Blogs & columns
Veldwerk

De burgemeester terug (in de raad van toezicht)

3 reacties

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) wordt de zorg verbonden aan welzijn. In plaats van ziekte staat gezondheid centraal. Het gaat niet meer om systemen. Maar om de leefwereld van mensen. Klinkt uitdagend.

In de wereld van het IZA bestaan er geen ziekenhuizen meer. Maar organisaties en netwerken. Die gaan uit van de mens en alle ermee samenhangende vragen. Netwerken reageren al voor het te laat is en iemand klachten krijgt. Ze gaan eerder, preventief, in gesprek over wat er waar precies nodig is.

Wonen, schulden, werkomstandigheden, roken, sport, vervoer in dorp, stad of regio. Alles komt op tafel. Om uiteindelijk, waar mogelijk, ziekte te voorkomen. Voorbeelden? De Krijtmolen­alliantie in Amsterdam-Noord en MooiMaasvallei in Boxmeer. Die brengen al ‘de juiste zorg op de juiste plek’.

Blijkbaar is het woord ‘belang’ besmet

Met dit perspectief voor ogen, bekijk ik de governancecodes die zijn bedacht voor het bestuur van zorginstellingen. Onafhankelijkheid stond voorop. Zo zijn de burgemeesters verdwenen uit de raden van toezicht. Daarmee is de betrokkenheid bij de lokale samenleving, de regio, verdwenen. Raar: elk mogelijk belang of belangenconflict is vakkundig gesaneerd.

Blijkbaar is het woord ‘belang’ besmet. Maar in de regio zijn alle inwoners belanghebbenden van goede zorg­organisaties. Die belangen worden verdedigd door lokale overheden en de dominante zorgverzekeraar. Ook zij hebben baat bij goed functionerende zorgorganisaties.

Neem de wereld van bedrijven. Daar hebben grootaandeelhouders soms een zetel in de raad van commissarissen. Omdat ze er belang bij hebben dat een bedrijf goed functioneert. Waarom wordt er niet overwogen om burgemeesters toch weer toe te laten tot een raad van toezicht? De burgemeester is de ultieme belanghebbende namens de inwoners. Die vertegenwoordigt de leefwereld van mensen. Of maak ik nu een denkfout? Graag uw reactie.

Meer van Mark van Houdenhoven

Veldwerk
  • Mark van Houdenhoven

    Mark van Houdenhoven is CEO van de Maartenskliniek en bijzonder hoogleraar Economische bedrijfsvoering in de gezondheidszorg aan de Faculteit der Managementwetenschappen van de Radboud Universiteit.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A. G?bel

    Huisarts

    Zeer juist. Ik zit in de Governance Commissie van de Huisartsenpost, en waar deze laatste de afgelopen 15 jaar al verder af kwam te staan van huisartsen dan je ooit voor mogelijk had gehouden, mag er nu zelfs geen huisarts uit de eigen regio meer in ...de raad van Toezicht zitten. Op mijn vraag waarom dat is - omdat het logisch zou zijn dat er juist wel belanghebbende huisartsen in zouden zitten - wordt slechts geantwoord dat dit zo moet, 'om de zaak zuiver te houden'. Zuiver te houden? Wat daarmee totaal uit het oog raakt is dat de huisartsenpost er is er voor de huisartsen - niet voor de patiënten. De húisartsen zijn er voor de patiënten.

    We zitten tot in stupide details te vergaderen over juridische kaders en 'governance rules', terwijl de huisartsenpost in oorsprong niets meer is dan een faciliterende club, opgericht door huisartsen, om onze (Nota Bene) plicht dienst te doen te vergemakkelijken. En waar eindig je mee? Met een van bureaucratie uit zijn voegen barstende organisatie, met een directie, een raad van toezicht (waar we zelf niet in mogen zitten), een cliëntenraad, een personeelsraad (waar we zelf niet in mogen zitten.) De afstand tussen mensen die hun beroep hebben gemaakt van praten en beslissen over het werk van anderen ('het proces') en de mensen die het werk doen en midden in het veld met hun poten in de klei staan is groter dan ooit de bedoeling kan zijn geweest.
    Zo wordt alles iets wat het niet moet zijn. Welkom in de wereld van nu.

    Die wereld is zo in zijn nadeel aan het veranderen dat ik het gek genoeg helemaal niet meer zo erg vind om deze over pakweg 20 jaar te verlaten. En dat had ik nooit gedacht toen ik jong was. Door de extreme bureaucratie die, net als Artificial Intelligence, zichzelf vermeerdert zonder dat we daar nog iets aan kunnen veranderen. De wereld is totaal niet meer wat hij ooit geweest is.

    [Reactie gewijzigd door G?bel op 03-04-2023 13:31]

  • A.F. Algra

    Commentator zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Terechte zorg en scherpe observatie. Iedereen heeft tegenwoordig zijn/haar mond vol over 'verbinding en inclusiviteit' en 'positieve gezondheid'. Dat klinkt allemaal erg vriendelijk en aardig - dit alles op basis van de beste bedoelingen - maar onde...r de mat liggen gewoon harde maatschappelijke/bedrijfs belangen.

    En die belangen lopen vaak niet parallel, maar zijn nogal eens tegengesteld. Net zo goed als de machtsconstellatie daarachter. Maar in dit 'verbindende' tijdperk met zijn positieve psychologie en gezondheid wordt de machtsvraag het liefst gewoon ontweken, want een graadje te ingewikkeld. We houden het liever 'gezellig'.

    Het is naar mijn opinie ook de keerzijde van de positieve gezondheidsdefinitie van Huber cs - die ook door de KNMG breed is omarmd - zonder naar de achterkant ervan te kijken. Ik schreef er eerder blog over. Alles is gezondheid is dodelijk voor de zorg, want grenzeloos. Niemand weet straks meer wat wel/niet bij de zorg hoort en waarvoor je als medicus bent opgeleid. Een dokter is geen welzijnswerker.

    Het aangekaarte probleem - of moet ik uitdaging zeggen ? - van van Koudenhoven is nu live te volgen. Kijk maar even mee bij de problemen bij het Gelre Ziekenhuis. Live te volgen in de Stentor.

    Dit is het probleem:
    'Gelre ziekenhuizen, met locaties in Zutphen en Apeldoorn, maakte vorige maand bekend rigoureus te gaan snijden in de organisatie. Onder druk van banken en zorgverzekeraars zou Gelre ziekenhuizen volgens de raad van bestuur móéten ingrijpen. Kind van de rekening is het ziekenhuis in Zutphen, waar de kraamkamers voor bevallingen verdwijnen en de spoedeisende hulp en ic-zorg nog dit jaar moeten worden afgeschaald. Op meerdere andere afdelingen vrezen personeelsleden dat hun afdeling ook verdwijnt.

    Burgemeester en wethouders bedenken tegenzet.
    'Met paginagrote advertentie komen burgemeester en wethouders op voor ziekenhuispersoneel Zutphen: ‘Salamitactiek’. Een opvallende advertentie in de Stentor vanochtend. Burgemeester Wimar Jaeger en de wethouders van de gemeente Zutphen lieten paginagroot een brief afdrukken die ze ook hebben verspreid onder het personeel van het ziekenhuis in Zutphen, dat uitgekleed dreigt te worden. ,,Vergeet niet dat heel veel mensen uit Zutphen in het ziekenhuis werken.’’

    De tegenpartij.
    Wie moet de hete aardappels uit het vuur halen ? Natuurlijk good old Pier Eringa. Wie zei U ook alweer ? Kort portret van dé crisesmanager van Nederland. Ook hier is Eringa ingehuurd 'de zaak vlot te trekken'

    "Waar Pier Eringa verschijnt, daar gebeurt wat. De 61-jarige Fries van geboorte – hij woont alweer vele jaren in Hoog Soeren, op de Veluwe – oogt met zijn warrige grijze haardos en rode wangen als je vriendelijke maar ietwat verstrooide buurman.

    Onder dat charmante voorkomen schuilt een bestuurder die recht op zijn doel afgaat. De Zoetermeerse zorgwethouder Ingeborg ter Laak weet het als geen ander. Zij kreeg met Eringa te maken toen hij directeur werd van het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer en ook daar pijnlijke maatregelen doorvoerde.

    Het Langeland moest inkrimpen en daar liep werkelijk iedereen tegen te hoop, Ter Laak incluis. Steeds stuitte ze op de zeer innemende maar ook halsstarrige Eringa. ,,Pier heeft twee smaken: of je gaat mee in zijn verhaal, of je snapt het niet en hij legt het je nog een keer uit, en nog een keer. Je moet mee in zijn verhaal. Dat zorgt voor een sfeer die schuurt, dat was bij ons zo, en nu in Zutphen weer, lees ik.”

    Hoe het verder afloopt ? Geen idee. Lees De Stentor.

    over de advertentie:
    https://www.destentor.nl/zutphen/met-paginagrote-advertentie-komen-burgemeester-en-wethouders-op-voor-ziekenhuispersoneel-zutphen-salamitactiek~a985e665/

    over Eringa:
    https://www.destentor.nl/zutphen/daar-waar-pier-eringa-verschijnt-gebeurt-iets-als-je-niet-oppast-blaast-hij-je-omver~abcdaab3/

    Blog: Onze definitie van gezondheid is de beste. You better believe it !
    https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/onze-definitie-van-gezondheid-is-de-beste.-you-better-believe-it-

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.