KNMG vindt nieuwe fraudewet ondermijning medisch beroepsgeheim

Een nieuwe wet om zorgfraude aan te pakken vormt een ondermijning van het medisch beroepsgeheim. Dat vindt de KNMG, die dit heeft ingebracht als kritiek op wetsplannen van het kabinet.

Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie kondigde dit voorjaar een aantal maatregelen aan om bedoelde en onbedoelde zorgfraude aan te pakken. Eén daarvan is de introductie van de nieuwe Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg, waar een conceptvoorstel voor ter consultatie is gelegd.

Die wet wil onder andere gemeenten, zorgverzekeraars en Wlz-uitvoerders verplichten om patiëntgegevens met elkaar delen teneinde zorgfraude te bestrijden. Ook moeten die partijen, maar ook bijvoorbeeld toezichthouders, inspectie-en opsporingsdiensten de gegevens delen met het Informatieknooppunt Zorgfraude van de overheid. Daarnaast introduceert de wet het ‘Waarschuwingsregister Zorg’. Dat register, waar de Tweede Kamer eerder per motie om vroeg, is bedoeld om gegevens over al bekende fraudeurs met elkaar uit te wisselen.

Grote vraagtekens
Op het conceptwetsvoorstel zijn zes reacties binnengekomen, onder andere van de KNMG en GGZ Nederland. De KNMG zet ‘grote vraagtekens bij de noodzaak van een wettelijke verplichting voor het verstrekken van vertrouwelijk verkregen patiëntgegevens’, zo stelt de organisatie in zijn reactie. De artsenfederatie verlangt eerst ‘meer en hardere onderzoeksresultaten over de frequentie en inhoud’ van zorgfraude, en een duidelijkere afbakening van de definitie van zorgfraude.

De KNMG wijst erop dat de federatie zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid rond zorgfraude neemt door het instellen van de ODA (onafhankelijk deskundig arts) anderhalf jaar geleden. Een ODA treedt bij strafrechtelijk onderzoek naar zorgfraude op als tussenpersoon, door alleen voor het onderzoek relevante gegevens uit een medisch dossier te halen en door te geven aan justitie. Sinds de start per januari 2017 is er nog geen enkele keer een beroep gedaan op een ODA, aldus de KNMG. Dat is reden voor de organisatie om ‘ernstig te twijfelen’ aan de omvang van zorgfraude en aan de noodzaak voor een wettelijke inbreuk op gegevens die onder het medisch beroepsgeheim vallen.

De wetsopsteller zegt dat de ‘zorgvuldige werkwijze’ van het Informatieknooppunt Zorgfraude de ‘mogelijke inbreuk’ rechtvaardigt, en dat zorgfraude een zwaarwegend belang is. De stelling van het kabinet dat deze het medisch beroepsheim als ‘een groot goed beschouwt’ noemt de KNMG ‘nogal ongeloofwaardig’ op deze manier.

GGZ Nederland mist ook een betere afbakening van wat onder zorgfraude wordt verstaan. Daarnaast vreest deze organisatie dat zorgaanbieders ten onrechte als mogelijke fraudeur aangemerkt blijven staan in het register. Een gang naar de civiele rechter, die de overheid in het wetsvoorstel daarvoor oppert, noemt GGZ Nederland ‘onredelijk belastend’.

De reacties worden nu door het ministerie van VWS verwerkt; daarna gaat het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer voor parlementaire behandeling.