Blogs & columns
Blog

Ik en mijn burn-out 

6 reacties

Iedereen is tegenwoordig druk, druk, druk. En dus moe, moe, moe; 14 procent zegt moeier dan moe te zijn. Die zijn ‘mentaal’ uitgeput. De rek is eruit, ze zijn op, vastgelopen ook. Burn-out dus.

14 procent, dat is één op de zeven. Geen gering aantal. Iedereen kent dus wel iemand die het ‘even niet meer ziet zitten’. Opgebrand, afgebrand, doorgebrand, uitgebrand. Kan niet anders. Wellicht hebt u zelf ook wel eens een vastloper gehad.  

Alhoewel het niet besmettelijk is, verspreidt de burn-out zich als een olievlek over Nederland. Paradoxaal genoeg blijkt het ook erg hip en cool te zijn. Eigenlijk ben je een loser als je er nog géén hebt gehad. Beetje BN-er heeft er al minimaal twee achter de rug. Neem Sophie Hilbrand. Bekijk haar belevenissen in het tv-programma Sophie in de mentale kreukels.  

Ook in de kwaliteitspers is het ‘een dingetje’ aan het worden. Twee weken geleden was het voorpaginanieuws bij de Volkskrant en de NRC besteedde er vorig jaar ook al een uitgebreide artikelenreeks aan. De NPO heeft zelfs een aparte site onder de kop ‘Wat is een burn-out’. Kortom, we kunnen onze ogen er niet meer voor sluiten. Burn-out is volksgezondheidsprobleem numero uno. En dus serious business, speciaal voor de mentale brandweer.  

Sommige experts waarschuwen de zaak niet te overdrijven. ‘Het gaat om lichte stijging, het is beslist geen epidemie’, aldus Wilmar Schaufeli, burn-outexpert van het eerste uur. Maar de kwestie mag ook zeker niet gebagatelliseerd worden. ‘Het lijden is reëel. Het is geen aanstellerij’, stelt stressonderzoeker Vinkers.  

De welgemeende adviezen vliegen je om je oren. Maar elke expert heeft zijn eigen verhaal. En zo zie al snel door de bomen het bos niet meer. Terwijl het juist ‘daarboven’ al zo’n chaos was! En daar zit je dan: ik en mijn burn-out.  

Willem van Rhenen, bedrijfsarts en chief medical officer van Arbo Unie, vindt dat het probleem verkeerd wordt aangevlogen: we werken helemaal niet te hard, we laden te weinig op. Dat is het probleem, zo legt hij in de NRC uit. Hij lijkt te zeggen: je kunt gewoon doorgaan met buffelen, als je in de tussentijd maar lang genoeg aan de laadpaal hangt.  

En Pauline Meurs, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, stelde recentelijk voor – als antidotum voor burn-out – om ‘meer tijd te verlummelen’. Ook interessant. Maar tijd verlummelen brengt niet automatisch meer inzicht in het waarom van de vastloper met zich mee. Maar dat lijkt toch meer op pleisters plakken. Het zit dieper. Veel dieper. We lijken vast te lopen in wat psychiater Damiaan Denys omschrijft als de kwetsbaarheidsparadox: hoe rijker en gelukkiger, hoe meer hulp er wordt gezocht. Zijn observatie: we willen altijd gelukkig zijn, ons altijd goed voelen, ons niet vervelen. En: iedereen wil mooi zijn, sociaal, slim én presteren’. Maar dat is voor de meesten niet weggelegd en onbereikbaar. Vandaar die schreeuw om aandacht en hulp, heel veel hulp. De kernboodschap van Denys: het gewone lijden dat bij het leven hoort, is volledig gemedicaliseerd.  

En dat is nog niet het hele verhaal. Want: wat te denken van de manier waarop bedrijven en instellingen tegenwoordig zijn georganiseerd? Organisatieadviseur Jaap Peters heeft dat beeldend verwoord als ‘intensieve menshouderij’. Medewerkers worden – net al koeien – elke dag ‘uitgemolken’. Op basis van protocollen en afvinkbare targets. Kijk maar in de eigen organisatie.  

Kortom: burn-out is here to stay. Dat lijkt zo klaar als een klontje. Tenzij…. Tja. Tenzij wat eigenlijk?  

meer van deze blogger

burn-out
  • Dolf Algra

    Dolf Algra (1952) was tot voor kort zelfstandig bedrijfsarts en adviseur in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • G K Mitrasing

    Filosoof, Jumla

    Meeste lijden van mensen zien we als zorgverleners niet eens.. flauwekul van Denys.

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid,oud bedrijfsarts, Rotterdam

    @ Manon Kleijweg en Menno Oosterhoff.

    Interessante botsing van inzichten. De één (MK) zegt: het valt wel mee, laten we niet overdrijven. De ander (MO) stelt: laten we het niet bagatelliseren en wegpoetsen. Er spelen reële klachten en problemen.
    ...
    Allebei waar én onwaar, ben ik bang. Korte eerste reactie uit de losse pols:

    Ik heb in mijn > 35 jaar lange ervaring als bedrijfsarts vele honderden 'overspannen mensen' gezien. De klachten presenteren zich veelal als’ medisch’, terwijl de oorzaak bijna altijd ‘niet medisch’ is. Probleem 1

    Daarnaast is mijn ervaring dat het ‘echte probleem’ sterk gemaskeerd is/blijkt. Er moet dus ‘onder de mat’ gekeken worden. Knelpunt 2.

    Daar helpen ‘tijd verlummelen’ en ‘opladen’ niet direct bij, alhoewel het natuurlijk helemaal niet slecht is.

    Voor de helderheid: de overgrote meerderheid van de mensen die ik als bedrijfsarts zie zijn geen ‘harde’ psychiatrische patiënten. Alhoewel er soms heel ‘bijzondere exemplaren’ bij zitten. Wel van belang voor de discussie.

    De meesten zijn ‘ergens’ in vast gelopen. Punt 3. Dat vast lopen is niet zo moeilijk te constateren. Maar dat ‘ergens’ blijkt soms verrassend ingewikkeld te liggen. In mijn praktijk was vrijwel nooit ‘hard’ medisch. Een vastloper vind ik niet direct een medisch beeld. Punt 4

    Maar het zijn/blijken veelal een relatie, levens,levensloop, zingevings, intern conflict, schuld, … vraagstukken te zijn.

    De oplossing is dus meestal ook niet medisch. Aandachtspunt 5

    Later meer erover. Ga nu video bekijken. Debat tussen Denys en van Os. Dat lijkt boeiend. Dank voor de link, Manon

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid - oud bedrijfsarts, Rotterdam

    1. Volkskrant – hoe opgebrand is Nederland ?
    https://www.volkskrant.nl/de-gids/hoe-opgebrand-is-nederland-~b968b1bd/

    2. De Volkskrant – burn out gids – met de laatste bijdragen
    https://www.volkskrant.nl/kijkverder/t/2019/burn-out/#/

    3. NRC – ...artikelen reeks
    https://www.nrc.nl/dossier/burn-out/

    4. Pauline Meurs in het FD: meer tijd verlummelen
    https://fd.nl/opinie/1284371/laten-we-meer-tijd-verlummelen-om-een-burn-out-te-voorkomen

    5. Willem van Rhenen – in NRC – we werken niet teveel, we laden te weinig op
    https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/17/we-werken-niet-te-veel-we-laden-te-weinig-op-a3060936

    6. Volkskrant - hoe krijg je zo snel mogelijk een burn out
    https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/hoe-krijg-je-zo-snel-mogelijk-een-burn-out-~b6150fb2/

    7. NPO – wat is een burn out
    https://npofocus.nl/artikel/7732/wat-is-een-burn-out

    8. Sophie in de mentale kreukels
    https://www.npo3.nl/sophie-in-de-mentale-kreukels/21-03-2017/BNN_101382916

    9. Burn out in discussie
    https://www.wilmarschaufeli.nl/publications/Schaufeli/274.pdf

    10. Damiaan Denys in NRC - het is niet normaal…
    https://www.nrc.nl/nieuws/2018/09/21/het-is-niet-normaal-om-mooi-en-succesvol-te-zijn-en-alles-onder-controle-te-hebben-a1626090

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid - oud bedrijfsarts, Rotterdam

    Voor de goede orde - dit zijn de links bij de blog.

  • Menno Oosterhoff

    psychiater, Thesinge

    Niet iedereen is het eens met Denys zijn stelling dat gewoon lijden gemedicaliseerd wordt.
    Zie https://www.nrc.nl/nieuws/2018/09/24/zet-psychisch-probleem-niet-weg-als-gezeur-a1750024

    Of dit blog https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-colum...ns/blog/een-psychische-aandoening-is-geen-luxeprobleem.htm

  • Manon Kleijweg

    Ouderenpsychiater, Utrecht

    Gelukkig loopt het allemaal zo'n vaart niet Dolf, kennelijk is de hipheid van burn-out beperkt tot een enkele BN-er. Het voorkomen van psychische klachten in de bevolking is namelijk nog exact hetzelfde als twintig jaar geleden, stelt psychiater en e...pidemioloog Jim van Os. Zie ook de boeiende discussie in de Balie, gisteren, met Damiaan Denys:
    https://debalie.nl/agenda/onder-professoren-damiaan-denys-jim-van-os/
    Er is dus geen burn-out epidemie, geen depressie-epidemie, millennials zijn geen watjes, de sociale media en het mobieltje worden ons niet teveel.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.