maar ze blijft zitten en steekt opnieuw een krijsende tirade af. De kinderarts begint nu terug te schreeuwen. Daar wordt de stemming niet bepaald beter op. ‘Het lijkt me een goed idee als u even met iemand anders hierover praat’, zegt hij, als er een korte rustpauze in de woordenstroom van de ouders is gekomen. Hij belt wat heen en weer. Drie minuten van God, gebeden, geschenken uit de hemel, ontzeggingen uit de ouderlijke macht, politieagenten en medische noodzaak verder komt een andere kinderarts binnen. Wij vertrekken na een zeer korte, koele handdruk van beide ouders.

Ik laat het kindje op de onderzoeksbank achter, vanwaar hij nog steeds vrolijk de wereld in kijkt. Voordat we de deur achter ons dichtslaan kijk ik nog een keer om. Achter me steekt het jongetje zijn grote, dikke tong naar me uit.

Mara Simons (pseudoniem) is coassistent.

Meer bijdragen van de column Hippocrates & Co