Strenge normen voor kankeroperaties

De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) heeft vandaag volumenormen en  kwaliteitseisen bekendgemaakt voor de behandeling van borst-, darm-, longkanker en tumoren in bindweefsel, spieren en bloedvaten.  

Ziekenhuizen waar chirurgische behandeling van borstkanker plaatsvindt, moeten jaarlijks minimaal vijftig operaties uitvoeren. Verder moeten ze beschikken over een gespecialiseerde polikliniek met een team van medisch specialisten en gespecialiseerde verpleegkundigen, een plastisch chirurg en een radiotherapeut. Voor en na de behandeling overleggen de betrokken medisch specialisten over de beste aanpak. 

Ook voor darmkanker geldt een jaarlijks minimum van vijftig operaties. Minimaal beschikt een ziekenhuis over twee maag-lever-darmartsen of gespecialiseerde internisten en er wordt gewerkt met moderne apparatuur zoals speciale CT- en MRI-scanners. Er is een pathologieafdeling met ervaring in het beoordelen van snijvlakken en de omliggende lymfeklieren. Ook is er een stomapolikliniek en stomaverpleegkundige of een in de stomazorg getrainde verpleegkundige aanwezig.

Voor het verwijderen van tumoren in spieren, bindweefsel en bloedvaten moet een ziekenhuis een MRI kunnen (laten) doen. Ook moet weefselonderzoek met een echogeleide dikkenaaldpunctie mogelijk zijn. Er wordt voor de diagnose, behandeling en het weefselonderzoek gewerkt met een team waarin alle betrokken specialisten zijn vertegenwoordigd. Voor overleg of verwijzing zijn er contacten met instellingen die veel ervaring hebben met de betreffende operaties.

Instellingen waar longkankeroperaties plaatsvinden, moeten dat minimaal twintig keer per jaar doen. Een afdeling radiologie waar met spoed diagnoses gesteld kunnen worden met behulp van moderne scan-, echo- en röntgenapparaten is een harde voorwaarde. Ook moet opsporing van longembolie mogelijk zijn. Verder moet er een intensive care zijn waar patiënten 24 uur per dag beademd kunnen worden onder toezicht van een arts. Er is een laboratorium dat 24 uur per dag bloed- en weefselonderzoek kan doen en er is een afdeling pathologie.

In de loop van dit jaar volgen dan ook nog kwalitatieve normen voor de chirurgische behandeling van: aorta-aneurysma, slokdarmkanker, alvleesklierkanker en leverkanker.

Chirurgen en ziekenhuizen hebben een jaar de tijd om aan de nieuwe normen te voldoen. Lukt dat niet, dan moeten ze gaan samenwerken met andere ziekenhuizen of de behandeling staken.

De NVvH gaat de kwaliteitsnormen voortdurend tegen het licht te houden door landelijk de resultaten van de behandelingen te registreren. Voor darmkanker is al zo’n registratiesysteem in gang gezet. Het streven is om voor de zomer dergelijke registratiesystemen op te zetten voor minimaal drie andere aandoeningen. 

De NVvH-norm voor borstkankeroperaties wijkt sterk af van de norm die verzekeraar CZ hanteert. De chirurgen vinden vijftig operaties per jaar voldoende, de verzekeraar houdt het op 150. Omdat ziekenhuizen de komende maanden met elkaar moeten overleggen over wie welke zorg gaat leveren, pleit hoofdinspecteur Wim Schellekens van de  Inspectie voor de Gezondheidszorg ervoor dat zorgverzekeraars zich in eerste instantie bij hun zorgcontractering zullen aansluiten bij de normen van de wetenschappelijke verenigingen. Dit zal de implementatie van deze normen sterk bevorderen. Aldus Schellekens in een interview dat deze week in Medisch Contact verschijnt (hier alvast online te lezen).

Schellekens vindt verder dat andere disciplines nu niet achter kunnen blijven: ‘De IGZ verwacht dat onder regie van de Orde nu ook de andere wetenschappelijke verenigingen snel komen met kwaliteitsvoorwaarden en minimumnormen, voor bijvoorbeeld galblaasonderzoek (ERCP), interventieradiologie en coloscopie.’

Henk Maassen

Lees verder:

• Online First: Interview met inspecteur Schellekens
• Gevolgen chirurgienormen nog onduidelijk
• Hoofdredactioneel: Het heilige getal 20
• Dossier Volumenormen

• Meer nieuws