Weer blijkt: na hartstilstand zonder ST-elevatie is hartkatheterisatie niet altijd de beste optie

Patiënten die buiten het ziekenhuis een hartstilstand krijgen, een zogeheten out of hospital cardiac arrest (OHCA), die níét berust op een acuut hartinfarct met ST-elevatie, hebben geen baat bij een direct uitgevoerde hartkatheterisatie. Dat concluderen Duitse en Deense onderzoekers op basis van de resultaten van hun randomized controlled trial (RCT), met een follow-up van één jaar, in JAMA Cardiology. Hiermee bevestigen ze hun eigen RCT met een follow-up van dertig dagen en een eerdere RCT van Nederlandse bodem, de COACT-trial.

Hoewel bij patiënten met ST-elevatie op het ecg vaak een acuut hartinfarct de onderliggende oorzaak is van hun OHCA, is de oorzaak bij patiënten zonder ST-elevatie ook vaak niet-cardiaal. Het nadeel van direct katheteriseren is dat deze patiënten dan langer gespeend blijven van gepaste zorg en diagnostiek. Bovendien kent een hartkatheterisatie ook risico’s.

554 patiënten

De onderzoekers vergeleken de uitkomsten van directe versus uitgestelde hartkatheterisatie bij OHCA-patiënten met daarna stabiele return of spontaneous circulation (ROSC). Tussen 2016 en 2019 randomiseerden zij 554 patiënten uit 31 ziekenhuizen in Duitsland en Denemarken. De directe groep onderging na aankomst en stabilisatie in het ziekenhuis meteen een hartkatheterisatie, de uitgestelde groep pas minimaal 24 uur na evaluatie op de ic. Primaire uitkomst was overleving na één jaar, secundaire uitkomsten waren neurologische schade, myocardinfarct en heropname voor hartfalen. Anders dan in de Nederlandse RCT includeerden de onderzoekers ook patiënten met niet-schokbare ritmes: schokbare ritmes berusten vaker op een cardiale oorzaak en beslaan zo’n 60 procent van patiënten met een OHCA zonder ST-elevatie, en hebben een betere prognose.

Geen verschil

De mortaliteit verschilde niet significant tussen de twee groepen: 61 procent in de directe, en 54 procent in de uitgestelde groep. De onderzoekers stellen dat er wel ‘een trend’ was richting een toegenomen mortaliteit in de directe groep (hazardratio: 1,25; 95%-BI: 0,99-1,57; p = 0,05). Er was geen verschil in secundaire uitkomsten, noch in mortaliteit tussen patiënten met schokbare of niet-schokbare ritmes. Slechts 40 procent in beide groepen had bij angiografie een oorzakelijke laesie, wat illustreert dat het aandeel patiënten in deze populatie dat van een snelle interventie zou kunnen profiteren, klein is.

Meerdere studies, waaronder dus deze twee RCT’s, hebben inmiddels hetzelfde aangetoond. ‘Maar wat deze trial ook bevestigt, is dat voor deze patiënten een gepersonaliseerde in plaats van een geprotocolleerde aanpak nodig is: one size does not fit all’, stellen Nilesh Pareek en collega’s in een commentaar.

Uit hetzelfde onderzoek volgt nog een aparte analyse naar de psychosociale impact op deze patiënten.