Pas op voor aanpassing primaire eindpunten in onderzoek immunotherapie

Bijna twee derde van 38 onderzochte gerandomiseerde studies met immunotherapie bij blaas-, long- en nierkanker bevat een aanpassing van de primaire eindpunten. Dit blijkt een kort review-artikel door Anke Richters e.a. (o.a. IKNL en Radboudumc) verschenen in JAMA Oncology.

In slechts acht van de 24 studies werden die aanpassingen transparant gerapporteerd. Toevoegen van algehele overleving als uitkomstmaat en het toevoegen van extra vergelijkingen in biomarker-positieve patiënten kwamen het vaakst voor.

Richters e.a. waarschuwen dat dergelijke studies bepalend zijn voor de klinische praktijk en dat zulke aanpassingen bijvoorbeeld kunnen leiden tot goedkeuring voor een bredere patiëntengroep, dan feitelijk het geval zou zijn geweest. Uiteindelijk is bovendien vaak niet meer af te leiden wat de primaire uitkomst van het onderzoek zou zijn geweest als er niets was veranderd, aldus de onderzoekers.

Hun oproep aan vakgenoten verbaast daarom niet: wees alert op veranderingen aan primaire eindpunten en beoordeel die vooral kritisch.