Antidepressiva jeugd vaak niet volgens richtlijn

Nederlandse artsen die kinderen antidepressiva voorschrijven, volgen hierbij vaak niet de geldende richtlijn. Dit concluderen Ymkje de Vries en anderen op basis van een analyse van voorschriften van de afgelopen twintig jaar. De resultaten verschijnen in European Child and Adolescent Psychiatry.

Ze gebruikten gegevens uit de IADB (interactiedatabase), waarin informatie staat over geneesmiddelen die in openbare apotheken zijn verstrekt. Ze gingen voor drie periodes (1994-2003, 2004-2009 en 2010-2014) na hoeveel kinderen welke antidepressiva in wat voor dosering kregen. Het ging daarbij vooral om de kinderen (<18 jaar) die voor het eerst een dergelijk middel kregen.

Ze vonden er bijna drieduizend. De gemiddelde leeftijd was 14 jaar en het waren vaker meisjes (59%). In de eerste periode waren het vooral huisartsen die voorschreven (62%), maar in de laatste vooral specialisten (69%). Als zij volgens de richtlijn zouden voorschrijven, zou fluoxetine het middel van keuze zijn (het enige middel waarvan werkzaamheid bij kinderen is aangetoond). Dat was slechts in de minderheid het geval, maar het aandeel nam wel toe: van 10 procent tot 2003 naar 20 procent in 2010-2014. In die eerste periode was vooral paroxetine populair, vanaf 2004 juist citalopram. De jongste kinderen begonnen vaker met de voorgeschreven lage dosis (58%) dan de oudste tieners (16%).

De auteurs merken zelf op dat de indicatie voor de medicijnen niet bekend is. Of het altijd gaat om een depressie is dus niet bekend: ook voor angststoornissen en heel andere aandoeningen zoals bedplassen worden de middelen gebruikt. Verder lijkt ook zeer relevant dat alleen citalopram als vloeistof verkrijgbaar is, waardoor laag doseren mogelijk is. Dat is niet het geval met fluoxetine, waarvan de laagst verkrijgbare dosering in Nederland 20 mg is. Lastig om daar 5 mg van te maken. Dat zou zomaar eens een reden kunnen zijn waarom Nederlandse dokters liever voor een ander middel kiezen. Dus ja: het is van belang dat artsen de richtlijnen kennen en ze zoveel mogelijk volgen, maar het is handig als de eerstekeusmiddelen dan ook beschikbaar zijn.

Sophie Broersen

Eur Child Adolesc Psychiatry, 2016. Doi: 10.1007/s00787-016-0836-3

Lees ook: